Læknablaðið - 15.09.1997, Side 44

584
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
um var að ræða karla í 60% tilvika og konur í
40% tilvika.
I helmingi tilvika var upphafsstaður sjúkra-
flutninganna heimili sjúklings. Lagt var upp frá
heilsugæslustöðinni í 15% tilfella en 12% flutn-
inga voru frá sjúkrahúsum eða hjúkrunarheim-
ili. Flutningur annars staðar frá, til dæmis frá
vegum eða tjaldstæðum var í 22% tilfella.
Áfangastaður var í flestum tilfellum sjúkra-
hús í Reykjavík eða í 64% tilvika en fjöldi
þeirra sem fluttur var á Sjúkrahús Suðurlands
var þriðjungur þeirra sem fluttur var til
Reykjavíkur. Flutningar annað, til dæmis á
milli stofnana eða frá sjúkrahúsum, voru í 15%
tilvika (mynd 2).
Nokkuð var um sjúkraflutninga sem skipu-
lagðir höfðu verið fyrirfram eða í rúmlega 15%
tilfella, en í yfirgnæfandi hluta tilfella var þó
um bráða sjúkdóma eða slys að ræða. Orsakir
flutninga vegna slysa voru í tæplega þriðjungi
tilfellanna. Um ferðamenn var að ræða í rúm-
lega fjórðungi sjúkraflutninganna (mynd 3).
Mest var um sjúkrafiutninga yfir sumarmánuð-
ina en minnst yfir háveturinn (mynd 4).
Aldursskipting sýndi að í tæplega helmingi
tilvika var um að ræða flutning á sjúklingum 75
ára og eldri (mynd 5).
Orsakir sjúkraflutninga með tilliti til sjúk-
dómsgreininga sýndu, að í rúmlega fimmtungi
tilfella var um hjarta- og æðasjúkdóma að
ræða. Slys var ástæðan í tæplega þriðjungi til-
fella eins og fram hefur komið áður, þar af
beinbrot í rúmlega helmingi (tafla I).
Útköll vegna sjúkraflutninga voru í 60% til-
vika í dagtíma en í um það bil 30% tilvika að
kvöldlagi. Um það bil 10% útkalla voru á nótt-
unni (mynd 6).
Oftast kom það í hlut heilbrigðisstarfsfólks
að fylgja sjúklingi í flutningi. í rúmlega helm-
ingi tilvika fylgdi hjúkrunarfræðingur sjúklingi
en læknir í tæplega fjórðungi. í öðrum tilvikum
voru það oftast aðstandendur sem fylgdu hin-
um sjúka.
Umræða
Sjúkraflutningar á starfssvæði Heilsugæslu-
stöðvarinnar á Kirkjubæjarklaustri eru um
margt sérstæð starfsemi. Oftast er um að ræða
tiltölulega langa flutninga um landveg. Sam-
göngur verða að teljast góðar á íslenskan mæli-
kvarða og verður ekki séð að önnur flutnings-
aðferð, það er flug, sé heppilegri þar sem
óvissa er um skilyrði, lítill tími sparast þar sem
Fig. 2. Number ofambulance transports by point of destina-
tion.
73%
Fig. 3. Transportation by ambulance oflocal people vs tour-
ists.