Læknablaðið - 15.12.1997, Qupperneq 39

LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
823
Table V. Prevalence (%) ofone or more symptoms ofabuse among subgroups of alcohol consumers as divided by frequency of
alcohol consumption. Symptoms detected by the three questionnaires listed in table 111. Comparison with gamma-glutamyl
transferase (G-GT) and mean corpuscular volume (MCV).
Frequency of alcohol consumption Prevalence (%) of symptoms of abuse G-GT (SD) MCV (SD)
Daily or more than weekly: 3.3% 65.8 (53.7) 99.0 (8.6)
> 1 of symptoms 1-13 (60.0) 70.0 (72.4) 102.5 (10.1)
> 1 of symptoms 1-8 (40.0) 97.5 (77.1) 104.5 (13.4)
> 1 of CAGE symptoms (40.0) 97.5 (77.1) 104.5 (13.4)
1-4 times a month: 22.2% 27.0 (30.6) 93.2 (5.0)
> 1 of symptoms 1-13 (17.7) 27.3 (18.0) 89.5 (6.0)
> 1 of symptoms 1-8 (14.7) 33.3 (16.3) 88.8 (6.5)
> 1 of CAGE symptoms (5.9) 51.0 ( ) 93.5 (6.4)
Monthly:18.3% 22.2 (16.1) 93.8 (4.0)
> 1 of symptoms 1-13 (21.4) 25.0 (30.8) 93.0 (5.4)
> 1 of symptoms 1-8 (10.7) 33.7 (40.1) 93.7 (6.8)
> 1 of CAGE symptoms (17.9) 28.8 (34.3) 94.4 (4.7)
Less than monthly: 56.2% 18.1 (10.1) 92.5 (4.2)
> 1 of symptoms 1-13 (9.3) 22.5 (7.6) 92.9 (3.2)
> 1 of symptoms 1-8 (5.8) 25.4 (7.2) 93.2 (2.8)
> 1 of CAGE symptoms (8.1) 22.6 (8.2) 92.7 (3.5)
Units: G-GT: (U/L), MCV: (fl)
SD: standard deviation
hópi. Er því oftast (88,9%) um að ræða falskt
jákvæða hækkun. Meðalfrumurými rauðra
blóðkorna fer að jafnaði hækkandi með vax-
andi fjölda einkenna, ef gildi þess eru miðuð
við 96 fl. reynast 25% áfengisneytenda hafa
gildi yfir viðmiðunarmörkum. Einungis 18%
þeirra hafa einkenni um áfengismisnotkun. Er
því einnig oftast (82%) um falskt jákvæða
hækkun að ræða.
Valið var að sleppa að birta meðaltöl alkal-
ísks fosfatasa og bílírúbíns þar sem ekki var
nein tilhneiging til hækkaðra gilda með teikn-
um um vaxandi neyslu.
Umræða
í umfjöllun um áfengistengd vandamál hefur
skapast hefð fyrir því að greina á milli misnotk-
unar og ávanabindingar. Áfengismisnotkun er
samkvæmt ICD 10 (2) neyslumynstur sem hef-
ur í för með sér heilsufarsskaða. Skaðinn getur
verið líkamlegur eða geðrænn. Við ávanabind-
ingu eru þrjú einkenni til staðar samtímis, í
einn mánuð eða endurtekið innan árs. Miðlægt
er þar knýjandi löngun til að neyta áfengis.
Önnur einkenni geta verið stjórnleysi, frá-
hvarfseinkenni, aukið þol, dregið er úr mikil-
vægum athöfnum eða þeim hætt vegna
áfengisneyslu og neyslu er haldið áfram þrátt
fyrir augljósan skaða af hennar völdum. í
fjórðu útgáfu sjúkdómaflokkunarskrár banda-
rísku geðlæknasamtakanna (DSM IV) er við-
haldið sömu tvískiptingu sem þar var innleidd
með þriðju útgáfu (DSM III). Við áfengismis-
notkun er (15) að minnsta kosti eitt eða fleiri af
fjórum eftirfarandi einkennum fyrir hendi.
Endurtekin áfengisneysla sem hefur í för með
sér félagslegar afleiðingar, endurtekin neysla
við aðstæður sem geta haft hættu í för með sér
(til dæmis akstur bíls), einstaklingur kemst
endurtekið í kast við lögin vegna áfengisneyslu
sinnar eða að drykkju er viðhaldið þrátt fyrir
endurtekin félagsleg eða samskiptaleg vanda-
Table VI. Sensitivity and specificity of the blood screening tests for alcoliol abuse identified by questionnaires (%).
G-GT >40 U/L AIP 280 U/L Bilirubin >1.0 mg/dl MCV >100 fl. MCV >96 fl.
Above reference value (9.1) (0) (2.9) (5.9) (25)
Symptoms of alcohol abuse (38.5) (0) (0) (11.1) (18)
False positive (61.5) - (100) (88.9) (82)
Sensitivity (20.0) (0) (0) (4) (28)
Specificity (93.9) (0) (0) (93.9) (76)
G-GT=gamma-glutamyl transferase
AIP=alkaline phosphatase
MCV=mean corpuscular volume