Fréttatíminn - 13.12.2013, Blaðsíða 10

Nóatúni 4 Sími 520 3000
www.sminor.is
SIEMENS
Bakstursofn
HB 33G1541S (stál)
Einnig fáanlegur í
hvítu og svörtu.
Jólaverð:
149.900 kr. stgr.
SIEMENS
Uppþvottavélar
SN 45M205SK (hvít)
SN 45M505SK (stál)
Jólaverð (hvít):
Jólaverð (stál):
129.900
149.900
kr. stgr.
kr. stgr.
Ap
ríl
2
01
3
SIEMENS
Ryksuga
VS 59E20
Jólaverð:
19.990 kr. stgr.BOSCHSafapressa
MES 20A0
Jólaverð:
17.900kr. stgr.
Gigaset
Símtæki
A510
Jólaverð:
8.220 kr. stgr.
Vendela
Borðlampar
Hæð: 35,5 sm.
Jólaverð:
8.900 kr. stgr.
Þ orleifi Friðrikssyni sagn-fræðingi var sagt að bók hans, Dagar vinnu og vona, hefði
verið tilnefnd til Íslensku bókmennta-
verðlaunanna í flokki fræðibóka nú
um mánaðamótin. Frétt þess efnis
var lesin í Ríkisútvarpinu og byggð
á fréttatilkynningu Félags íslenskra
bókaútgefenda. Tilnefningin var síðan
afturkölluð á þeim forsendum að bókin
hefði verið gefin út 2012 en ekki 2013.
Hún kom úr prentsmiðju um miðjan
desember í fyrra.
Háskólaútgáfan, sem gefur út bók
Þorleifs, er ósátt við hvernig staðið
var að málinu og í samtali við Jörund
Guðmundsson, framkvæmdastjóra
Háskólaútgáfunnar, kemur fram að
hann telur einnig hafa verið brotið á
fyrirtækinu við tilnefningar á síðasta
ári. Þá hafi Náttúruvá á Íslandi, 800
blaðsíðna riti sem 60 jarðvísindamenn
unnu að í 13 ár, einnig hafnað á síðustu
stundu þar sem hún var ekki tilbúin
frá prentsmiðju þegar kom að því að
kynna tilnefningar.
Egill Örn Jóhannsson, útgefandi í
Forlaginu, tók við formennsku í Félagi
íslenskra bókaútgefenda á þessu ári og
segist ekki þekkja til málsins varð-
andi Náttúruvá á Íslandi. Hvað varðar
Daga vinnu og vona segir hann að
Háskólaútgáfan hafi gert mistök með
því að tilnefna til verðlauna þessa árs
bók sem kom út á síðasta ári. Skrif-
stofa félagsins hafi hins vegar einnig
gert mistök, sem fólust í því að átta sig
ekki á útgáfuárinu og senda bókina til
dómnefndar sem las síðan bókina áður
en í ljós kom hvernig í málinu lá.
Þorleifur og Jörundur telja hins veg-
ar báðir að Háskólaútgáfan hafi staðið
rétt að málum. Í reglum sem birtar eru
á heimasíðu Félags íslenskra bókaút-
gefenda segir að útgefendur tilkynni
fyrir 6. október hvert ár hvaða bækur
þeir vilja leggja fram til tilkynningar.
Á fyrsta stigi megi leggja fram handrit
eða prófarkir. Fyrir 20. október beri
að leggja fram þrjú eintök og greiða
30.000 króna gjald vegna hverrar bók-
ar sem útgefandi leggur fram. Þessu
hafi verið fylgt.
Óprentuð bók tilnefnd í ár
Þeir benda einnig á að ein þeirra bóka
sem nú er tilnefnd í flokki fræðibóka,
Vatnið, eftir Guðmund Pál Ólafsson
heitinn, sé ekki komin úr prent-
smiðju eins og fram hafi komið í frétt
Ríkisútvarpsins um prentun hennar
þann 3. desember síðastliðinn. Þetta
sé til marks um að ekki sé samræmi í
ákvörðunum eftir því hver á í hlut.
