Læknablaðið - 15.04.1995, Side 58

336
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
þvaglegg til að tryggja frítt þvagrennsli frá nýra til
blöðru. Steinar sem sátuíefri hluta þvagleiðara voru
í byrjun árs flestir meðhöndlaðir með tilfærslu steins
að nýju upp í nýrnaskjóðu og lögn á þvagleiðaralegg
en vaxandi fjöldi þvagleiðarasteina hefur á árinu
verið meðhöndlaður án tilfærslu eða formmeðferð-
ar. Án innlagnar voru 80% sjúklinga meðhöndlaðir.
Reynsla okkar af höggbylgjumeðferð með Storz
Modulith SL10 við fyrsta árs uppgjör bendir til að hér
sé um að ræða áhrifaríka og örugga aðferð til með-
ferðar á nýrna- og þvagleiðarasteinum og gera megi
meðferð þessa að langmestu leyti án innlagnar.
47. Notkun verkjalyfja við
höggbylgjumeðferð á
nýrnasteinum
Guðjón Haraldsson, Guðmundur Vikar Einarsson,
Egill Á. Jacobsen
Þvagfœraskurðdeild Landspítala, lœknadeild
Háskóla Islands
Sjúklinga, sem gangast undir höggbylgjumeðferð
vegna nýrnasteina, er í flestum tilfellum hægt að
meðhöndla án innlagnar. Á árinu 1994 voru 242
meðhöndlanir gefnar, þar af 191 án innlagnar, eða
79% allra meðferða. Ekki verður hjá því komist að
höggbylgjumeðferð valdi verkjum, bæði staðbundn-
um og einnig djúpum. Meðan á meðferð stendur,
finna sjúklingar fyrir verk í húð og einnig getur með-
ferðin haft í för með sér verk sem minnir á nýrna-
colic. Því hefur reynsla okkar sýnt að gefa þurfi
öllum sjúklingum verkjalyf. Flestir sjúklingar hafa
fengið blöndu af Dormicum 2,5 mg og Petidin í
breytilegum styrkleika, frá 50 til 200 nig i.v. Til að ná
góðum árangri hefur reynst mikilvægt að gefa sjúk-
lingi verkjalyf svo innstilling meðferðarpunkts breyt-
ist ekki meðan á meðferð stendur og tryggð sé há-
marksorkugjöf í þann stein sem meðhöndla á. Sjúk-
lingum hafa því verið gefin róandi og verkjastillandi
lyf, aðallega Dormicum og Petidin i.v. Gjöf þessara
lyfja er hafin meðan á innstillingu á stein stendur svo
þau hafi náð að verka er meðferð byrjar. Hefur í
flestum tilfellum verið hægt að fá sjúklinga verkja-
lausa með lyfjablöndun þessari. Vandamál við þessa
lyfjagjöf hafa verið lftil. Engin öndunarfæravanda-
mál hafa komið upp og einungis í 15 skipti hefur
verulegrar ógleði gætt er tengja má lyfjagjöf. Sjúk-
lingar hafa verið til eftirlits um tvær klst. á uppvökn-
un, en getað farið heim að því loknu. Engin síðkom-
in vandamál hafa komið upp. Teljum við því verkja-
stillandi ineðferð með Dormicum og Petidin vel
fallna til notkunar á steinbrotssjúklinga er fá með-
ferð án innlagnar og teljum við ekki þörf á lengra
eftirliti en tveggja tíma eftir að meðferð lýkur til að
fullt öryggi sé tryggt.
48. Efnahagslegur ávinningur
innflutnings höggbylgjumeðferðar
til Islands
Guðjón Haraldsson, Guðmundur Vikar Einarsson,
Egill A. Jacobsen
Þvagfœraskurðdeild Landspítala, lœknadeild
Háskóla Islands
Rúmlega áratugur er síðan fyrstu sjúklingar voru
sendir frá Islandi til höggbylgjumeðferðar erlendis á
nýrnasteinum. Fjöldi sjúklinga fór hægt vaxandi ár
frá ári uns ákveðið var að festa kaup á höggbylgju-
tæki og hefja þessa meðferð hérlendis. Sjúklingar
voru í flestum tilfellum sendir til Noregs eða Dan-
merkur. Tryggingastofnun ríkisins greiddi meðferð-
arkostnað, uppihald og ferðir sjúklinga. Meðhöndl-
un þessi var keypt af Norðmönnum 1989 og voru þá
greiddar 167.400 ísl.kr. fyrir hverja meðferð og
þriggja daga innlögn í tengslum við hana. Ofan á
þetta bættist ferðakostnaður. Frá 1990 var meðferðin
keypt af Dönum og voru þá greiddar 100 þús. kr.
fyrir meðferðina, dagpeningar 10 þús. í þrjá daga auk
ferða, að meðaltali um 170 þús. kr. Ekki hafa fengist
nákvæmar tölur um fjölda sjúklinga á ári, en á árinu
1992 og 1993 munu um 50 sjúklingar hafa farið utan
hvort árið. Má því reikna með um átta og hálf milljón
hafi farið f greiðslu til erlendrar sjúkrastofnunar fyrir
meðferð þessa hvort árið.
Frá því full starfsemi höggbylgjutækisins Mjölnis
hófst í ársbyrjun 1994 hafa verið framkvæmda 242
aðgerðir með tækinu og hafa um 80% sjúklinganna
eða 192 verið meðhöndlaðir án innlagnar. Þegar
gengið er út frá sömu kostnaðarforsendum eins og
greitt var fyrir í Danmörku, þ.e. 100 þús. kr. fyrir
meðhöndlun, hefur þvagfæraskurðdeild Landspítal-
ans átt greiðslukröfu á Tryggingastofnun ríkisins að
andvirði um 19 milljóna kr. Er hér um að ræða fjár-
muni sem ekki hafa verið innheimtir. Þykir því
glögglega sýnt á tölum þessum hvílíkur sparnaður er
að hafa fært meðferð þessa til landsins, auk þess sem
komið hefur í ljós að mikil dulin þörf hefur verið fyrir
þjónustuna. Þótt stofnkostnaður við tækjakaupin
hafi verið um 40 milljónir króna skilar það sér til
baka á örfáum árum.
49. Góðar lífshorfur íslenskra
karla með sáðkrabbamein
Guðmundur V. Einarsson1'1, Tómas Guðbjartsson",
Reynir Björnsson31, Kjartan Magnússon21, Sigurður
Björnsson21
Handlœkninga-" og krabbameinslœkningadeild
Landspítala21, lœknadeild Háskóla íslands31
Krabbamein í eistum eru algengustu illkynja æxlin
sem greinast í ungum karlmönnum á fslandi. Með
nýjum og öflugri krabbameinslyfjum hafa lífshorfur
þessara sjúklinga batnað og í dag eru þau í hópi
læknanlegra krabbameina. Markmið rannsóknar-