Læknablaðið - 15.04.1999, Blaðsíða 62

334
LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
sókna er þörf, bæði við utanbastsdeyfingu og
PCA ópíötlyfja í æð.
Greint verður frá tækni, árangri deyfingar og
einstök tilfelli rædd.
S-8. Dauðsföll af völdum svæfinga. Könn-
un á íslenskum sjúkrahúsum
Ólafur Þ. Jónsson
Frá svœfinga- og gjörgœsludeild Sjúkrahúss
Reykjavíkur
Inngangur: Allmargar kannanir hafa farið
fram erlendis á undanförnum áratugum á
dauðsföllum af völdum svæfinga. Þær rann-
sóknaraðferðir sem notaðar hafa verið eru
ntargskonar og talsvert ólíkar og er því saman-
burður erfiður. Þó virðist sem dauðsföllum hafi
farið fækkandi. Tilgangur könnunar þeirrar
sem hér er greint frá var annars vegar að athuga
hvort dauðsföll af völdum svæfinga ættu sér
stað hér á landi og hins vegar að fá samanburð
við erlendar kannanir um sama efni.
Efniviður og aðferðir: Könnun þessi var gerð
á íslenskum sjúkrahúsunt á fimm ára tímabili á
árunum 1992-1996. Áður en könnunin hófst
var öllunt sérfræðingunt í svæfingalækningum,
starfandi hér á landi og öðrum sent vitað var að
önnuðust svæfingar, ritað bréf þar sem gerð var
grein fyrir könnunni. Beðið var unt að hugsan-
leg tilfelli yrðu skráð jafnóðum. Fljótlega eftir
hver áramót var haft samband við yfirlækna
svæfingadeilda stærri sjúkrahúsanna og einnig
þá sem önnuðust svæfingar á öðrum sjúkrahús-
um. Leitað var eftir fjölda svæfinga á hverjum
stað svo og upplýsingum um dauðsföll af völd-
um þeirra hafi einhver verið. Einnig var leitað
eftir upplýsingum frá deildarstjórum svæfinga-
deilda stærri sjúkrahúsanna og skurðstofu-
hjúkrunarfræðinga á öðrum sjúkrahúsunt.
Haft var samband við landlæknisembættið
til þess að kanna hvort einhver ntál hafi borist
embættinu á tímabilinu varðandi dauðsföll af
völdum svæfinga.
Niðurstöður: Ekki bárust upplýsingar um
dauðsföll frá einstaklingum. Upplýsingar bár-
ust frá 15 sjúkrahúsum. Samkvæmt þeim gögn-
um sem fyrir liggja var alls um að ræða
133.132 svæfingar og deyfingar á spítölum
landsins á fyrrnefndu fimm ára tímabili. Ekkert
dauðsfall var talið að rekja mætti til svæfinga.
Engar kvartanir eða kærumál bárust landlækn-
isembættinu á þessu tímabili varðandi dauðs-
föll vegna svæfinga.
Ályktanir: Þessi könnun leiddi í ljós að ekki
urðu dauðsföll á íslenskum sjúkrahúsum á
þessu tímabili af völdum svæfinga. Saman-
burður við erlendar rannsóknir sýnir að árangur
þessi er með því besta sent gerist.
S-9. Ogleði hjá börnum eftir aðgerðir
Aðalbjörn Þorsteinsson', Ingunn Vilhjálms-
dóttir', Margrét Jónasdóttir', Unnsteinn Alf-
onsson', Edda Alexandersdóttir', Kristín Ein-
arsdóttir, Anna Olafía Sigurðardóttir
Frá ‘svæfinga- og gjörgœsludeild Landspítal-
ans, :Barnaspítala Hringsins
Ogleði og uppköst eru meðal algengustu
fylgikvilla eftir svæfingar og skurðaðgerðir.
Margar ástæður eru tilgreindar, svo sem
verkjalyf, verkir, svæfingagös, aðgerðir í kvið
og fleira. Ogleði tefur oft heimferð dagdeildar-
barna. Ekki Iiggja fyrir tíðnitölur um ógleði hjá
börnum sem svæfð eru á svæfingadeild Land-
spítalans. Framvirk könnun var því gerð á
þriggja vikna tímabili (2.-23. maí 1997) á öll-
um börnum sem svæfð voru frá barnaskurð-
deild (n=17) og dagdeild (n=23). Upplýsingar
fengust um 40 börn af 42 sem svæfð voru á
þessu tímabili. Verulegur munur var á aldurs-
dreifingu, þannig var meðalaldur dagdeildar
barna fimm ár og legudeildarbarna 8,2 ár. Að-
eins einu barni varð óglatt og kastaði upp á
vöknun, barn af legudeild. Eftir komu á deild
þjáðust þrjú börn af ógleði og köstuðu upp, öll
af legudeild. Því er um að ræða fjögur börn sem
köstuðu upp eða 10% af hópnum. Ekki fannst
nein ein ástæða fyrir ógleðinni. í tveimur til-
fellanna hefði sennilega mátt fyrirbyggja/
hindra ógleði.
Rannsóknir af þessu tagi hafa fyrst og fremst
þann tilgang að afla upplýsinga um algengi
þessara óþæginda og má styðjast við þær við
síðari kannanir. Upplýsingar þessar gefa einnig
möguleika á að breyta þeim þáttum sem taldir
eru valda ógleði.
S-10. Könnun á tíðni fylgikvilla við svæf-
ingar og deyfíngar
Astríður Jóhannesdóttir, Aðalbjörn Þorsteins-
son, Kristín Pétursdóttir, Hanna Þórunn Axels-
dóttir
Frá svœfingadeild Landspítalans
Á þriggja ntánaða tímabili (1. mars til 31.
maí 1995) fór fram á vegunt svæfingadeildar
könnun á fylgikvillum tengdum svæfingum/
deyfingum og aðgerðum. Könnunin náði til
sjúklinga, eldri en 18 ára sem fóru í aðgerð á