Íslenzk tunga - 01.01.1959, Side 86

Íslenzk tunga - 01.01.1959, Side 86
84 JÓN AÐALSTEINN JÓNSSON allir á eitt sáttir um stafsetninguna, þó oss komi vel saman um önnur efni, er snerta rit vort“ (1.—2. bls.)- Enn segir hann (2. bls.): Hitt þykir flestum ófært, að rita með öllu eins og talað er; og þar sem fleiri eru saman i fjelagskap, þar verður afl að ráða og atkvæðafjöldi. ... Eptir þessu er ekki annar kostur fyrir höndum, enn hverfa aptur á hina breiðu slóð, eða rjett- ara að segja, á þá villustigu, er liggja í ótal króka, hver innan um annan, eins og fjárgötur. Konráð bendir á allan þann rugling, sem sé á rithætti orða, svo að sama orðið er ritað á marga vegu í sömu ritgerð. „Menn látast rita eptir uppruna orðanna, en rita þó beint á móti honum, að minnsta kosti í öðru hverju orði,“ eins og Konráð orðar það (2. bls.). Vegna alls þessa ruglings var viðleitni Konráðs og félaga hans sprottin til að koma á framburðarstafsetningu. En nú var Konráði orðið ljóst, að engin mynd kæmist á þetta mál, fyrr en einhver lýsing á íslenzkri tungu lægi fyrir. Að endingu farast Konráði svo orð (3. bls.): Sú stafsetning, sem nú tíðkast, ef hún er nokkur, er eins og gamall bátur, lasinn og rifinn og ófær í allar ferðir; og fyrst ekki tjáir að búa til nýjan bát, þá er ekki annað til ráða, enn bæta þann gamla, eptir því sem föng eru á. Um þetta ættu nokkrir af þeim að taka sig saman, sem helzt hafa hugsað dálítið um mál vort, og bera síðan aðgjörðir sínar undir þá tvo menn, sem allir vita, að eru sómi lands vors í kunnáttu á mál- inu. V Konráð Gíslason efndi orð sín í sjöunda ári Fjölnis, því að hann samdi ritreglur rétt fyrir 1850 og miðaði nú við uppruna að mestu leyti. Ekki er víst, að þessi stafsetning Konráðs hefði orðið langlíf, ef ekki hefði viljað svo til, að hún eignaðist mjög ötulan stuðnings- mann. Var það Halldór Kr. Friðriksson yfirkennari, sem var íslenzkukennari Latínuskólans allan síðari helming 19. aldar eða um 50 ár. Halldór var einn þeirra, sem gekk í Fjölnisfélagið á síðustu
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180

x

Íslenzk tunga

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Íslenzk tunga
https://timarit.is/publication/852

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.