Læknablaðið - 15.09.1997, Blaðsíða 35

LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
577
sömu geislavirkni, oftast um 5 millicurie
(mCi). Minnsta geislavirkni á korn var4,5 mCi
og mesta 6,4 mCi. Heildargeislavirkni á hverja
meðferð var frá 11 mCi til 42 mCi. Hvert korn
var sett á endann á nál sem var sérstaklega
logsoðin á enda sýnitökutangar eins og aðrir
hafa lýst (14-17), til að unnt væri að ýta korninu
út í æxlið. Berkjuspeglanir voru gerðar í stað-
deyfingu á venjulegan hátt og æxlið skoðað í
gegnum speglunartækið og í röntgenskyggn-
ingu til þess að meta afstöðu kornanna í æxl-
inu.
198Au samsætan hefur helmingunartíma 2,7
daga (3888 mínútur) og orka gammageislanna
sem meðferðaráhrifin byggjast á er 411 kílóel-
ektrónuvolt (keV). Geislunin frá korni sem
hefur 5 mCi er 19 R á mínútu í 1 mm fjarlægð
(18). Geislunin minnkar með vaxandi fjarlægð
frá geislagjafa í samræmi við fjarlægðina í öðru
veldi og er 19/25=0,76 R á mínútu í 5 mm
fjarlægð. Þannig er heildargeislaskammtur á
vef í 5 mm fjarlægð frá 198Au korni með geisla-
virknina 5 mCi
00
0,76 * J e - t * ln2/3888dt = 4263 rad = 42,6 Gy
0
Eftir ísetningu voru sjúklingar látnir liggja á
sjúkrahúsi í að minnsta kosti fjóra daga á ein-
býli. Hjúkrunarfólk var látið bera geislamæla
(filmur) en engin marktæk geislun kom fram
hjá starfsfólki. Flestir gátu útskrifast eftir um
það bil fjóra daga og fengið geislameðferð utan
spítala. Sjúklingar í báðum hópum voru á
sjúkrahúsi eins lengi og á þurfti að halda með-
an geislameðferð fór fram. Allir sjúklingar
voru í eftirliti hjá höfundum eftir meðferð.
Klínískar upplýsingar úr sögu og skoðun,
röntgenbreytingar, rannsóknarniðurstöður og
öndunarmælingar voru skráðar upphaflega og
við eftirskoðanir þegar færi gafst. Við upphaf-
lega berkjuspeglun voru myndir teknar af
breytingum í berkjum og myndir teiknaðar í
rannsóknarbók jafnóðum. Berkjuspeglanir til
eftirlits voru ekki gerðar á föstum tíma né á
öllum sjúklingum.
Lífsgæðastuðull Eastern Cooperative Onco-
logy Group (Zubrod performance status) var
skráður í upphafi meðferðar (19). Stuðull þessi
skiptist í fimm flokka (0-4) þar sem 0 táknar
engin einkenni, 1 táknar einkenni en fulla fóta-
vist, 2 táknar einkenni með rúmlegu innan við
50% á dag, 3 táknar einkenni og rúmlegu yfir
50% á dag og 4 táknar að sjúklingur sé rúmfast-
ur. Zubrod stuðull var skráður við eftirlit en
ekki með föstu millibili og voru upplýsingarnar
því ekki áreiðanlegar til að bera saman lífsgæði
sjúklingahópanna. Við skráðum hins vegar ná-
kvæmlega dvalartíma sjúklinganna á sjúkra-
húsum og fylgdumst með fylgikvillum og dán-
arorsökum. Við höfum notað tíma sem hver
sjúklingur dvaldist á sjúkrahúsi sem vísbend-
ingu um lífsgæði þar sem gert er ráð fyrir því að
sjúkrahúsdvöl tákni verri lífsgæði en að búa
heima.
Staðtöluleg úrvinnsla lifunar var gerð með
Kaplan-Meier aðferð og annar samanburður á
hópunum var unninn með Mann-Whitney
prófi.
Niðurstöður
Á árunum 1985-86 fengu fjórir sjúklingar
meðferð í samræmi við áætlun hóps A, sem
forrannsókn til að meta öryggi meðferðarinn-
ar. Rannsókn hófst í janúar 1987 og henni lauk
í desember 1994. Þá höfðu 18 sjúklingar verið
valdir með slembiúrtaki, 10 í hóp A og átta í
hóp B. Upphaflega var ráðgert að rannsaka
árangur meðferðar hjá 40 sjúklingum á fimm
árum en aðeins tókst að fá 18 til rannsóknar.
Tafla I sýnir samanburð á aldri, lífsgæða-
stuðli í byrjun, vefjagerð, skammti ytri geislun-
ar og lengd sjúkrahúsdvalar hópanna tveggja.
Meðalaldur var hár eins og búast mátti við.
Lífsgæðastuðull var lítið eitt lakari hjá hópi A,
en munurinn var ekki marktækur. Meðal-
skammtur ytri geislunar var aðeins hærri í hópi
B en flestir sjúklingar gátu lokið ytri geisla-
meðferð hvort sem þeir höfðu fengið I98Au
Table I. Comparison of age; initial performance status, histology, dose of radiation and hospitalization in the two patients
groups.
Group Age Performance status (Zubrod index 0-4) Histology (squamous/all) Dose of radiation (Gy) Time in hospital (weeks)
A (10) 70.8±2.8* 2.7±0.4 5/10 46.6±4.0 7.4±2.8
B (8) 70.9±3.7 1.8±0.3 5/8 54.8±2.8 18.5±9.0
* Values represent x ± SEM.