„Þetta eru mjög einkennileg vinnu-
brögð,” segir Þorleifur. „Ég hló að
þessu í fyrstu en sá fljótlega að þetta
er alvarlegra en mér fannst í byrjun
og mér finnst þetta reyndar mjög
tragískt um leið og það er kómískt.“
Þorleifur segir að sér virðist óljóst
hvort yfirleitt sé hægt að fá bækur
sem koma úr prentsmiðju á síðustu
vikum hvers árs tilnefndar til Ís-
lensku bókmenntaverðlaunanna.
„Ef slíkar bækur vekja athygli þá
gerist það varla fyrr en eftir næstu
áramót. Það hefur blessunarlega átt
við um Daga vinnu og vona,“ segir
Þorleifur og spyr: „Þess vegna er
spurningin hvers eiga bækur sem
koma út 20. október til 31. desember
að gjalda? Ef slík bók er fyrirfram
útilokuð hvers vegna þá að taka við
gjaldinu og láta þrjá valinkunna ein-
staklinga strita við að lesa og meta
400 síðna verk?“
„Þetta er allt mjög skrýtið og
engan veginn til þess að auka hróður
þessara verðlauna sem mér finnst
vera virkilega gott og flott framtak,“
segir Þorleifur og segir málið vekja
spurningar um það hvort Íslensku
bókmenntaverðlaunin séu í raun
bókmenntaverðlaun eða auglýsinga-
verðlaun útgefenda. Sögur fari af því
að „ákveðnir forleggjarar hafi meiri
áhrif en aðrir á það hvaða bækur
hljóti tilnefningar.“
Jörundur Guðmundsson segir
að tilnefningar til Íslensku bók-
menntaverðlaunanna skipti miklu
máli varðandi alla kynningu og þá
athygli sem bækur fá. Hann segist
telja að Háskólaútgáfan hafi staðið
að tilnefningum í fullu samræmi við
auglýstar reglur Félags íslenskra
bókaútgefenda enda hafi verið tekið
við bókum og tilnefningargjaldi og
bækur sendar til dómnefndar sem tók
síðan ákvörðun um tilnefningar. Fyrst
þá hafi verið gerðar athugasemdir við
útgáfuár og það hvenær bækur komu
úr prentsmiðju. Hann bendir á það
sem fram kom að ofan að Vatnið var
óprentuð þegar tilkynnt var um til-
nefningar.
„Þarna er greinilega ekkert sam-
ræmi í reglunum,“ segir Jörundur.
„Ég veit það núna eftir tveimur að-
ilum að Náttúruvá á Íslandi átti að fá
tilnefningu í fyrra.“
„Við lögðum þá fram prentað eintak
en óinnbundið en drógum hana síðan
til baka eftir að okkur var sagt af
fleiri en einum aðila sem voru í for-
svari fyrir félagið að hún yrði að vera
endanlega tilbúin á tilnefningardag-
setningu. Við vitum núna að á þeim
tíma var dómnefnd búin að ákveða að
tilnefna bókina. Hún komst ekki einu
sinni á blað í ár.“
Jörundur segir ekkert ákveðið um
viðbrögð Háskólaútgáfunnar. Erfitt
sé að gera nokkuð í málinu úr þessu.
Stjórn útgáfufélagsins eigi eftir að
koma saman. „Ég harma mjög að
þetta hafi farið svona og mér finnst
við ekki hafa fengið sanngjarna máls-
meðferð,“ segir Jörundur.
Mistökin eru útgefandans
„Það var lögð fram bók sem kom út
2012. Mistökin eru útgefandans að
leggja fram bók sem hann veit manna
best að kom ekki út á þessu ári,“ segir
Egill Örn Jóhannsson, formaður Fé-
lags íslenskra bókaútgefenda og vísar
þar til bókar Þorleifs, Daga vinnu
og vona. Þetta sé eina ástæðan fyrir
því að bókinni var vísað frá enda séu
verðlaunin veitt bókum sem komið
hafi út á árinu 2013. „Það er leitt að
það skyldi hafa náð alla leið til dóm-
nefndar en skrifstofan áttaði sig ekki
á því að um ársgamla bók er að ræða.“
Háskólaútgáfan telur sig hafa verið hlunnfarna við tilnefningar til Ís-
lensku bókmennaverðlaunanna síðustu tvö ár og segir ekki samræmi
við tilnefningar eftir því hver á í hlut. Formaður Félags íslenskra
bókaútgefenda segir Háskólaútgáfuna hafa gert mistök og tilnefnt
bók í ár sem kom út í fyrra. Deilt er um reglurnar og hvort yfirleitt
sé mögulegt að fá bækur tilnefndar sem ekki er búið að prenta og
binda inn um mánaðamótin nóvember desember.
