Akranes - 01.04.1958, Qupperneq 21

Ungir mann læra að hlýða settuni leik-
reglum og læra, að máttur samtakanna er
mikill. Hvort tveggja kemur sér oft vel
fyrr og síðar í lífinu. Knattspyrnan er
líka sérstaklega skemmtileg iþrótt og hef-
ur því eiginleika til að laða að sér fjölda
iðkenda, sem njóta svo góðs af, sér til and-
legrar og líkamlegrar endurnæringar.
En það er með knattspyrnu, eins og
allt í lífinu, að henni fylgir nokkur slysa-
hætta, og var ætlunin að skrifa lítillega
um slys, sem algengust eru hjá knatt-
spymumönnum.
1 knattspymu er hægt að verða fyrir
alls konar slysum og áverkum. Algeng-
ustu beinbrotin eru brot á fótlegg og ökla-
brot. En algengust em slysin á hnjám.
Það er oft reiknað með, að um 70% af
öllum knattspyrnuslysum séu þar stað-
sett. Við einstaka beina og óheina áverka,
geta skaddazt hinir ýmsu hlutar hnéliðs-
ins. Oftast er það liðbandið innan á
hnénu, sem tognar eða slitnar eftir því
hve áverkinn er mikill. Sömuleiðis geta
ki-osslögðu liðböndin inni í liðnum slitnað
og verður það til þess að hnéliðurinn verð-
ur óstöðugur og fóturhin kraftminni. Sam-
hliða þessu bólgnar hnéð, annaðhvort
vegna þess, að bjúgbólga kemur í liðinn
eða af þvi, að blætt hefur inn í liðinn.
Þarf þá að hvíla hnéð og oft setja gips-
hólk um fótinn í nokkrar vikur, Annars
er hætt við að hnéliðurinn jafni sig ekki.
Er mjög mikilvægt, að þetta sé athugað
sem fyrst eftir að slysið hefur orðið. Til
dæmis er mjög óráðlegt fyrir knattspyrnu-
menn að halda áfram og ljúka leik, ef þcir
verða fyrir slæmum áverka á hné í leik.
Annars má búast við að miklu lengri tíma
taki að bæta skaðann.
—★—
Knattspyrnumenn eru tiltölulega fjöl-
mennir í hópi þeirra, sem skadda liðþófa
í hné. Lærleggur og sköflungur mynda
beinendana, sem mætast í hnénu. Er
þetta aðallega hjaraliður, sem er haldið
saman af liðböndum og sinum. Til þess
að dýpka liðflötinn á sköflungnum, eru
liðþófar, sem eru úr brjózki. Þeim er kom-
ið fyrir eins og meðfylgjandi mynd sýnir.
Þeir gera liðimi jafnframt mýkri og fjöl-
breyttari, svo að hann getur sveigzt eftir
þörfum manns í hvert sinn. — En liðþóf-
inn verður oft fyrir hnjaski. Er það þá
oftar sá, sem liggur innan fótar, sem
skemmist. Geta þeir annaðhvort losnað
eða rifnað nema ba'ði sé. Skýringin á þvi,
að þetta skeður oft í knattspyrnu, mun
vera þessi: Til þess að geta spyrnt knett-
inum innanfóta, þá beygir maður hnéð,
en um leið er lærlegg snúið út á við, en
sköflung þó enn meir i hlutfalli við lær-
legg. Við þetta dregst miðlægi liðþófinn
út fyrir liðbil þessara beina og eru þar
hin sterku liðbönd að verki. Sé rétt úr
hnénu eins og oftast skeður við snögga
spyrnu, þá nær liðþófinn ekki að komast
á réttan stað í tæka tíð og getur þvi
klemmzt eða rifnað. — Hafi liðþófi áður
orðið fyrir áverka, þarf oft furðu lítið að
koma fyrir, svo að hann rifni að nýju.
Sömuleiðis er heldur ekki sjaldgæft, að
bilanir komi án verulegs áverka og án
þess að um iþróttaiðkendur sé að r<eða.
La'kningin er fyrst fólgin i hvild og
notkun umbúða. Nægir það allmörgum,
en mjög oft þarf að nema hinn skemmda
liðþófa i brott með skurðaðgerð, því að
nú flækist hann fyrir inni í liðnum. Lang-
flestir ná sér þá vel og nokkuð fljótt. Má
geta þess, að nokkrir af okkar beztu knatt-
spymumönnum og reyndar hlaupurum
hafa orðið fyrir þvi, og fljótlega getað
keppt aftur og surnir sett lslandsmet.
AKRANES
«9