Læknablaðið - 15.05.1998, Síða 67
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
425
greiðslu sekta vegna brota á lögum þessum.
Lögaðila má ákvarða sekt án tillits til þess
hvort sök verður sönnuð á starfsmann lögaðil-
ans. Hafi starfsmaður lögaðilans brotið ákvæði
laga þessara eða reglna settra samkvæmt þeim
má einnig gera lögaðila þessum sekt og svipt-
ingu starfsleyfis, enda sé brot framið til hags-
bóta fyrir lögaðilann eða hann hafi notið hagn-
aðar af brotinu. Lögaðili ber ábyrgð á greiðslu
sektar sem starfsmaður hans er dæmdur til að
greiða vegna brota á lögum þessum, enda séu
brot tengd starfi hans hjá lögaðilanum.
13. gr.
Starfsleyfishafa má, auk refsingar skv. 12.
gr„ svipta starfsleyfi með dómi ef um ásetning
eða stórfellt gáleysi er að ræða. Að öðru leyti
eiga hér við ákvæði 1. og 2. mgr. 68. gr. al-
mennra hegningarlaga, nr. 19/1940, með síðari
breytingum.
Gera má upptæk með dómi tæki sem stór-
felld brot á lögum þessum hafa verið framin
með, svo og hagnað af broti, sbr. 69. gr. al-
mennra hegningarlaga, nr. 19/1940.
14. gr.
Tilraun og hlutdeild í brotum á lögum þess-
um er refsiverð eftir því sem segir í III. kafla
almennra hegningarlaga, nr. 19/1940.
VII. KAFLI
Ýmis ákvæði.
15. gr.
Heilbrigðisráðherra er heimilt að setja með
reglugerð nánari ákvæði um framkvæmd laga
þessara.
16. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
Athugasemdir við
lagafrumvarp þetta
Þróun upplýsingatækni hefur opnað marg-
víslega nýja möguleika á sviði heilbrigðisþjón-
ustu, en víða um heim glíma stjórnvöld og
stofnanir á heilbrigðissviði við að mæta kröf-
um og þörfum um aukin gæði og bætta þjón-
ustu heilbrigðiskerfisins án þess að fjárveiting-
ar til heilbrigðismála aukist að sama skapi.
Ýmsir telja að viðamiklir gagnagrunnar á heil-
brigðissviði kunni að auðvelda lausnir á þeim
vanda sem blasir við heilbrigðiskerfum vest-
rænna þjóða. Gagnagrunnar á heilbrigðissviði
geyma þær upplýsingar sem til eru í heilbrigð-
iskerfi þjóðar eða þjóðarbrots og gera kleift að
rannsaka samspil ýmissa þátta kerfisins og
vinna að líkanasmíð. Líkönin má síðan nota
sem tæki við hag- og gæðastýringu heilbrigðis-
kerfa. Stjórnendur ýmissa stofnana og fyrir-
tækja á heilbrigðissviði beggja vegna Atlants-
hafs kanna nú möguleika á að setja saman eða
fá aðgang að slíkum gagnagrunnum.
Af ýmsum ástæðum er auðveldara að setja
saman vandaðan gagnagrunn á heilbrigðissviði
hér á landi en meðal misleitra þjóða þar sem
meiri hreyfing er á fólki og heilsufars- og ætt-
fræðiupplýsingar eru takmarkaðri. Ljóst er þó
að kostnaður við gerð slíks gagnagrunns er
mikill og veruleg óvissa tengd arðsemi þeirrar
fjárfestingar.
Þótt tölvunefnd geti samkvæmt gildandi lög-
um veitt heimild til starfrækslu gagnagrunna
standa lög um réttindi sjúklinga í vegi fyrir því
að unnt sé að veita aðgang að upplýsingum úr
sjúkraskrám til skráningar í gagnagrunni, nema
vegna einstakra vísindarannsókna. Ekki er
heldur unnt samkvæmt gildandi lögum að veita
tímabundin sérleyfi til aðgangs að áður skráð-
um heilsufarsupplýsingum. Til greina hefði
komið að leggja til breytingar á gildandi lögum
sem fælu í sér heimildir handhafa leyfisveiting-
arvalds samkvæmt núgildandi lögum til að
leyfa gerð og starfrækslu gagnagrunns á heil-
brigðissviði. Niðurstaðan var hins vegar sú að
hér væri um að ræða svo viðamikið mál að
eðlilegra væri að um gagnagrunna á heilbrigð-
issviði yrðu sett sérstök lög og heilbrigðisráð-
herra falið að beita sér fyrir gerð og starfrækslu
gagnagrunna á heilbrigðissviði. Þá er gert ráð
fyrir að heilbrigðisráðherra geti samið við
stofnanir eða einkaaðila um gerð og starf-
rækslu gagnagrunna og gefið út starfsleyfi til
viðkomandi aðila. Jafnframt er tölvunefnd falið
mikilvægt hlutverk til að tryggja öryggi per-
sónuupplýsinga við söfnun og meðferð heilsu-
farsupplýsinga.
Þá er lagt til að heilbrigðisráðherra geti veitt
starfsleyfishafa leyfi til aðgangs að áður skráð-
um heilsufarsupplýsingum að fengnu samþykki
viðkomandi heilbrigðisstofnunar eða sjálfstætt
starfandi heilbrigðisstarfsmanns. Starfsleyfis-