Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1943, Blaðsíða 36

tökum almennt nema síðustu aldirnar. Nú er þó svo
komið, að beitt er við rannsóknarefnin þvi algáða
hleypidómaleysi, sem einkennir alla sanna vísinda-
mennsku.
Á síðustu 60 árum hafa fjölmargar, mikilvægar
uppgötvanir verið gerðar á sviði læknisfræðinnar.
Þróun tækninnar á öllum sviðurn hefur átt ríkan
þátt í því. Ein uppgötvunin hefur oft fætt af sér
margar aðrar, jafnvel á fjarskyldum sviðum. Fjöldi
þessara uppgötvana hefur komið frá stórum rann-
sóknarstofnunum, sem hafa á að skipa úrvali vís-
indamanna í ýmsum greinum, mönnum, sem vinna
saman og bæta hver annan upp. Enn aðrar uppgötv-
anir hafa orðið af tilviljun, en það hefur þá ráðið
úrslitum, að tilviljunin barði að dyrum hjá mönn-
um, sem voru þess umkomnir að draga réttar álykt-
anir af óvæntum árangri. Lengi hafa sjúkdómar gert
inikinn usla. En erfitt var að fást við þá, meðan
sýklar voru mönnum ókunnir. Ef til vill var það til-
viljun, að Robert Koch (1843—1910) varð jafnvel
ágengt að finna áður ókunna sýkla og raun ber
vitni. Þegar hann var 28 ára, fékk hann litla smásja
i afmælisgjöf frá konu sinni, og eftir það varði
hann þeim tíma, er hann gat, við smásjána.
Efnafræðingurinn Louis Pasteur (1822—1895) var
að rannsaka hænsnakóleru. Af vangá dældi hann
einu sinni gömlum sýklagróðri í hænsnin. Þau sýkt-
ust, en dóu ekki, og upp frá því voru þau ónæm á
sjúkdóminn. Varnarbólusetning, með veikluðum
sýklagróðri, er nú mikilvægur liður i baráttunni
við marga sýklasjúkdóma.
Emil von Behring (1854—1917) er faðir lækninga
með blóðvatni. Hann fann, að Jodtriklorid gat læku-
að naggrisi, er hann sýkti með barnaveikisýkluin.
Blóðið úr dýrum, sem lifað höfðu af sjúkdóminn,
bar í sér varnarefni, er gerði þau ónæm á sjúkdóm-
(34)