Læknablaðið - 15.01.1998, Blaðsíða 30
28
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
CO yi CO 1- CO 1- co
O T- 1— C\J C\j co co
O O) 0)0)0 0) o
Birth cohort
Fig. 1. Percent of women 55 years and older, who ever used
HRT, by birth cohorts (N=6842). Datafrom 1990-1995.
Fig. 2. Percent using HRT by age and year of attendance
(N=25,407).
einhvern tímann notað hormónauppbótar-
meðferð jókst með hverjum yngri fæðingar-
hópi (mynd 1). Hjá yngsta fæðingarhópnum
höfðu 52% einhvern tímann notað hormón.
co^;coo> o ■»- cd co^t 10
co co co co o o o o o o
O O) (J) o o o o o o o
Year
Fig. 3. Percent of women 50-55 years old using HRTby year
(N=8163).
Marktækur munur var á notkun milli fæðingar-
hópanna 1906-1910 og 1936-1940 (p<0,001).
Notkun var mest hjá konum 50-55 ára. A
árunum 1986-1989 notuðu 14% þeirra hormón
við komu á Leitarstöð, 31% á árunurn 1990-
1993 og 46% á árunum 1994-1995 (mynd 2).
Marktækur munur var á notkun á tímabilinu
1979-1989 annars vegar og tímabilinu 1990-
1995 hins vegar (p<0,001).
Hjá 50-55 ára konum jókst notkun jafnt og
þétt ár frá ári á tímabilinu 1986-1995 og var hún
komin í 50% árið 1995 (mynd 3). Þetta er 5,7
föld aukning frá 1986 (p<0,001).
Árin 1979-1989 notuðu 52% notenda horm-
ónauppbótarmeðferð í eitt ár eða skemur en á
tímabilinu 1990-1995 var hlutfallið 41% (mynd-
ir4og5; p<0,001). Á árunum 1990-1995 höfðu
27% notað hormón lengur en fimm ár.
í töflu I má sjá að marktæk jákvæð fylgni var
milli reykinga og notkunar hormóna hjá kon-
um 50-55 ára. Ekki skipti máli hvort núverandi
eða fyrrverandi notkun var athuguð. Meðal
kvenna sem höfðu einhvern tímann notað
hormónauppbótarmeðferð höfðu 61% reykt
en 45% þeirra sem aldrei höfðu notað hormón
(p<0,001).
Notkun jókst bæði á estrógenum og estró-
gen/prógestín blöndum samkvæmt sölutölum
frá Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytinu
(mynd 6). Aukningin var þó öllu meiri í notkun
á estrógen/prógestín blöndum.
Samanburður milli Norðurlandanna sýnir að
íslendingar notuðu hormónauppbótarmeðferð
mest allra Norðurlandaþjóða árið 1995 (mynd
7).