Læknablaðið - 15.04.1999, Blaðsíða 10
290
LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
á Islandi boðaði til samráðsfundar að nýju í
samvinnu við Hjartavernd og lækna sem telja
sér málið skylt, svo sem hjartalækna, heilsu-
gæslulækna, lyflækna og fleiri.
Það er þó ekki nóg að gefa út ráðleggingar
því það þarf líka að fá lækna og aðra til að
þekkja þær og taka mið af þeim þótt vert sé að
undirstrika að þetta séu aðeins viðmiðunarráð-
leggingar en alls ekki lög. Nýlegar niðurstöður
Emils Sigurðssonar og fleiri (4) hér í Lækna-
blaðinu bentu vissulega til þess að gera mætti
betur á þessu sviði hér á landi. Þó er flest sem
bendir til þess að forvarnir í þessu sambandi
séu í betra horfi hér en víðast annars staðar og
ljósasta vitni þess er veruleg lækkun á nýgengi
og dánartölu kransæðatilfella á Islandi á síð-
ustu tveimur áratugum. Aðrar Evrópuþjóðir
telja sig reyndar geta lært mikið af hinu ís-
lenska ævintýri og það er bæði fróðlegt og
ánægjulegt að heyra evrópska kollega telja að
þessi árangur á Islandi endurspegli betri mennt-
un íslenskra lækna en lækna flestra annarra
þjóða í Evrópu.
Gunnar Sigurðsson
Jón Högnason
Sigurður Helgason
HEIMILDIR
1. Wood D, et al. European and American recommendations
for coronary heart disease prevention. Eur Heart J 1998; 19
Suppl. A: A12-A19.
2. Þorgeirsson G, Sigurðsson G, Högnason J, Helgason S.
Blóðfitulækkandi lyfjameðferð. [Samráðsfundur á vegum
landlæknisembættisins.] Læknablaðið 1996; 82: 734-5.
3. Tryggingastofnun ríkisins, landlæknisembættið, Heilbrigð-
ismálaráðuneytið, Félag íslenskra heilsugæslulækna. Ráð-
leggingar um meðferð gegn blóðþrýstingi. Lyfjaval 1997.
4. Sigurðsson EL, Jónsson JL, Þorgeirsson G. Hvemig er kól-
esteróllækkandi lyfjameðferð háttað meðal íslenskra krans-
æðasjúklinga? Læknablaðið 1999; 85: 109-19.
íft3 Cipramil
^ I -einstæðir eiginleikar
TÖFLUR; N 06 AB 04
Hver tafla inniheldur: Citalopramum INN, hýdróbrómíð, samsvarandi Citalopram-
um INN 10 mg, 20 mg eða 40 mg.
Eiginleikar: Cítalópram er tvíhringlaga ftalen-afleiða og er virkt gegn þunglyndi.
Verkunarháttur lyfsins er vegna sértækrar hindrunar á upptöku serótóníns í heila.
Lyfið hefur engin áhrif á endurupptöku noradrenalíns, dópamíns eða GABA. Lyfiðog
umbrotsefni þess hafa því enga anddópamín-, andadren-, andserótónín-, og and-
histamínvirka eða andkólínvirka eiginleika. Jafnvel við langtíma notkun hefur lyfð
engin áhrif á fjölda viðtaka fyrir boðefni í miðtaugakerfi. Aðgengi eftir inntöku er yfir
80%. Hámarksblóðþéttni næst eftir 1-6 klst. Stöðug blóðþéttni næst eftir 1-2 vik-
ur. Próteinbinding er um 80%. Dreifingarrúmmál er u.þ.b. 14 l/kg. Lyfið umbrotn-
ar áður en það útskilst; um 30% í þvagi. Umbrotsefni hafa svipaða en vægari verk-
un en cítalópram. Helmingunartími er um 36 klst. en er lengri hjá öldruðum. Lyfð
hefur hvorki áhrif á leiðslukerfi hjartans né blóðþrýsting og eykur ekki áhrif alkó-
hóls. Lyfið hefur væga róandi verkun.
Ábendingar: Þunglyndi. Felmturköst með eða án víðáttufælni (panic disorder with
or without agrophobia).
Frábendingar: Engar þekktar.
Varúð: Gæta skal varúðar við gjöf lyfsins við skerta lifrar- eða nýrnastarfsemi.
