Saga - 1997, Blaðsíða 89

AÐ VERA SJALFSTÆÐ
87
i1na ^júa, en „aðalmunurinn er, að vistartíminn er öll æfin, vinnu-
ti^k’ldaginn dauðastundin." Völd þessara kvenna náðu eingöngu
arnauppeldis og matargerðar en þær voru að öllu öðru leyti
ar v’lja og valdi eiginmanna sinna.86 Það sem vekur athygli í
^fla'u ^6r^ar er ei<ki aðeins greining hennar á stöðu kvenna, sem
fi ]iUSt er nærr' lagi, heldur orðanotkun og uppsetning þar sem hún
Ge UIn "dúkkuhópinn". Það fer ekki á milli mála að þar er
I . Ur undir sterkum áhrifum frá leikriti Henriks Ibsens, „Brúðu-
1 lnu", þar sem millistéttarkonan Nóra var sem fugl í búri
ns síns, augnayndi og leikfang, rétt eins og falleg dúkka.
í No UheÍmÍ1Íð" ^om ut arið °8 hafði gríðarleg áhrif á konur
be °8 Danmörku, enda braut Nóra allar reglur samfélagsins
jjó^ar iu,n gekk út frá manni og börnum og skellti á eftir sér. Það er
ej S að Verk Ibsens hafði áhrif á hugsanagang að minnsta kosti
ar vestfirskrar konu og hefur ef til vill hjálpað henni að skil-
P*na st°ðu sína og kynsystra sinna.
„ ]StU hugmyndir um kvenréttindi komu ekki síður innan frá í
vit a ðænc:iasamtélaginu en að utan. Bréf og æviminningar, sem
sve't ll£fur verið til hér að framan, gefa ótvírætt til kynna að í
eflir iar>dsins var í gangi umræða um réttindi kvenna um og
ko Þessi fyrstu ár kvennabaráttunnar fór ákaflega lítið fyrir
3sMUrn Ur £ÍrÍ idgum þjóðfélagsins, öfugt við það sem gerðist víð-
að ;ar erier,dis. Ef til vill voru þær of ánægðar með stöðu sína til
skv^1 ia breyta þar nokkru um. I Þjóðviljanum var árið 1886 gefið í
Yn ao sú væri raunin:
^ér vitum að vísu, að margir kvennmenn hafa góða stöðu,
°g æskja ef til vill engra breytinga sjálfra sín vegna, en ein-
mitt þessar stúlkur ættu eigi hvað sízt að geta ímyndað sér
hjör hinna, sem í fullum mæli verða að líða vegna gamalla
Brjet p. ieypidóma og óréttvísra laga.87
fifjaði iarnileðinsdóttir talaði um „kvartanir stúlknanna" þegar hún
bej . UPP hvað kveikti áhuga hennar á kvenréttindum enda gefa
yfir VÍr 111 hyuna að vinnustúlkur höfðu ríka ástæðu til að kvarta
vinnu° u sinni. Þær þágu lægri laun fyrir jafnmikla eða meiri
vij-Qi en híular, og án þess að verið sé að gera lítið úr vinnu karla
I°st að meðan þeir létu sér nægja svokölluð karlastörf - úti-
8'S|;;32;-Þnúari888'bis. 29-31.
,n desember 1886, bls. 19.