Birtingur - 01.12.1961, Page 56

náð dýrgripnum frá mér. — Sittu þá
uppi með hann, kjáninn þinn! hrópaði
hann höstugur . . . þótt mér þætti það
mikil ábyrgð að eiga svona dýrmæti ein,
var gleðin yfir að eiga það ríkari.“ En
það sem meðeigandanum mistókst, reynd-
ist almenningsálitinu auðunnið með sam-
eiginlegu átaki: „. . . fólk fór að horfa á
magann á mér og verða skrýtið á svipinn
... vinkonur mínar tóku að forðast mig
. . . Vinnuveitendur horfðu rannsakandi á
magann á mér og skimuðu eftir hring á
fingrunum á mér ... Og ég fékk ekki
vinnu ... Heiðvirð eldri kona . .. horfði
á mig stingandi augnaráði ... — Held-
urðu virkilega, að það sjái ekki allir, hvað
þú hefur gert? ... Fóik kallaði nafnið
mitt á eftir mér á götunni . . . Ég vildi
allt til vinna að fólkið fyrirgæfi mér.“
Og hún vann „allt“ til: lét eyða fóstrinu,
en ,,allt“ kom fyrir ekki: „Og ég, sem
hafði vonað, að þegar vöxtur minn væri
kominn í samt lag aftur mundi fólkið fyr-
irgefa mér ... og gleyma, að ég hafði átt
drauminn fagra. Nú sá ég að mér hafði
skjátlazt. Mér mundi aldrei verða fyrir-
gefið ... Ég var ein, — alein, enginn vildi
þekkja mig, enginn í öllum heiminum.“
T hvaða vagni fjallar um ungu stúlkuna,
sem hefur alið barn sitt, „engzt og öskr-
að af kvölum, eins og villidýr í skógar-
eldi“, fundið lítinn heitan böggul lagðan í
handarkrika sinn og gefið honum brjóst,
en „um morguninn var hann farinn, og
mjólkin seytlaði út í fötin og storknaði
þar eins og blóð.“ Hún hafði gefið barnið
ófætt einhverri ókunnri konu, en síðan
komu dagar iðrunarinnar: „maður grét
og leitaði alls staðar og bað guð að láta
54 Birtingur
þessa ókunnu konu skila honum aftur,
koma með hann til móður sinnar, sem
elskaði hann svo mikið, — því maður var
þó móðir hans, — kannski bara lauslát
stelpa ... en móðir samt .. .“ Og það
verða álög hennar að kíkja inn undir
skyggnið á öllum barnavögnum í von um
að finna aftur drenginn sinn: ,,— í ein-
hverjum vagninum er þessi yndislegi
hnokki, með perlubláu augun sín, spé-
koppinn í vinstri kinninni og tinnusvarta
hrokkna kollinn, — en í hvaða vagni?“
Þetta er einsteypt saga og ein hin bezta,
sem íslenzkur nútímahöfundur hefur
skrifað, átakanleg og þó laus við alla
væmni, uppgerðarlaust eintal særðrar
móður, sem „er bara stelpugægsni, ber-
höfðuð eins og hver annar rollingur og
ekki einu sinni í alminlegri dragt.“
Súpermann er dálítið sviplíkur Bam-
bínó í Vögguvísu, amerkaníséraður og
aumkunarverður glerskegglingur, sem
verður fyrir því að missa stúlkuna sína í
kanann og á ósköp bágt, tötrið litla.
Af sögunum fimm frá seinna tímabilinu
er Dýrasaga langsamlega bezt. Þar eru
tveir söguþræðir raktir samtimis og
tvinnaðir af mikilli leikni, en galdur hinn-
ar skráðu tvísögu magnaður ógn þeirrar
þriðju: sögunnar bak við söguna, þar sem
sviðið er lönd og álfur, persónurnar þjóðir
veikar og voldugar, já ef til vill óvopnuð
smáþjóð sem berst af því litla hugviti
sem henni er gefið við alvopnað bandalag
sinna sterku stjúpfeðra. — Lítilsigld
kvenrola hefur eignazt stúlkubarn í
lausaleik, gengið síðar að eiga hrotta-
fengið heljarmenni, sem hatar barnið og