Læknablaðið : fylgirit - 01.06.1994, Page 67

LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 25
61
MÆLINGAR Á MÓTEFNUM GEGN
HEUCOBACTER PYLORIFYRIR OG EFTIR
S ÝKL ALYFJ AMEÐFERÐ.
Karl G. Kristinsson1. Hallgrímur Guðjónsson2, Erla
Sigvaldadóttir1, Bjarni Þjóðleifsson2.
Sýklafræðideild1 og Lyflækningadeild2 Landspítalans.
Helicobacter pylori er aðal orsök magabólgu og
sárasjúkdóms í skeifugörn og maga. Hefðbundin
greining sýkingarinnar hefur verið með ræktun á
vefjasýni eða vefjagreiningu. Mæling á mótefnum
(IgG) gegn H. pylori getur verið næm og sértæk
rannsókn til að greina slíka sýkingu. Þessi rannsókn
hefur reynst mjög góð til faraldsfræðilegra athugana á
H. pylori, ekki síst þar sem hún er án inngrips (non
-invasive). Minna er vitað um gagnsemi mótefna-
mælinga til að meta árangur af lyfjameðferð sem beitt
er gegn H. pylori. Tilgangur rannsóknarinnar var að
mæla styrk mótefna (títer) gegn H. pylori fyrir og eftir
útrýmingu H. pylori sýkingar hjá sjúklingum með
endurtekin skeifugamarsár.
í rannsókninni voru einungis teknir sjúklingar
sem höfðu sögu um endurtekin sár í skeifugörn
samkvæmt speglun. Þeim var öllum gefin svokölluð
þriggja-lyfja meðferð (bismút-súbsítrat, tetrasýklín og
metrónídazol), í tvær vikur, gegn H. pylori. Samhliða
lyfjunum þremur var nær öllum gefið sýruhamlandi lyf
(H2 eða prótón hamlar). Inntökuskilyrði var að
meðferðin bæri árangur. H. pylori sýking var staðfest
fyrir og útilokuð eftir meðferð með úreasa prófi (CLO-
test) á vefjasýnum frá magaslímhúð. Mótefni voru
mæld með ELISA aðferð og mótefnavakinn var glýsin
KERALEIF f AÐALGALLGANGI, FJARLÆGÐ
MEÐ ERCP-TÆKNI (SJÚKRATILFELLI).
Hallerimur Guðiónsson1. Hildur Thors', Einar Oddsson',
Nick Cariglia' Lyflækningadeild Landspitala' og FSAv
Venja er eftir aðgerðir á aðalgallgangi (choledochus)
að leggja inn kera (T-rör) meðan gangurinn er að jafna
sig. Þekktir eru ýmsir fylgikvillar af slikri meðferð og er
þar algengast gallleki, lífhimnubólga og sýkingar Við
greinum hér frá óvenjulegum fylgikvilla af þessari
meðferð.
Sextíu og fimm ára karlmaður fór fyrir 4 árum í
gallblöðrutöku og aðgerð á gallgangi vegna
steinasjúkdóms. Sett var T-rör í aðalgallganginn.
Erfiðlega gekk að fjarlægja kerann og kom fram gallleki
ásamt lífhimnubólgu. Þessi veikindi gengu yfir á
nokkrum dögum. Tveimur árum síðar fékk sjúklingur
endurtekið hitatoppa ásamt Ijósum hægðum og dökku
þvagi. Lifrarpróf reyndust verulega brengluð með
gallstasamynd. ERCP-rannsókn sýndi ílangt fýrirbæri í
aðalgallgangi og þrengsl á ganginum þar fyrir ofan. Gerð
var sphincterotomia og dreginn niður svartur sivalur
hlutur sem reyndist vera hluti af kera. Sjúklingur varð
einkennalaus og breytingar á lifrarprófum gengu til baka.
E 87
seyði af H. pylori. Blóðsýni voru tekin samhliða
speglun og ureasa-prófi fyrir og eftir meðferð.
Fimmtán sjúklingar uppfylltu inntökuskilyrði, 9
karlar og 6 konur. Aldursdreifmg var frá 34 til 75 ára,
meðalaldur 51.5 ár. Mótefni voru mæld frá þremur til
níu mánuðum eftir að meðferð lauk, meðaltími var 4.4
mánuðir. Mótefnatiter mældist að meðaltali 53.2
einingar fyrir meðferð og 26.4 ein. eftir meðferð. f
öllum tilvikum féll titerinn við upprætingu
bakteríunnar. Hlutfallsleg lækkun mótefnatítersins var
18-73%.
Mæling á mótefnum gegn H. pylori virðist
gagnleg til að meta árangur af lyfjameðferð gegn slíkri
sýkingu. Samkvæmt því ætti þessi rannsókn að geta
sparað sjúklingum eftirlit með inngripi, þ.e.a.s. speglun
og sýnatökum. Áður þarf þó að mæla fleiri
einstaklinga og bera hlutfallslega títerlækkun þeirra
saman við títerbreytingar sjúklinga þar sem
sýklalyfjameðferð mistekst.
E 88
Það virðist því sem bútur af T-rörinu hafi brotnað af
er það var dregið út. Þetta er afar sjaldgæfur fylgikvilli
en aðeins fundust dæmi um tvö slík tilvik. Ekki er vitað
til að keraleif hafí áður verið fjarlægð úr aðalgallgangi
með speglunartækni