Ný saga - 01.01.2001, Síða 53

Ný saga - 01.01.2001, Síða 53
Hvíldar er þörf um frumvarpsins höfðu Jón Þorláksson, þing- maður Reykvíkinga og kaupmaður, og Pétur Ottesen, þingmaður Borgfirðinga og bóndi, sig mest í frammi. Af hálfu talsmanna frumvarpsins var hald- ið fram öllum sörnu sjónarmiðum og áður. Bent var á að þótt ástandið kynni eitthvað að hafa batnað frá því sem verst var, tíðkaðist enn þrældómur á íslenskum botnvörpungum og óhóflegar vökur umfram það sem þekktist hjá öðrum starfshópum og voru nefnd dæmi því til sluðnings.44 Rökin fyrir lagasetningu, frekar en að hagsmunaaðilar serndu um mál- ið, voru þau að um grundvallarréttindi væri að ræða sem löggjafanum bæri að tryggja. Frumvarpið tryggði nægjanlegan sveigjan- leika með tilliti til náttúrufars og annarra sér- aðstæðna hér á landi og gengi með engum hætti gegn hagsmunum atvinnugreinarinnar. Andstæðingar frumvarpsins gerðu eins og áður lítið úr þrældóminum á togurunum og bentu á að tímarnir hefðu breyst, skipin væru stærri og betri en áður og skipstjórnendur skynsamari en svo að þeir væru að misbjóða hásetum með þeint hætti sem haldið hefði verið fram.45 Bent var á sérstöðu náttúrulegra skilyrða hér á landi og að ekki mætti setja reglur sem stefndu gegn nauðsynlegum sveigjanleika í atvinnulífinu. Teldu sjómenn þörf á sérstökum reglum um lágmarkshvíld væri þeim í lófa lagið að taka slíkt upp í samn- ingum við útgerðarmenn. Það hefðu þeir hins vegar ekki gert og á meðan svo væri hefði lög- gjafinn ekki ástæðu til að skipta sér af mál- inu.46 Andstæðingar frumvarpsins létu að því liggja að ástæða þess að samninga hefði ekki verið leitað væri sú að sjómenn hefðu aðra skoðun en sjómannaforystan á mikilvægi lagasetningarinnar og væru jafnvel andvígir sh'ku. Hér væru önnur öfl að verki, þeir seni vildu spila sig foringja sjómanna. Pétur Ottesen hafði þetta um málið að segja: Jeg leyfi mér að fullyrða, að þessi hugmynd er ekki runnin undan rifjum íslenskra sjó- ntanna, og ekki upphaflega lrá þeim kom- in; hún er ekki sprottin upp úr íslenskum jarðvegi. Þetta er erlend farsóll, sem borist hefir inn í landið, þrátt fyrir alt sóttvarnar- eftirlit.“47 Svör stuðningsmanna frumvarpsins voru í samræmi við fyrri málflutning þeirra. Efni frumvarpsins varðaði niannréttindi sem bæri að lögfesta. Voru hjúalögin m.a. nefnd sem hliðstæða í þeim efnum.48 í ljósi umræðunnar árið 1919, þar sem vilji sjómanna og umboð flutningsmanns var véfengdur, höfðu stuðn- ingsmennirnir undirbúið sig sérstaklega. Safnað hafði verið saman viljayfirlýsingum fjölda háseta botnvörpuskipa, auk samþykkta stéttarfélags þeirra og þingmálafundar í Reykjavík. Eins og 1919 spannst mikil umræða um að frumvarpið einskorðaðist við lögbindingu hvíldartíma hjá einni stétt og það fordæmi sent hún gæti haft fyrir aðrar atvinnugreinar. Andstæðingar þess vörðu löngu máli í að rök- styðja að aðstæður annarra sjómanna væru síst skárri. Þá var kastljósinu beint sérstaklega að störfum verkafólks í landbúnaði. Pétur Ottesen fjallaði m.a um þetta atriði við um- ræðuna. „En ef rjett er að setja reglur eins og þessar, þá má eins gefa út reglur fyrir, hvern- ig mönnum beri að haga sér með orf og hrífu, enda mundi þess ekki langt að bíða, að hinir raunverulegu forkólfar þessa máls mundu reyna að slá um sig með því að bera þar nið- ur.“49 Að lokinni umræðu í neðri deild þar sem nokkrar breytingar voru gerðar á efni frurn- varpsins var því vísað lil efri deildar með 14 atkvæðum gegn 12. Þar fékk inálið litla um- ræðu og kom fram að sjávarútvegsnefnd „fyndist frv. ekki verulega nauðsynlegt ...“50 Nefndarmenn voru þó sammála um að málið fengi framgang. Deildin afgreiddi rnálið frá sér með 10 samhljóða atkvæðum að lokinni urnræðu. Fátt virtist geta kornið í veg fyrir að frumvarpið yrði tekið til afgreiðslu á Alþingi og lágmarkshvíld háseta á togurum lögfest. Síðasta hálmstráið hjá andstæðingum frumvarpsins var að fá því vísað frá með rök- studdri dagskrá. Því var haldið fram að Al- þingi hefði ekki forsendur til að afgreiða mál- ið vegna skorts á upplýsingum og þekkingu um raunverulegar aðstæður háseta á togur- um.51 Tillagan var felld og að því búnu var frumvarpið lekið til endanlegrar afgreiðslu, þar sent það var samþykkt nteð 14 atkvæðum gegn 11. Mynd 8. Jón Þorláksson þingmaður Reykvík- inga barðist af hörku gegn setningu vöku- laga 1921. Mynd 9. Pétur Ottesen bóndi og þingmaður Borg- firðinga iikti hugmynd- inni um lögþundinn hvildartima háseta við „erlenda farsótt".
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108

x

Ný saga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ný saga
https://timarit.is/publication/806

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.