Fréttatíminn - 13.12.2013, Blaðsíða 68

V ið vorum svolítið smeykar áður en við komum hingað því við vissum ekkert um
Ísland og vorum hræddar við að
fólk væri með kynþáttafordóma
en allir hafa verið mjög indælir og
hjálplegir,“ segir Zahra Mesbah.
Hún kom til Íslands sem flótta-
maður þann 25. október 2012
ásamt móður sinni og systur, Hava
og Fereshteh Mesbah. Þá komu
hingað þrjár einstæðar mæður
frá Afganistan sem voru búsettar
í Íran ásamt börnum sínum. Fjöl-
skyldurnar voru skilgreindar sem
kvótaflóttafólk af Flóttamanna-
stofnun Sameinuðu þjóðanna sem
þýðir að þær höfðu fengið viður-
kenningu sem flóttamenn utan
heimalands síns af ástæðuríkum
ótta við ofsóknir.
Mæðgurnar hafa komið sér
fyrir í lítilli íbúð í Vesturbænum
þar sem þær taka á móti mér og
bjóða upp á kex, fíkjur og te. „Við
erum þakklátar fyrir þessa fallegu
íbúð,“ segir Zahra. Þær höfðust við
í flóttamannabúðum áður en þær
komu til Íslands – fjölskyldufaðir-
inn var myrtur í Afganistan, tveir
bræðra þeirra voru einnig myrtir
og sá þriðji lést úr hjartasjúkdómi.
Allar byrjuðu þær strax að læra
íslensku og skilja hana mjög vel
en systurnar treysta sér ekki til
að tala bara íslensku í viðtalinu
þannig að viðtalið fer að mestu
fram á ensku. Þær eru múslimar
og þurfa því að hylja hár sitt í ná-
vist karlmanna en þar sem aðeins
konur eru þarna saman komnar í
stofunni fær svart sítt hár þeirra
að njóta sín.
Misstu þrjá bræður
„Staða flóttafólks í Íran er hræði-
leg – sérstaklega kvenna. Í Íran
og Afganistan hafa konur engin
réttindi, fá ekki að mennta sig og
mega ekki keyra,“ segir Zahra
sem er tvítug en Fereshteh er 18
ára. Þær hófust við í flóttamanna-
búðum þar sem aðeins voru konur
áður en þær fengu aðstoð og voru
fluttar til Íslands. Faðir þeirra
var stjórnmálamaður í Afgan-
istan og eftir að hann var myrtur
fóru kona hans og börn að óttast
um öryggi sitt því faðirinn hafði
eignast marga óvini. „Einn bróðir
minn var drepinn í skólanum.
Hann fékk sér sopa af gosdrykk
og féll niður. Farið var með hann
beint á spítalann og þar var hann
úrskurðaður látinn. Það var eitrað
fyrir honum. Annar bróðir minn
var kæfður. Elsti bróðir minn dó
úr hjartasjúkdómi fyrri mörgum
árum. Við vorum mikið hjá honum
Hamraborg – Nóatún 17 – Hr ingbraut – Austurver – Grafarho l t
KjúKlingamáltíð fyrir 4
Grillaður kjúklingur – heill
Franskar kartöflur – 500 g
Kjúklingasósa – heit, 150 g
Coke – 2 lítrar*
*Coca-Cola, Coke Light
eða Coke Zero
1990,-
Verð aðeins
+ 1 flaska af
2 L
Framhald á næstu opnu
Systurnar Zahra og Fereshteh komu til Íslands sem flóttamenn
ásamt móður sinni í október á síðasta ári. Fjölskyldufaðirinn
hafði verið myrtur í Afganistan og mæðgurnar höfðust við í
flóttamannabúðum í Íran þegar hjálpin barst. Systurnar stunda
báðar nám í Fjölbrautaskólanum við Ármúla og eru mjög metn-
aðarfullar. Frá því þær komu til landsins hafa sjálfboðaliðar
Rauða krossins aðstoðað þær við að kynnast samfélaginu.
Flúðu frá
Afganistan
á spítalanum vikum saman og það var þá
sem ég ákvað að verða læknir. Mig langar
að geta hjálpað fólki í neyð,“ segir Zahra.
