Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1934, Síða 90

72
Tímarit Þjóðræknisfélags íslendinga
vikið stuttlega aS hinum mark-
verðustu slíkra ritverka þeirra.
Hinn kunni og’ snjalli skozki rit-
höfundur John Buchan hefir ritað
ágæta smásög'u “Higlitown under
Sunfell” (Hátún undir Sólfelli)
um lífiÖ á víkingaöldinni, sem
prentuð er í sagnasafni hans ‘ ‘ The
Path of the King” (Yegur kon-
ungsins, 1821). Er saga þessi jafn
prýðileg að fögTu máli og skörp-
um skilningi á viðfangsefninu.
Englendingurinn E. R. Eíddison,
sem kunnur er íslendingum fyrir
hina vönduðu þýðingu sína af
Egils sögu (1930), sýndi áður
þekkingu sína á norrænum fræðum
og’ ást sína á þeim með skáldsög-
unni “Styrhiorn the Strong”
(Styrbjörn sterki, 1926). Hefir
honum þar vel tekist, að lifa sig
inn í hugsunarhátt þeirrar tíðar,
sem hann lýsir, og dregur föngin
víða að. Er mynd hans af lífinu á
víkingaöldinni dregin hreinum
dráttum og skýrum, en engu minna
kveður að mannlýsingunum. Mest
sópar auðvitað að Stvrbirni Svía-
kappa, enda er hann sögTihetjan,
og’ enginn meðalmaður: hraust-
menni og höfðingi, en féll í val um
örlög fram. Sigríði stórráðu er
einnig lýst af glöggskygni, þessari
istórbrotnu fornaldarkonu, sem
varð hatri sínu og valdagræðgi að
hráð.
Eric Linklater er maður nefnd-
nr, Orkneyingur að ætt og upp-
runa, æfintýramaÖur og ritfær vel.
Pyrir tveim árum (1932) kom út í
Lundúnum skáldsaga hans “The
Men of Ness” (Nesverjar); er
meginefni hennar tekið úr íslenzk-
um fornsögum og gerist hún á
seinni hluta níundu aldar aðallega
í Orknevjum og' á NorÖymbra-
landi. Er sagan yfirleitt mjög vel
sögð, afburða- og mannlýsingar
snjallar margar hverjar, stíllinn
þróttmikill og orðhagur.
Af öllum iskáldsagnahöfundum
enskum, sem ritað hafa sögur um
efni úr íslenzkum fornsögum, var
Maurice Hewlett lang- mikilvirkast-
ur og að ýmsu leyti merkastur, að
minsta kosti gætir mestrar fjöl-
breytni í þeim sögum hans, saman-
borið við samskonar skáldrit ann-
ara höfunda. Það fer einnig að
vonum, jiví að hann samdi ekki
færri en sex skáldsögur um íslenzk
efni. Eru þessar þrjár jafnbeztar
þeirra: “A Lovers’Tale” (Saga
elskhuga, 1915), þar sem Kormáks
saga í þýðingu þeirra W. J. Col-
lingwood?s og dr. Jóns Stefánsson-
ar er lög-ð til grundvallar; “Gud-
rid tlie Fair” (IGuðríður fagra,
1918), samin eftir frásögnunum
um Guðríði konu Þorfinns Karls-
efnis í Eiríks sögu rauða og öðr-
um íslenzkum lieimildum; og “The
Outlaw” (títlaginn, 1920), aukin
endursögn á Gísla sögm Súrsson-
ar, bygð á hinni ensku þýðingu
Dasents (1866).
Allar eru sögur þessar lipurlega
ritaðar og á köflum áhrifamiklar,
enda þræðir höfundurinn næ.sta
nákvæmlega rit þau, sem hann
bafði til fyrirmyndar, þó hann
velji úr þá atburðina, sem honum
eru mest að skapi og hann telur
líklegasta til aÖ falla nútíðarles-
endum í geð. Af sömu ástæðum,
og <ekki sízt lesendum til fyllri
skilnings, bætir hann ýmsu öðru
viÖ eins og lionum þurfa þykir.
Oft nær hann sér bezt niðri í mann-
Iýsingum. Kormákur, Guðríður,