Vera - 01.12.1984, Page 43
Á sviði tilfinninganna
— Hvers vegna lagðir þú fyrir þig
myndlist?
,,Ég er bara eins og hver annar dópisti.
Myndlistin er mitt dóp. Ég get ekki útskýrt
hvers vegna ég vel þaö aö eyða allri minni
orku og öllum mínum peningum í aö búa til
myndir sem enginn vill kaupa. Ef ég gæti
með góöu móti lifaö án þess að gera
myndir þá mundi ég vafalaust gera þaö,
hins vegar hef ég verið mynda-dópisti í
einn og hálfan áratug og á ekki von á aö
þaö breytist.”
— Hvernig myndir gerirðu?
,,Þær eru margvíslegar hvað tæknina
varðar. Ég geri grafíkmyndir, mála, tek
Ijósmyndir og geri yfirleitt myndir í öll þau
efni sem mér líst á aö vinna í. En tæknin er
auðvitaö algert aukaatriði nema aö því
leyti aö hún má ekki vera svo ömurleg aö
hún varni því aö innihaldið komist til skila
í hverri mynd. Innihaldslega fæst ég viö
þaö sama og listamenn hafa fengist viö í
9egnum aldirnar, tilfinningar, samfélag,
náttúruna og svo framvegis.”
— Nú var grafík-myndaröð á sýning-
unni sem fjallaði sérstaklega um konur,
eöa hvað?
.,Já, kvenfrelsisbaráttan er hluti af tilveru
minni og því er eðlilegt aö ég fáist viö hana
í mínum myndum. Ég ákvaö að taka fyrir
ákveðin tilfinningamál frá sjónarhóli
kvenna. Það eru vissir þættir I lífi kvenna
sem ég hef aldrei séö tjáða á myndrænan
hátt, rétt eins og þeir væru ekki til. Og þá
er ég að tala um ýmsar sitúasjónir sem
koma upp á tilfinningasviðinu, og spenn-
una sem þeim fylgja.”
— Hvernig tjáirðu þessa spennu?
„Það er nú erfitt aö útskýra þetta án
þess að taka dæmi. Við getum tekið mynd-
ina sem er á sýningarskránni, hún heitir
„Hefðbundinn þríhyrningur”. í hennierég
aö pæla í mjög algengri stööu sem konur
lenda í, þ.e. keppni um einn mann. Á mynd-
inni eru tvær konur, önnur er berskjölduð
og skýlir sér með mynd en hin skýlir sér á
bak viö nautshaus. Ég reyni að tengja
þessa keppni einhverju sem konur hafa
lent í áöur. Ég nota nautshausinn sem
tákn fyrir orkumikinn mann og skírskota
þá til grískrar goðsögu um Seif og Evrópu.
Seifur breytti sér i naut og neyddi Evrópu
með sér til Krítar á one-way-ticket. Hún
haföi ekkert um málið aö segja, en fæddi
níu mánuðum seinna Mínótárusinn, svein-
barn með nautshöfuð. í þessari sögu er
Evrópa augljóslega kúguð kona og það
var þannig kona sem mig vantaði í þessa
mynd. Hin er óháð nautinu en gengur um
með mynd af sundurtættum fugli. Þaö eru
ætíð áhorfendur að svona tilfinningastööu
I daglega lífinu og því skelli ég þeim þarna
inn á myndina. Sjálfri finnst mér myndin
Ijós og sýna þetta myndefni á skýran hátt
en svo kemur fólk og segir: „Hvaða belja
er nú þetta?” Ef áhorfandinn leggur allt
aðra merkingu en ég í ákveðna mynd
skiptir það mig ekki öllu. Ég reyni að segja
skýrt það sem ég er að segja en ég get
aldrei tryggt það að allir skilji allt. Fólk hef-
ur mismunandi bakgrunn, menntun og
lífsskoðanir. Konur upplifa til dæmis það
að veröa ástfangnar á annan hátt en karl-
ar. Sumir karlar hafa unnið verulega mikið
út frá þess konar tilfinningum en á allt ann-
Við hittum Svölu Sigurleifsdóttur
rétt eftir að hún hafði lokið við að
taka niður sýningu sína í Gallerí
Borg. Svala er fjölmenntuð mynd-
listarkona, hún hefur stundað list-
nám á Norðurlöndum og í Banda-
ríkjunum og haldið fjölmargar sýn-
ingar, ein síns liðs og með öðrum.
an hátt en konur. Ef við tökum dæmi af
Picasso þá gerði hann eitt sinn grafík-
myndir þar sem mínótárus er í tygjum við
unga stúlku og ef æfisagan hans er lesin
er þetta á tímabili þar sem hann er farinn
að vera meira með næstu konu sinni en
þeirri sem hann er þá enn giftur. Hann sér
sjálfan sig sem eitthvað ógnandi. . . sem
mínótárus. Þótt mér lítist engan veginn á
það hvernig hann fór með konur þá finnst
mér þessar myndir mjög einlægar lýsingar
á hans tilfinningalífi og góðar sem slíkar.”
— En hvert er þá mikilvægi myndlist-
arkvenna í kvennabaráttunni?
„Þær og aðrar listakonur, rithöfundar
og konur í yfirbyggingunni yfirleitt skipta
mjög miklu máli á óbeinan hátt. Þær
hækka ekki launin á vinnumarkaðinum í
einum hvelli en þær leggja hornsteininn í
grunninn að kvennabaráttunni að því leyti
að þær kristalla hugsanir og tilfinningar
kvenna í samfélaginu. Án þessarar krist-
öllunnar yrði baráttan bæði óljós og litlaus.
En starf þessara kvenna er auðvitað
ekki mikilvægt nema þær vinni sin störf
vel. Það hefur verið mjög algengt að
myndlistarkonur bæði á Norðurlöndum og
í Bandaríkjunum vinni eftir klisjukenndum
forskriftum. Þá verða myndirnar oft léleg-
ar. Brillíant ályktun í dagblaði um stöðu
kvenna getur aldrei orðið brillíant Ijóð. Það
verður bara að treysta konum til að tjá sig
eins og þeim finnst einlægast og sjá svo til
hve miklu máli myndirnar skipta. Ég er
sannfærð um að talsverður hluti af þvi sem
myndlistarkonur eru að gera nú skiptir
kvennabaráttuna máli.” Mrún/sbj.
43