Saga - 1997, Blaðsíða 167

KYNJASÖGUR Á 19. OG 20. ÖLD?
165
Þeir sem ólust upp við skilyrði hefðbundinnar uppeldisleiðar grein-
ast * tvo hópa. Það eru annars vegar einstaklingar sem fetuðu í fót-
sPor foreldra sinna í öllu sem snerti kjarnann í lífi þeirra. Þessir
eir>staklingar hasla sér síðar meir völl á sama svæði og foreldrarnir
°8 á líku sviði. Líf nokkurra kynslóða blandast saman um lengri
a skemmri tíma. Hins vegar eru það þeir sem flytjast af æsku-
stöðvunum en fylgja samt sama eða svipuðu lífsmynstri og for-
f rarnir. Báðir flokkarnir hafa mjög ákveðin tengsl við gamlar
e tar Þessa leið valdi stór hluti þeirra sem bjuggu í gamla bænda-
Sarnfélaginu á 19. öld og vel fram á þá tuttugustu svo og fjölmargir
Sern bíuggu í eða við þéttbýliskjarna. Formleg menntun var lítil
Serr> engin og lífsbaráttan hörð. Af heimildarmönnum þjóðhátta-
ei dar fylltu 30 einstaklingar þann flokk karla og kvenna sem
ust upp við aðstæður sem einkenndu þessa leið.
reytingaleiðin er uppeldisferli sem einkennir líf þeirra sem hafa
1(1 fyrir einhverjum áhrifum frá nýjum straumum en standa
samt sem áður traustum fótum á gömlum grunni. Þessi leið mótast
^jbg af búsetu fólks (þar má nefna fólk sem flutti í þéttbýli), mis-
g 1 u frelsi til athafna, formlegri skólagöngu, vinnu og félagsskap.
ferb en^ Þessara þátta í lífi hvers einstaklings markar uppeldis-
haV °8 greinir þau í þrjú stig. í fyrsta lagi eru þeir sem náð
^rs^ ae) sbapa sér einhverja sérstöðu í samfélaginu, þ.e. orðið nokk-
rs konar sérfræðingar á afmörkuðum sviðum. Sérfræðiþekking
áttu^3 Cr ®arnan óformleg og hlýst oftast af vinnu þeirra eða kunn-
ara a akveðnu sviði. Hér má nefna sem dæmi lausamenn, kenn-
n 'bnað^rmenn o.s.frv. f öðru lagi eru einstaklingar sem stefna
þá •- abveðið í átt að millistéttarferli en eru samt sem áður enn-
bett'a ('rVae)Ír nr^ur 1 bið hefðbundna uppeldisferli samfélagsins.
iue 9 .h er belst að finna í dreifbýli þar sem tengsl við stærri
aQs^nb'§arheildir hafa eflst og það nær til fólks sem býr við ólíkar
1 b'Hk Uf ^asta ferbð nær aðallega til einstaklinga sem hafa flust
ýli og lagað sig að borgaralegum siðum og háttum án þess
-n8 hennar krafðist þess að greiningin yrði einföiduð. Það er hins vegar
léet a<"* a^veb>n uppeldisleið sem endurspeglar reynslu kvenna er mjög rétt-
kad*1'6^ Ve®na Þess aö konur bjuggu oft við önnur uppvaxtarskilyrði en
þet r °8 Það þó svo að þaer fetuðu þær þrjár leiðir sem að framan eru taldar.
v 3 ber að hafa í huga við lestur þessarar rannsóknar en ítreka verður að
jnn.na slærðar ritgerðarinnar varð að takmarka umfang hennar. Kvennaleið-
1 er því hér steypt saman við hinar leiðirnar þrjár.