Læknablaðið - 01.12.1975, Blaðsíða 19

LÆKNABLAÐIÐ
95
aldrei ráðalaus. Árið 1901 fær maður nokk-
ur stálflís í auga. Til þess að ná flísinni var
ekki um annað að ræða en taka augastein-
inn. Það gerði hann og barg þar með aug-
anu.
Sýnishorn af helztu handlæknisaðgerð-
um G. H. á Akureyrarspítala árin 1900
og 1903 er birt í 6. og 7. töflu. Er þetta
mat hans sjálfs á stærstu aðgerðum. Segja
þessar töflur meira en mörg orð um alhliða
hæfni G. H. sem skurðlæknis og afköst
hans. Til samanburðar má geta þess, að ár-
ið 1903 kom 221 sjúklingur inn á St.
Jósefsspítala í íteykjavík og legudagar
voru þar samtals 8.099. Hafði Björn Ólafs-
son 14 sjúklinga inni þetta ár, en Guð-
mundur Björnsson og Guðmundur Magnús-
son skiptu nokkuð jafnt á milli sín hinum
sjúklingunum. Guðmmidur Magnússon
gerði 77 aðgerðir þetta ár, en Guðmundur
Bjömsson 80 aðgerðir.5
Eins og segir í 7. töflu voru 180 sjúkl-
ingar á sjúkrahúsinu á Akureyri árið 1903
og legudagar samtals 4556.
Er skiljanlegt að augnskurðir og augn-
lækningar Guðmundar Hannessonar hafi
fallið í skugga hinna stóru aðgerða, svo
sem sullskurða og annara holskurða, enda
þótt þessar augnaðgerðir og önnur augn-
læknishjálp, er hann veitti, hefði nægt
hvaða héraðslækni í landinu sem var til
að öðlast fræ:gð fyrir þær einar. Meiri-
háttar augnskurði, svo sem dreraðgerðir
og glákuaðgerðir mat Guðmundur Hannes-
son til jafns við stærstu holskurði. Kemur
þetta fram í læknablaði hans, en þar kem-
ur hann fram með tillögu að gjaldskrá fyr-
ir lækna og er fjórði kafli gjaldskrártillög-
unnar um augnlækningar.7
Samkvæmt sjúkdómaskrá G. H. leita um
200 manns til hans á Akureyri með sjón-
lagsgalla (fjarsýni, nærsýni og sjón-
skekkju) (sjá 4. töflu) og 92 vegna aldurs-
fjarsýni. Mun hann hafa pantað gleraugu
fyrir þetta fólk.
Guðmundur Hannesson kunni vel að
nota augnspegil, því hann greinir ýmsa
sjúkdóma í innra auga. Auk gláku greinir
hann m. a. æðu- og sjónubólgu, bólgu í
sjóntaug og litefnahrörnun í sjónu (re-
tinitis pigmentosa).
Til marks um fjölhæfni hans greinir
hann stasapapillu hjá sjúklingi með heila-
6. tafla
Helztu handlæknisaðgerðir G. H. á Akur-
eyrarsjúkrahúsi árið 1900, skv. skýrslu til
landlæknis.
„Á sjúkrahúsinu hafa þetta ár legið alls
139 sjúklingar, nærfellt alhr með kirurg'-
iska sjúkdóma. Alls hafa verið gjörðar 119
operationir, flestar þeirra allstórar sem sjá
má af því að 106 sinnum hefur eigi verið
auðið að komast hjá svæfingu. Helztu
operationa er getið í eptirfarandi yfirliti.
Incision í bólgur og ígerðir 9
Enucleatio oculi 4
Excisio ossis 1
Extraet. corp. alien. 1
Ablat. ungv. 2
Sectio alta 1
Extract. sequestr. oss. 2
Amput. digit. 2
Resectio coxae 2
— partialis ossis sacri 1
— costarum & sterni 1
— genus 2
— cubiti 1
— manus 2
Sectio Sæmisch 2
Evidement, extirpat. & excocleatio á
tubercul. foci 23
Laparotomia 14
Labium leporin um operat. 1
Kataractoperation 4
Osteotomia femoris 1
Arthrotomia t 3
Colporaphia anterior 1
Exarticulatio coxae 1
Exarticulat. digit. 2
Amputatio cruris 2
— ad mod. Syme 1
— mammae 1
Iridectomia 2
Appendicitis operation 1
Sequestrotomia fem. 1“.
æxli (skýrsla um sjúkrahúsið á Akureyri
1897. Sjúkl. nr. 31).
í grein þeirri, er G. H. skrifar um augn-
sjúkdóma í læknablað sitt spyr hann sjálf-
an sig hve mikils megi krefjast af almenn-
um læknum í augnlækningum. Honum
finnst svarið liggja beint fyrir: Að þeir
þekki og geti gert við algenga og auðveld-