Aukaverkanir: Algengasta aukaverkunin er ógleði allt að 7%.
Algengar (> 1%): Almennar: Höfuðverkur, sviti, þreyta, slen, titringur, breytingar á
þyngd og svimi. Æðakerfi: Þungur hjartsláttur. Miðtaugakerfi: Svefntruflanir, skyn-
truflanir og órói. Meltingarfæri: Ógleði, breytingará hægðavenjum, meltingaróþæg-
indi og þurrkur í munni. Þvagfæri: Erfiðleikar við að tæma þvagblöðru. Augu: Sjónstill-
ingarerfiðleikar.
Sjaldgæfar (0,1%-1%): Almennar: Almenn lasleikatilfinning. Geispar. Miðtauga-
kerfi: Æsingur, rugl, erfiðleikar við einbeitingu, minnkuð kynhvöt og truflun á sáðláti.
Meltingarfæri: Aukið munnvatnsrennsli. Húð: Útbrot. Öndunarfæri: Nefstífla. Augu:
Stækkað Ijósop.
Mjög sjaldgæfar (< 0,1%): Miðtaugakerfi: Mania.
Aukaverkanir eru oft tímabundnar og ganga yfir enda þótt meðferð sé haldið áfram.
Milliverkanir: Varast ber samtímis gjöf MAO-hemla og skulu að minnsta kosti líða
14 sólarhringar á milli þess að þessi tvö lyf séu gefin nema MAO-hemill hafi mjög
skamman helmingunartíma. Lyfið hefur mjög væg hamlandi áhrif á cýtókróm
P450-kerfið.
Meðganga og brjóstagjöf: Reynsla af gjöf lyfsins hjá barnshafandi konum er mjög
takmörkuð, en dýratilraunir benda ekki til fósturskemmandi áhrifa. Ekki er vitað
hvort lyfið skilst út í brjóstamjólk en í dýratilraunum hefur lítið magn lyfsins fund-
ist í mjólk.
Skammtastærðir handa fullorðnum: Lyfið er gefið einu sinni á dag, en skammtar
eru breytilegir.
Þunglyndi: Upphafsskammtur er 20 mg á dag, en má auka í 40 mg á dag, ef þörf
krefur. Ekki er mælt með hærri skömmtum en 60 mg á dag. Hjá sjúklingum eldri
en 65 ára er ráðlagður skammtur helmingur ofangreindra skammta þ.e. 10 - 30 mg
á dag, að hámarki 40 mg á dag. Mikilvægt er að gefa lyfið a.m.k. í 2-3 vikur áður en
árangur meðferðarinnar er metinn. Meðferðarlengd 4-6 mánuðir eftir svörun sjúkl-
ings.
Felmturköst: Lágir skammtar eru notaðir í upphafi meðferðar við felmturköstum til
að draga úr líkum á versnun sjúkdómsins. Ráðlagður upphafsskammtur er þannig
10 mg á dag. Eftir einnar viku meðferð er skammturinn aukinn í 20 mg á dag.
Venjulegur viðhaldsskammtur er 20-30 mg á dag. Ef svörun er ófullnægjandi má
auka skammtinn en ekki er mælt með hærri skömmtum en 60 mg á dag. Viðmeð-
ferð á felmturköstum nær árangur hámarki eftir u.þ.b. 3 mánuði og er viðvarandi
við áframhaldandi meðferð.
Skammtastærðir handa börnum: Lyfið er ekki ætlað bömum.
Pakkningar og hámarksverð frá apótekum í mars 1999: Töflur 10 mg: 28 stk.
(þynnupakkað) - 2.655-, 100 stk. (glas) - 7.604-.Töflur 20 mg: 28 stk. (þynnupakk-
að) - 4.451-, 56 stk. (þynnupakkað) - 7,966-, 100 stk. (glas) - 13.430.Töflur 40 mg:
28 stk. (þynnupakkað) - 7.516-, 56 stk. (þynnupakkað) - 13.905-, 100 stk. (glas) -
23.818-.
Hámarksmagn sem má ávísa er sem svarar 30 daga skammti.
Samþykktur sérlyfjaskrártexti dags. 4. september 1998.
Markaðsleyfishafi: Lundbeck, Danmörku
Umboð á íslandi: Austurbakki hf.