Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1943, Síða 98

Þrátt fyrir ýmis mistök, sem hér urðu í byrjun,
svo sem vænta mátti um svo stórkostlega nýbreytni,
mun þáttur Sigurðar Sigurðssonar því meira metinn
sem stundir líða lengra fram. Margir áhrifamenn urðu
til þess að styrkja að framgangi þessara mála. Má hér
nefna Magnús Guðinundsson, siðar atvinnumála-
ráðherra, en ekki sízt Tryggva Þórhallsson, er var
íorseti Búnaðarfélagsins 1925 til dauðadags 1936 og
bar hag þess og búnaðarins i heild jafnan mjög fyrir
brjósti.
Sigurður lét af búnaðarmálastjórastarfi 1935, er
Steingrímur Steinþórsson skólastjóri tók við. En jafn-
an lét hann síðan búnaðarmál ýmislega til sín taka
og ritaði mikið um slík efni hin síðustu æviár sin
(Búnaðarfélag íslands, aidarminning II., Búnaðar-
hagir, Rv. 1937, Landbrug og Landboforhold i Island,
Kh. 1940). Hann andaðist í Rvik 1. júli 1940.
Með stofnun Landsbankans 1884 var á fót komið
fyrstu peningastofnun landsins, er bæta skyldi fyrst
og fremst úr lánaþörf atvinnuveganna. Nú kom það
brátt í ljós, ekki sízt eftir 1890, er útvegur tók að
eflast til muna og byggð jókst í kaupstöðum, að fjár-
magn bankans fullnægði alls ekki sívaxandi fjárþörf
landsmanna. Hlaut svo að fara, þótt fast væri á hald-
ið, að starfsfé bankans gekk meira og meira til út-
vegs, verzlunar og húsabygginga í kaupstöðum, og
varð svo næsta lítið afgangs til búnaðarframkvæmda
i sveitum landsins. Var mönnum þó ljóst, að hér væri
ærin þörf á fjármagni, ef nokkru átti að verða fram-
gengt af því, sem nú þótti helzt liorfa til framfara
búnaðinum. Eftir þóf nokkurt á Alþingi 1897 og 1899
var svo Ræktunarsjóður íslands stofnaður. Stofnfé
var tæpar 150 þús. kr. Lán mátti ekki veita úr sjóðn-
um nema gegn fasteignaveði og eigi yfir % af virð-
ingarverði veðsins. 1902 var sú breyting á gerð, að
frumkvæði Skúla Thoroddsens, að lán mætti úr sjóðn-
(96)