Saga - 1951, Blaðsíða 14

188
Hallsson var og við banabeð biskups og flutti
tölu yfir gröf hans, þar sem hann fór mörgum
lofsamlegum orðum um biskup.1)
Ef meinbugir komu upp með hjónum og
þau reyndust fjar venzlaðir en að fimmta
manni hvort (mæðgir eða frændsemi), þá kost-
aði það einungis nokkur fjárútlát, en alls ekki
ógildi hjúskapar.2) Það er óhugsandi, að venzl
þeirra Jóru hefðu verið þrímenningsvenzl eða
nánari, því að þá hefði arfsögnin varla orðið
til um erkibiskupsleyfið, enda hefðu þau Þor-
valdur þá drýgt frændsemispell eða sifjaspell
ið meira, eftir að þeim urðu venzlin kunn, og
hefðu þá orðið skóggangsmenn.
Venzlin hefðu þá átt að vera fyrnari. Þau
Þorvaldur og Jóra hefðu þá átt að vera skyld
eða mægð að þriðja og fjórða og allt niður í
fimmmenninga (eða ef til vill að fjórða og
fimmta). Mætti hugsa sér, að ekki hefði þurft
að koma til árekstrar milli þeirra og biskups,
með því að þau hefðu þegar slitið samvistir
að boði hans en að Þorvaldur hefði síðan leit-
að undanþágu hjá erkibiskupi. Sú undanþága
hefði þá átt að fela í sér leyfi til þess ctð hjóna-
bandið mætti standa, þangaS til dauði annars
hvors aðilja sliti því, enda kveða lög katólsku
kirkjunnar svo á, að dauðinn einn slíti lög-
legum hjúskap. Hitt er alger fjarstæða, að
aðiljum hefði verið veitt leyfi til samvista til-
1) Bps. Bkmf. I. 110, 111.
2) Grágás I b 30. I Grágás II 157 er yngri regla,
þar sem fimmmenningum er leyft að eigast gegn háu
fégjaldi (tíund in meiri). Kann sú rcgla að hafa verið
í gildi á dögum Þorláks helga.