 Bókmenntaverðlaun tilnefning fræðiBókar afturkölluð eftir tilkynningu
Titringur vegna tilnefninga
Bókin Dagar vinnu og vona – Saga verka-
mannafélagsins Dagsbrúnar í kreppu og
köldu stríði var tilnefnd til bókmenntaverð-
launa í flokki fræðibóka samkvæmt tilkynn-
ingu sem Félag íslenskra bókaútgefenda
sendi út. Síðan var sagt að um mistök hefði
verið að ræða og að bókin hefði komið
út fyrir síðustu áramót og væri því ekki
gjaldgeng.
Það hafi verið óheppileg mistök hjá
skrifstofunni. Egill Örn tók við for-
mennsku á þessu ári og segist aldrei
hafa heyrt af málinu varðandi Nátt-
úruvá á Íslandi.
„Að réttu lagi hefði átt að tilnefna
Daga vinnu og vona í fyrra. Ætla
mætti að bók sem kemur út um
miðjan desember sé til í prentskjölum
nokkrum vikum fyrr. Mörg fordæmi
séu fyrir því að dómnefndir hafi feng-
ið handrit, prentskjöl og arkir til þess
að vinna eftir enda sé það heimilt.
„Dómnefndir fá bækurnar til yfirlestr-
ar eins og þær koma út,“ segir Egill
Örn. „Eins og allir vita er stærstur
hluti jólabókaflóðsins óútkominn í
október.“
Tilnefning Vatnsins eftir Guðmund
Pál sé einmitt dæmi um að þetta sé í
samræmi við reglur. Sú bók hafi verið
í prentsmiðju þegar tilnefningar voru
kynntar en Forlagið hafi lagt fram
prentskjöl og prentaðar arkir eins og
leyfilegt er.
Mega skila pdf-skjölum
Um það hvernig hægt sé að fá til-
nefndar bækur sem koma út síðustu
daga og vikur ársins segir Egill að ekki
séu vandkvæði á því og fyrir því séu
ný og gömul fordæmi. „Reglurnar eru
nokkuð skýrar. Það er opið fyrir það og
vel þekkt að útgefendur skili pdf-skjöl-
um, prentuðum örkum og öðru sem er
tilbúið.“ Verið sé að keyra nýprentaðar
bækur til dómnefndar frá skrifstofu Fé-
lags íslenskra bókaútgefenda allt fram
á síðustu stundu.
Egill segir ennfremur að formaður
félagsins hafi ekki afskipti af störfum
dómnefndar og að hann þekki ekki þær
innri starfsreglur sem dómnefndir setji
sér um mat á verkum. Hann segir að
það hafi ekki verið rætt að breyta regl-
unum þannig að línan sé ekki dregin
jafnskýrt um áramót heldur gefinn um-
þóttunartími þannig að bækur sem eru
prentaðar í lok árs fáist tilnefndar með
útgáfu næsta árs. „Það væri þá stjórnar
félags útgefenda að ræða það en það
hefur ekki komið til tals,“ segir hann.
Spurður hvort það skapi tor-
tryggni að forsvarsmaður langstærstu
bókaútgáfunnar sé í forsvari fyrir
félag bókaútgefenda, segir Egill Örn:
„Fyrir því eru áratugafordæmi og ekki
bara hérlendis heldur erlendis þar
sem við þurfum ekki annað en að líta
til Norðurlandaþjóðanna en þar eru
formenn félaganna yfirleitt stærstu
bókaútgefendur hvers lands. Formenn
félaganna ákveða ekki hvaða bækur
eru tilnefndar til verðlaunanna. Ég
vissi ekki einu sinni hvaða fólk sæti í
nefndunum.“
Pétur Gunnarsson
petur@frettatiminn.is
Jörundur
Guðmundsson.
Egill Örn Jóhannsson.
Mynd Hari
Þorleifur Friðriksson.
Ég hló að
þessu í
fyrstu en
sá fljót-
lega að
þetta er
alvarlegra
en mér
fannst í
byrjun...
10 fréttaskýring Helgin 13.-15. desember 2013