Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1949, Page 109

ÞINGTÍÐINDI
107
þykkt. G. J. Jónasson reifaöi máliö og
benti á erfiöleikana, sem á því væri fyrir
marga, aö sækja þingiö á þeim tima, sem
það nú væri haldiÖ. Nokkrir tóku til máls
I þvf sambandi, með og móti, en sökum
þess að ákveðið var að p orbjörn Þorláks-
son læknir flytti skýrslu sina um háskóla-
málið kl. 11 þann dag. og komið var fram
að þeim tíma og læknirinn kominn á þing,
var umræðum í málinu um tímabreyting-
una frestað samkvæmt tillögu frá Gunnari
Sæmundssyni, sem Miss Elín Hall studdi,
og var samþykkt.
Flutti þá læknirinn skýrslu sina um
stofnun kennaraembættis í íslensku og
norrænum fræðum við háskóla Manitoba.
Skýrslan var munnleg, og þess vegna ekki
hægt að prenta hana hér.
Dr. Richard Beck stakk upp á og Jón
Ólason studdi, að þingið veiti skýrslunni
móttöku og þakki Þorbirni læknir fyrir
hina ýtarlegu skýrslu hans og votti hon-
um og samverkamönnum hans þökk sína
og virðingu fyrlr hans og þeirra drengi-
legu framtök í því veglega og mikla menn-
ingarmáli, og var það samþykkt með
dynjandi lófaklappi.
Múlið uin myndastyttu Ixdl's lieþpna.
Sendiherrann Thor Thors hóf það mál
og rakti sögu þess ítarlega og sagði að
enn væri komin fram tillaga í Congress
Bandaríkjanna um að veita $50,000.00 til
að reisa hana eins og um hefði verið talað
í Washington. Sendiherrann á þakkir skil-
ið fyrir áhuga sinn á, og' umhyggju sína
fyrir þvi máli, sem væntanlega fær nú
farsælan framgang og það ekki hvað síst
fyrir hans afskipti af því.
Mállð um breytingu á þingtímanum var
"ú aftur tekið til umræðu, en í sambandi
við það lýsti forsetinn aftur yfir, að það
yrði að bíða afgreiðslu til næsta þings og
Því þýðingariaust að ræða þaö meir að
Þessu sinni.
Mrs. HólmfiTöur Danielson kvaddi sér
Þljóðs og benti á aö slcýrsla fræðslumála-
stjóra, eins og hún hljóöaði í riti félagsins
býútkomnu, væri svo villandi, að hún
kvað óumflýjanlegt að leiðrétta hana og
bað þingið um leyfi til að bæta þeirri leið-
réttingu við þessa árs skýrslu sína svo
áð dálitið vit gæti komist í skýrsluna frá
íyrra ári.
Jón ólason lagði til og G. J. Jónasson
studdi að það leyfi sé veitt, samþykkt.
Skj'rsla
Umboðsmanns Þjóðræknisfélagsins,
fyrir árin 1047 og 1948.
Þegar Þjóðræknisfélagið, vorið 1947,
gerði þá ákvörðun að skipa umboðsmann,
sem starfa skyldi að íslenskum menningar-
málum meðal deildanna, þá var það vegna
þess, að framtíðarhorfur I þeim efnum
voru allt annað en glæsilegar. Starfið var,
sem sé, mjög að dofna, sumstaðar útkuln-
að, þrátt fyrir baráttu eldra fólksins. Af
þvi ég álít, að hver og einn eigi að ávaxta
það pund, sem hann hefir hlotið, með því
að vinna ötullega að uppbyggingu sinnar
samtíðar, þá fann ég það vera skyldu
mina, að verða viö áskorun félagsins að
takast þetta starf á hendur.
Þetta gerði ég þó með hálfum huga.
par sem enginn gat leiðbeint mér við-
vikjandi starfsaðferðum var erfitt aö
skipuleggja starfið fj'rir fram. Mitt fyrsta
spor var því eðlilega það, að afla mér
skilnings á afstöðu fólks til Islensltra
menningarmála og getu þess til fram-
kvæmda I þeirn efnum. Þvi miður var að
finna, í hverri bj'gð, sem ég heimsótti,
fremur lítinn hóp eldra fólks starfandi að
þjóðræknismálum, sem var í þann veginn
að verða ráöþrcta hvaö gera mættí, til
þess að bjarga þessum málum við. Yngra
fóllcið skildi fyrst í stað alls ekki hvað
við var átt, er ég talaði um gildi fræðslu-
starfs í íslenskum bókmentum. En nú,
eftir að hafa talað við fjölda yngra og
mlðaldra fóllcs, finn ég að mikiö er hægt
að gera til þess að efla samtök meðal
Vestur-íslendinga um áhugamál þeirra.
Það er elcki hægt að neita því að starfs-
fólk yfirleitt, og kennarar sérstaklega,
voru orönir uppgefnir og óáræðnir fyrir
þá sök, að þeim fanst svo lítil hjálp koma
utanað. — Þess vegna er þetta fólk nú
mjög þakklátt Þjóðræknisfélaginu fyrir
þann stuðning, sem umboðsmanni þess
hefir auðnast aö láta því í té. Það er erfitt
að ímynda sér allar þær torfærur, sem á
veginum hafa verið. paÖ er ekki álitið
neitt sældarbrauð að vera barnakennari
þó starfið sé alt útlagt fyrir fram, öll
gögn lögð upp I hendurnar á kennurun-
um, og reglubundnir samfundir haldnir
meö öllum aðilum, til frekari athugunar
og umbótar starfinu til handa. En árum
saman hafa íslensku kennararnir unnið
einangraðir, við óskipulagt starf, með
verkefni mjög af skornum skemti, og litla
sem enga uppörfun frá meðbræðrum sin-
um. Það var því alls ekki að furða, þó