Fereshteh segir á ensku að hana langi til
að verða hjúkrunarkona en hún heldur sig
annars til hlés.
Báðar eru þær í námi við Fjölbrautaskól-
ann við Ármúla þar sem þær læra ekki
bara íslensku heldur einnig stærðfræði,
málfræði, spænsku og ensku, svo eitthvað
sé nefnt. Zahra segist vera örlítið stressuð
því næsta dag sé hún að fara í próf og
segir á íslensku: „Íslenskupróf á morgun
í málfræði.“ Ég hrósa framburðinum sem
mér finnst til fyrirmyndar. Þetta er fyrsta
önnin þeirra í fjölbrautaskólanum en áður
voru þær í námi hjá tungumála- og menn-
ingarskólanum The Tin Can Factory í
Borgartúni þar sem nemendur læra með
því að gera. „Þar fórum við til dæmis
saman út að versla og elduðum saman.
Kennararnir töluðu bara íslensku og
þetta var mjög gaman. Við elduðum hefð-
bundinn íslenskan mat og lærðum nöfnin
á honum.“ Þær hafa smakkað kæstan
hákarl og bera honum ekki góða söguna.
„Við fórum einu sinni með stuðningsfjöl-
skyldu í Kolaportið þar sem við smökk-
uðum harðfisk en okkur fannst hann ekki
heldur góður,“ segir hún og systurnar
hlæja en Zahra bætir við: „Af íslenskum
mat þá er ég hrifnust af fiskisúpu.“
Töldu allt vera þakið ís
Mæðgurnar hafa notið aðstoðar og
vináttu stuðningsfjölskyldna á vegum
Rauða krossins sem hefur hjálpað þeim
mjög að bæði kynnast og aðlagast ís-
lensku samfélagi. Þær vissu svo lítið um
Ísland áður en þær komu að þegar hjálp-
samur ferðalangur fræddi þær um Ísland
þegar þær millilentu á leiðinni hingað
frá Íran höfðu þær enga ástæðu til að
efast þegar hann sagði þeim að á Íslandi
væri alltaf allt ísi lagt og fólk klætt eins
og eskimóar. „Við urðum hálf skelkaðar
og héldum jafnvel að við þyrftum að búa
í snjóhúsi,“ segir Zahra og þeim var því
mjög létt þegar þær sáu með eigin aug-
um að veruleikinn var annar. „Við hittum
stuðningsfjölskyldur hverja helgi. Við
höfum gert margt skemmtilegt saman
eins og að fara á skauta og í fjallgöngu,“
segir hún. Þetta var í fyrsta skipti sem
systurnar fóru á skauta og síðan hefur
Fereshteh oft farið á skauta og er orðin
mjög fær.
Þær eru aðeins búnar að búa á Íslandi
í rúmt ár og eru því enn að venjast ólíkri
menningu. Þær ræða aðeins saman á
persnesku áður en þær svara spurningu
minni um hvað sé ólíkast menningunni í
Afganistan og Íran. „Hér geta konur og
karlar verið félagar og vinir. Í Íran og Af-
ganistan má kona ekki tala beint við karl-
mann og vera vinaleg. Hér gera hjón allt
saman en í Íran þarf konan að gera allt
og sér um alla vinnu á heimilinu. Konur
fá ekki að njóta sín sem persónur,“ segir
Zahra. „Það er dásamlegt tækifæri fyrir
okkur að hafa fengið að koma til Íslands,
við erum mjög þakklátar Íslendingum
fyrir að hafa tekið vel á móti okkur og við
ætlum að mennta okkur vel og gefa til
baka til samfélagsins.“
Erla Hlynsdóttir
erla@frettatiminn.is
Systurnar
Fereshteh og
Zahra Mesbah
segja það hafa
verið dásamlegt
tækifæri að fá að
koma til Íslands.
Ljósmynd/Hari
Við urð-
um hálf
skelkaðar
og héld-
um jafn-
vel að við
þyrftum
að búa í
snjóhúsi.
68 viðtal Helgin 13.-15. desember 2013