Læknablaðið : fylgirit - 01.07.1995, Blaðsíða 15

LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
15
Enn fremur vann Guðmundur Hannesson það
þrekvirki að skrifa og gefa út. einn og án aðstoðar
handritað Læknablað, frá hausti 1901 til hausts
1904, mánaðarlega, í átta blaða broti. Þóroddur
Jónasson skrifaði merka grein um blaðið í Lækna-
blaðið 1987. Guðmundur skrifaði blaðið sjálfur,
fjölritaði það með því að hectografera það og
sendi það öllum læknum á Norður- og Austur-
landi endurgjaldslaust. Blaðið fjallaði að mestum
hluta um sjúkdóma og læknisfræði, í annan stað
um heilbrigðisþjónustu. þá um læknana sjálfa,
skyldur þeirra. bókhald og laun og loks um
menntun og framhaldsnám þeirra. Miðað við
tíma og aðstæður Guðmundar Hannessonar var
ritun og útgáfa þessa blaðs einstætt framtak og
afrek. Furðuverk kallar Þóroddur Jónasson það
réttilega. Arið 1907 flutti Guðmundur Hannesson
héðan til Reykjavíkur, varð héraðslæknir þar,
hætti fljótlega skurðlækningum og varð prófessor
við Læknadeild Háskóla íslands 1911 í líffæra-
fræði, heilbrigðisfræði, yfirsetufræði og síðar í lí-
feðlisfræði. Hann var í stjórn og formaður Lækna-
félags Islands og var í ritstjórn Læknablaðsins í
nokkur ár. í 15 ár skrifaði hann heilbrigðisskýrsl-
ur landsins og vann það verk svo vel að þær þóttu
bera af heilbrigðisskýrslum annarra landa. Hann
hafði alla tíð lifandi áhuga á húsagerð og rit komu
út eftir hann um skipulag sveitabæja og stein-
steypu. Þá gaf hann sig að nýyrðasmíði í líffæra-
og læknisfræði.
Arið 1902 fékk Guðmundur Hannesson heim-
ild til að ráða aðstoðarlækni að sjúkrahúsinu hér
til frambúðar. Aðstoðarlæknir hans frá 1902-1903
var Steingrímur Matthíasson. Frá 1903-1905 var
Halldór Gunnlaugsson aðstoðarlæknir, en auk
læknisstarfs síns var hann að sumra mati eitt
snjallasta skopskáld sem Islendingar hafa eignast.
Frá 1905-1908 var aðstoðarlæknir á sjúkrahúsinu
hér Sigurður Hjörleifsson Kvaran, bróðir Einars
Kvaran, rithöfundar og skálds.
Arið 1905 var reist sóttvarnarhús í brekkunni
að baki sjúkrahúsinu af ríkinu samkvæmt lögskip-
an. Tilætlaður sjúklingafjöldi fannst hvergi skráð-
ur en líklegt má telja að það hafi framan af rúmað
um sex sjúklinga.
Árið 1907 varð héraðs- og sjúkrahúslæknir á
Akureyri Steingrímur Matthíasson Jochumsson-
ar, tók hann við af Guðmundi Hannessyni. Hann
lifði frá 1876-1948, var læknir á Akureyri frá 1907-
1936. Hann framkvæmdi á þeim tíma marga og
margskonar holskurði og útlimaaðgerðir, það
sem til féll. Hann skipaði lengi sæti Guðmundar
Hannessonar hér með sóma, segir Vilmundur
Jónsson um hann. Hann gerði þriðja íslenska
keisaraskurðinn utan sjúkrahúss hérlendis 1911.
Árið 1920 gerði Steingrímur aðgerð á höfuð-
kúpu og heila í heimahúsum á bænum Syðra Fjalli
í Aðaldal, á Sigurði Bjarklind kaupfélagsstjóra á
Húsavík, vegna blæðingar utan á heila af völdum
slyss, með sprungu á höfuðkúpubotni og rofi á
slagæð í miðheilahimnu. Hinn slasaði hafði stokk-
ið út úr vörubíl, sem var á hægri ferð og lent með
Gangurinn á spítalanum. Læknar, hjúkrunarkonur og sjúklingar hlýða á Áskel Snorrason leika á
orgelið.