Morgunblaðið - 19.04.2009, Qupperneq 37

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19. APRÍL 2009
HEILBRIGÐ-
ISRÁÐHERRA, Ög-
mundur Jónasson,
hélt nýverið fund með
starfsfólki heilbrigð-
iskerfisins um þær
áskoranir sem fram-
undan eru vegna nið-
urskurðar. Efnislega sagði ráð-
herra að innan heilbrigðiskerfisins
væri ríkur vilji til að takast sameig-
inlega á við þetta erfiða verkefni.
Hins vegar skæru lyfjafyrirtækin
sig úr og með kvörtun til ESA, Eft-
irlitsstofnunar EFTA, væru fyr-
irtækin „að vega að þjóð í þreng-
ingum“ og í DV sagði ráðherra
„lyfjarisa komna í mál gegn þjóð-
inni“. Hér er því miður um ómerki-
legan málflutning að ræða af hálfu
ráðherra í kosningabaráttu. Rétt er
að Frumtök, fyrir hönd aðildarfyr-
irtækja sinna, hafa sent kvörtun til
ESA vegna setningar ráðherra á
reglugerð um greiðsluþátttöku í
lyfjakostnaði. Málið er of langt og
flókið til skýringar í grein sem
þessari en ítarefni má finna á
heimasíðunni www.frumtok.is. Til
haga skal þó haldið að með setn-
ingu reglugerðarinnar var gerð
grundvallarbreyting með örskömm-
um fyrirvara sem varðar lyfjaval og
birgðamál og hefur neikvæð áhrif á
velferð og öryggi sjúklinga.
Lögum og reglum
ýtt til hliðar?
Ráðherra segir að með kvörtun
til ESA sé vissulega hægt að fá úr
því skorið, lagalega, hvort brotið sé
á rétti fyrirtækjanna, en segir rétt-
lætiskenndina mæla gegn því.
Hvaða réttlætiskennd? Á það ekki
að vera sjálfsagður hlutur í rétt-
arríki að þegar ágreiningur rís, sé
skorið úr honum af til þess bærum
aðilum? Á ekki ráðherra að fagna
því að fá úr því skorið hvort fram-
ganga hans standist þau lög og
þann rétt sem samfélagið býr okk-
ur? Eða má ýta öllu til hliðar „í
ljósi aðstæðna“ eins og ráðuneytið
reyndar gerir í bréfi til okkar til
réttlætingar á ákvörðun sinni? Ein-
hverra hluta vegna tala stjórn-
málamenn oftar en ekki með niðr-
andi og neikvæðum hætti til
lyfjaframleiðenda, líkt og þar fari
óhreinu börnin hennar Evu. Hvað
veldur? Lyfjaframleiðendur þykja
heppileg skotmörk sem sjálfsagt er
að fjargviðrast út í með gífur- og
stóryrðum. Þó að lyfjakostnaður sé
aðeins rétt um 7% heildarkostnaðar
í heilbrigðiskerfinu er látið eins og
lyfjakostnaður sé upphaf og endir
alls vanda. Hvers vegna er ekki lit-
ið á lyfjakaup sem fjárfestingu í
heilbrigðisþjónustu,
heilsu einstaklinga,
virkni þeirra og getu
til verðmætasköpunar?
Lyf skipta svo sann-
arlega sköpum í nú-
tímasamfélagi og
traustur aðgangur að
góðum lyfjum á ríkan
þátt í að gera okkur
kleift að búa við það
heilsufarslega öryggi
sem við þekkjum og
teljum sjálfsagt. Lyfja-
framleiðendur eru mik-
ilvægur hluti af heilbrigðiskerfinu
og gera þá einföldu kröfu til heil-
brigðisyfirvalda að komið sé fram
af sanngirni.
Mikilvægasta
verkfæri læknisins
Aðildarfyrirtæki Frumtaka eru
öll frumlyfjaframleiðendur, fyr-
irtæki sem stunda rannsóknir og
þróun nýrra lyfja. Þau eru öll mik-
ilvægur hlekkur í nútíma heilbrigð-
isþjónustu og einn helsti birgir heil-
brigðiskerfisins. Vart þarf að
fjölyrða um gildi lyfja sem eru
ómissandi og eitt mikilvægasta
verkfæri læknis og annarra heil-
brigðisstarfsmanna, en sú stað-
reynd virðist ekki skipta ráðherra
heilbrigðismála miklu. Lyfja-
framleiðendur í huga heilbrigð-
isráðherra virðast ekki heldur
skipta miklu máli, þeir sagðir sitja
á „stórbýlum – agnarsmáir í anda“.
Orðfæri sem þetta er vart ráðherra
sæmandi, en skyldi vera að í huga
hans blundi efi um lögmæti eigin
ákvarðana og því eina leiðin að
bregðast við eðlilegum aðfinnslum
sú að líkja við málsókn gegn þjóð-
inni, hvorki meira né minna? Tal
um að lyfjaframleiðendur vilji ekki
taka þátt í erfiðleikum við rekstur
heilbrigðiskerfisins er ósanngjarnt.
Að sjálfsögðu ríkir skilningur innan
aðildarfyrirtækja Frumtaka á því
að við núverandi aðstæður verði að
huga alveg sérstaklega að kostnaði
í heilbrigðiskerfinu. Í því ljósi skal
minnt á að framleiðendur frum-
lyfja, í góðu samstarfi við heilbrigð-
isyfirvöld fram til þessa, hafa lagt
þung lóð á vogarskálarnar und-
anfarin misseri með mikilli lækkun
á verði lyfja, svo mikilli reyndar að
vart á sér hliðstæðu í okkar helstu
samanburðarlöndum. Og enn er
unnið að lækkun lyfjaverðs af hálfu
Lyfjagreiðslunefndar. Staðreyndin
er sú að verð lyfja á Íslandi er
sannarlega hið sama og í löndunum
í kringum okkur, nokkuð sem vart
gildir um aðra vöru hér á landi,
enda sýna allar verðkannanir
Lyfjagreiðslunefndar undanfarin
misseri að heildsöluverð lyfja hér á
landi er hið sama og í okkar helstu
samanburðarlöndum og t.a.m.
lægra en í Danmörku.
Vegið að þjóð í þrengingum?
Jakob Falur Garð-
arsson gerir at-
hugasemdir við
málflutning heil-
brigðisráðherra
» Á ekki ráðherra að
fagna því að fá úr því
skorið hvort framganga
hans standist þau lög og
þann rétt sem sam-
félagið býr okkur?
Jakob Falur Garðarsson
Höfundur er framkvæmdastjóri
Frumtaka, samtaka framleiðenda
frumlyfja.
MENNTUN | NÝSKÖPUN | HEILSA | ORKA | LÍFSGÆÐI | SAMGÖNGUR
www.asbru.is
Nýsköpun býr hér
Ásbrú er heilt samfélag sem rís á gamla varnarsvæðinu í Reykjanesbæ. Ásbrú snýst
um hreina orku, þekkingu og nýsköpun, alþjóðlega samkeppnishæfni, nálægð við
alþjóðasamgöngur, mannauð, húsnæðiskost, æðri menntun, rannsóknir og heilsu.
Ásbrú er nýsköpun – þar býr framtíðin.
Örfá veiðiholl laus í Grenlæk fyrir landi
Seglbúða. Utan veiðitíma er einnig hægt
að fá gistingu.
Nánari upplýsingar gefur Erlendur í síma
697 6106 og 487 4810.
Sjá einnig www.grenlaekur.com
Fluguveiði – gisting