Læknablaðið - 15.01.1999, Qupperneq 91

LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
79
Reika svipir fornaldar
Sonardóttir mín fékk þá
flugu í höfuðið fyrir tæpu ári
að læra læknisfræði. Afinn
nennti ekki að reyna að telja
henni hughvarf. Taldi reyndar,
af kynnum við stúlkuna, að
slíkt væri þýðingarlaust og
lagði því bara blessun sína
yfir uppátækið. En það að
fylgjast með stúlkunni á
grýttri heimreiðinni að hliði
læknadeildarmusterisins hefur
vakið margvíslegar hugrenn-
ingar um það hvort lækna-
menntunin hafi gengið til
góðs síðan afinn skreiddist
endanlega gegnum hliðið,
eftir fyrstahlutapróf, sem þá
átti þriggja til fjögurra ára að-
draganda. Afabarnið veit
reyndar ekki enn um niður-
stöður inntökuprófsins og alls
ekki víst að afanum endist
aldur til að fylgjast með barn-
inu gegnum námið, þó svo
það standist prófið, en samt.
Ætli við byrjum ekki á
efnafræðinni. Efnafræði hefur
verið fastur hluti af námsefni í
læknisfræði svo lengi sem
elstu menn muna. Deilt hefur
verið um notagildi fræðigrein-
arinnar almennt fyrir lækna,
en þó jafnvel elstu lækna reki
ekki minni til að hún hafi
nokkru sinni komið þeim að
gagni er hún alltaf á sínum
stað í náminu. Er hugsanlegt
að henni sé haldið sem eins-
konar varnagla ef herða þarf
inntökuskilyrði? Eða er hún
bara merki um rótgróna íhalds-
semi? Vissulega er efnafræði
ein þeirra raungreina, sem sér-
hver náttúru- og raunvísinda-
maður þarf að hafa ákveðna
grundvallarþekkingu í, en er
sú mikla áhersla sem lögð er á
Tæpitungu-
laust
*
Arni Bjömsson
skrifar
hana í læknanáminu í raun og
veru nauðsynleg til að geta
stundað klíníska læknisfræði?
Svo er það numerus claus-
us. Prófessor Jón Steffensen
taldi lengi vel að það nægði
fyrir íslenska læknamarkað-
inn að útskrifa kringum 20
lækna á ári. Þegar Svavar
Gestsson var heilbrigðisráð-
herra tók hann þá ákvörðun að
afnema takmarkanir á inntöku
stúdenta í læknadeild. Við
læknar rákum upp mikið rama-
kvein og numerus clausus var
endurreist. Nú þegar stóru ár-
ganganna sem urðu til vegna
aðgerða Svavars ætti að vera
farið að gæta er enn lækna-
skortur í landinu, sem segir
okkur að erfitt er að áætla um
læknaþörf, jafnvel í litlu og
fremur einlitu þjóðfélagi. En
snúum okkur að þolanda tak-
mörkunarreglunnar. Stúdent
sem ræðst í að reyna við inn-
tökupróf í læknadeild, en
kemst ekki inn í deildina, not-
ar til þess að minnsta kosti eitt
ár, jafnvel allt að þremur. Þó
hann standist prófið í öll
skiptin verður hann að byrja á
byrjunarreit í nýju námi, þótt
það nám tengist á einhvern
hátt lífvísindum. Að baki eru
glötuð ár með öllum þeim
brostnu vonum, erfiði og
kostnaði sem í þeim var fólg-
inn. Hversvegna fæst ekkert
viðurkennt námsstig fyrir það
að hafa staðist inntökupróf í
læknadeild? Námsstig sem
hugsanlega mætti nýta í ann-
arri grein lífvísinda. Þá hefur
komið upp nýtt sjónarmið í
þessu máli, en það tengist ný-
uppkveðnum dómi Hæstarétt-
ar í máli Valdimars Jóhannes-
sonar gegn íslenska ríkinu um
veiðirétt. Stenst numerus
clausus jafnréttisákvæði
stjórnarskrárinnar?
Loks er það læknanámið í
heild. Þar get ég ekki stuðst
við reynslu afabarns en fróð-
legt væri að fá tækifæri til að
fylgjast með því.
Síðari hluta nóvembermán-
aðar hélt Hollvinafélag lækna-
deildar Háskóla íslands sam-
ræðufund um vanda heimilis-
lækninga. Þessi samræðu-
fundur var hugsaður sem lok-
in á fundaröð Hollvinafélags-
ins um læknisfræði á síðast-
liðnu hausti. Frummælendur
voru þnr heimilislæknar og
einn læknanemi á síðasta ári,
en forseti læknadeildar stjóm-
aði fundinum. A fundinum
var rætt um ástæðurnar fyrir
slakri nýliðun í heimilislækn-
ingum, en þar kom líka fram
að á næsta áratugi er einnig
yfirvofandi skortur á sérfræð-
ingum, sérstaklega í skurð-
lækningum. Menn veltu því