SunnudagsMogginn - 15.11.2009, Blaðsíða 20

20 15. nóvember 2009
É
g hef verið svo lengi í Eþíópíu að ég hef séð
miklar breytingar en einkum síðustu 2-3 árin.
Ég var nær samfleytt í Eþíópíu frá 1960 til 1981
að frátöldum árunum 1966-1967 en þá var ég á
Landspítalanum. Síðustu þrjú árin hefi ég séð háskólana
opna víða um landið. Í borginni Arba Minch, þar sem við
vorum tveir læknar um hríð, er nú háskóli með 15.000
stúdentum,“ segir Jóhannes Ólafsson læknir um lang-
dvalir sínar í Afríkuríkinu.
Jóhannes fluttist með fjölskyldu sína til Eþíópíu fyrir
42 árum og hefur verið með annan fótinn þar síðan, sér-
staklega eftir að hann komst á efri ár.
„Ég hef verið í Eþíópíu á næstum því hverju ári eftir að
ég komst á eftirlaun fyrir 14 árum, allt upp í þrjá mánuði í
senn, þar með talið á þessu ári.“
– Hvað kom til að þú fórst til Eþíópíu?
„Ég er svo að segja fæddur inn í þetta. Ég var með
foreldrum mínum í Kína fyrir stríð, frá 1929 eða þar um
bil. Margt eldra fólk á Íslandi man líklega eftir föður
mínum, Ólafi Ólafssyni kristniboða, og Herborgu Elde-
vik móður minni sem var af norskum ættum. Áhrifin
komu frá foreldrum mínum og KFUM sem ég stundaði
mikið á Íslandi á sínum tíma. Ég hlaut alla mína mennt-
un á Íslandi, einnig læknismenntunina.“
– Þannig að þú ert kominn af miklu trúfólki?
„Það má svo heita.“
– Og sonur þinn og fjölskylda hans. Þau hafa haldið
trúnni?
„Já, í þriðja ættlið.“
– Hvernig var fyrir foreldra þína að starfa í Kína?
„Það voru órólegir tímar. Þetta var áður en og eftir að
stríðið milli Japana og Kínverja hófst 1934 og við upp-
lifðum því óeirðirnar og stjórnleysið sem þeim fylgdi.“
– Þú ert fæddur 1928 og hefur því verið barn?
„Já. Ég byrjaði í skóla í Kína og var hálfbúinn með þriðja
bekk þegar við fórum þaðan. Þá var ég 10 ára gamall.“
– Fórstu svo til Íslands?
„Já. Þar lauk ég læknisprófi en fór síðan í framhaldsnám
í skurðlækningum við sjúkrahúsið í Molde og við spít-
alann í Allingsås í Svíþjóð. Að því loknu fór ég í fram-
haldsnám í hitabeltissjúkdómum við London School of
Tropical Medicine & Hygine árið 1960.“
Með stuðningi KFUM og SÍK
– Hvað kom til að þið fóruð til Eþíópíu?
„Kristniboðsambandið á Íslandi studdi foreldra mína
við trúboð í Kína á sínum tíma og þegar landið lokaðist
vegna stríðsins beindist athyglin að Eþíópíu.
Það varð því úr að íslenskir kristniboðar fóru til Eþíóp-
íu. Það var því sjálfsagt fyrir mig og konu mína Áslaugu að
fara þangað, með stuðningi íslensku og norsku kristni-
boðssamtakanna (NLM), að loknu framhaldsnámi árið
1960. Þá var ég 32 ára gamall.“
– Hvernig var aðbúnaðurinn við sjúkrahús kristniboðs-
samtakanna á þeim tíma?
„Kristniboðssambandið hafði þá starfað þar í tíu ár
þannig að aðstæður þar voru góðar hvað húsakost og
annan aðbúnað fyrir útlendinga varðar. En samgöngur
voru mjög erfiðar. Sem kristniboðar settumst við ekki
að í höfuðborginni eða þar sem uppbygging samfélags-
legra innviða var hvað lengst komin heldur fórum við
frekar út í útkjálkana þar sem þörfin var mest.“
– Segðu mér frá samtökunum.
„Þau hafa rekið víðtækt starf að kristniboði út frá um
20 stöðvum í Suður-Eþíópíu. Skólar og heilsugæsla er á
þeim öllum og í sveitum í kringum stöðvarnar hefur verið
lestrarkennsla. Kristniboðssamtökin hafa einnig gegnum
árin rekið 6 sjúkrahús, sum í samstarfi við heilbrigiðs-
yfirvöld landsins.
Samstarf við ríkið um rekstur Jinka-sjúkrahúss hófst
fyrir áratug. Kristniboðssamtökin sjá um rekstur skurð-
læknis- og fæðingardeildar, með því að útvega velmennt-
aða sérfræðinga, skurðlækni, ljósmóður og hjúkrunar-
Mannbjörg er
besta tímakaupið
Jóhannes Ólafsson læknir hefur í áratugi unnið í þágu bág-
stadds fólks í Eþíópíu. Á hverjum degi streyma sjúklingar að
sjúkrahúsinu í Jinka sem myndu deyja ef hans nyti ekki við.
Ljósmyndir: Árni Torfason arnitorfa@gmail.com Texti: Baldur Arnarson baldura@mbl.is Jóhannes Ólafsson með ungum skjólstæðingi.
En þegar upp er staðið skipta pen-
ingar litlu máli, að bjarga mannslífi
er besta tímakaupið sem manni býðst.
Feðgarnir Jóhannes Ólafsson og
Sverrir Ólafsson gera klárt fyrir að-
gerð á sjúkrahúsinu í Jinka. Á hverjum
degi koma margir sjúklingar og eru
bráðaaðgerðir því daglegt brauð.