Saga - 1997, Blaðsíða 85

AÐ VERA SJALFSTÆÐ
83
veita þeim sama rétt og öðrum bændum sem ekki höfðu
kosningarétt til alþingis. En við nánari kynni af stjórnmála-
^1 hefur mönnum lærst að það ætti ekki við.75
o Þorláks Guðmundssonar þingmanns Árnesinga og bónda í
k Uarnmi með frumvarpi sínu um fyrrgreindan kosningarétt
sa T3 ^°ma keim og saman við kenningu Gunnars. Þorlákur
ber 1.rne^a^ annars að margar konur, þ. á m. ekkjur, greiddu opin-
le -eins og góðir meðalbændur" og væri því „mjög ófrjáls-
sj,. ' neita þeim um þessi rjettindi til kosninga." Nefnd sem
blut ■ 1 talcii þessi réttindi kvenna leiða „svo ljóslega af
að fanns er)b °g kröfum tímans" að nefndarmönnum þótti óþarft
yæra sérstök rök fyrir þeim.76
að tTlræ^^ar konur virðast þó ekki hafa nýtt sér réttindi sín nema
þrá^tt b ta^m°rkuðu leyti.77 Skýringuna má ef til vill finna í því að
jlv . -Vrir allt var kvenfrelsishugmyndum fráleitt tekið fagnandi af
an f^Um manni. Þess sér meðal annars stað í bréfum þar sem sjald-
minnst á kvenfrelsismál. Ég tel að skýringin á þögninni sé
þau SU ^ ^0nur bafi ekki hugsað um kvenfrelsismál eða talað um
um un a mbb heldur stafar hún af því að þær áttu ekki að ræða
borlák'55' ma^' ®rr) Kristjönu Jónsdóttur á Gautlöndum í bréfi til
haf^y y tVl^urabróður síns árið 1890 styrkja þessa tilgátu. Kristjana
þess b3tlU m°^ann mása um kvenfrelsismál í bréfinu en undir lok
þoll:i ^enm n°g um og skrifaði:
jer er hreint ekki sjálfrátt í þessu brjefi hvað jeg er gjörn á
a tala um karla og konur og jeg er víst hreint á leiðinni með
a fara út í kvennfrelsismál, og það er mjer þá eiginlega ekki
tamt, því jeg tala mjög sjaldan um það, en get hreint ekki
hún ]-f ^ þessi sbhf Kristjönu merkileg vegna þess að í æsku hafði
iuga ! 9 °8 hrærst í Þjóðliðinu, frelsishreyfingu Suður-Þingey-
' "ar sem eldri systkini hennar voru meðal forsprakkanna.79
75 qu
33—^arisson' Frelsisbarátta suður-þingeyinga og Jón á Gautlöndum, bls.
76 AíhÍ2,?^3'Tilv afbls'43'
77 hm fyrs ð,”dí 1881, bls-149 °S 496;1881 B n'bls- 399-408.
s°n „ S b°nurnar sem kusu í sveitarstjómarkosningum má lesa í Gísli Jóns-
fUri(j.„0,liír °& kosningar, bls. 7-8 og 19. - Guðjón Friðriksson, „Konur á karla-
78 Lbs. 3iýblS' 56~57'
79 Gunnar^k:*110 Jónsdóttir til Þorláks Jónssonar 30/71890.
176-77 arlsson' Frelsisbarátta suður-þingeyinga og Jón á Gautlöndum, bls.
neitað
mjer um að hugsa um það.