Læknablaðið : fylgirit - 01.07.1995, Blaðsíða 16

16
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
Steingrímur Matthíasson, héraðslæknir (1908-
1936).
höfuðið á hliðstólpa. Steingrímur gerði aðgerðina
í chloroform æther svæfingu með aðstoð Sigur-
mundar Sigurðssonar, læknis á Breiðumýri og
hjúkrunarstúlku frá Húsavík. Hann opnaði gat
gegnum höfuðkúpubeinið framanvert vinstra
megin með handbor, meitli og hamri og náði út
með teskeið og skefli meira en hálfum lítra af
dökku blóði og lifrum. Hinn slasaði fékk fljótt
mál, ráð og rænu á eftir. Steingrímur þakkaði
öðrum jafn mikið og sjálfum sér, að allt gekk vel,
kvaðst þess vegna hafa orðið bumbult af öllu því
oflofi, sem hann sagðist hafa fengið ómaklega
fyrir þessa aðgerð, sem var lögð upp í hendurnar á
honum. Um jólin á eftir fékk hann smákvæði frá
eiginkonu Sigurðar Bjarklind, Unni Benedikts-
dóttur, það er Huldu skáldkonu, og í því eru
þessar línur:
Slíkt verður aldrei launað það veit ég og skil,
en margt byrgir þögnin í hugarins yl.
Góðar dtsir hafa þér veitt í vöggugjöf
að vernda og bjarga frá þjáning og gröf.
Steingrímur sagðist hafa viknað við að lesa
kvæðið, því að það hefði snortið hans helgustu
tilfinningar. Sigurður Bjarklind varð albata eftir
áverkann og aðgerðina innan tiltölulega skamms
tíma.
Saga eftir stofnun félagsins
Stofnfundur félagsins var haldinn á heimili
Steingríms Matthíassonar læknis á Spítalavegi 9
hér í bæ, hinn 6. nóvember 1934. Þar voru mættir
sjö læknar í starfi, búsettir og virkir hér á Akur-
eyri en áttundi læknirinn, yfirlæknirinn á Krist-
neshæli kom ekki á fundinn og ekki heldur sá
níundi, sem hafði snúið sér alfarið að tannlækn-
ingum. Aðalhvatamaðurinn að stofnun félagsins
var Steingrímur Matthíasson, þáverandi sjúkra-
hús- og héraðslæknir á Akureyri, hann átti hug-
myndina og frumkvæðið að því að kalla læknana
saman á fund. Hann tók fyrstur til máls á fundin-
um, kvað það lengi hafa vakað fyrir sér að gangast
hér fyrir félagsskap fyrir lækna, en efaðist framan
af um að það mætti takast á meðan þeir væru ekki
fleiri en þá voru í bænum, það er fjórir til fimm
læknar talsins. Á árunum 1933-1934 bættust við
þrír læknar í bæinn, þar af tveir í október 1934 og
þá hófst Steingrímur handa um stofnun félagsins.
Hann gat þess í upphafi máls síns, að það væru
mörg mál sem læknar þyrftu og ættu að ræða sín á
milli. Fyrst væri það taxtamálið, en þágildandi
gjaldskrá héraðslækna væri mismunandi fyrir
sama læknisverk eftir því hvaða læknir ætti í hlut.
Það væri gjaldskrá héraðslækna, sem ætlast væri
til að praktiserancji læknar færu eftir í starfi sínu,
en hún væri bæði ruglingsleg og erfið að muna. Þá
væri það næturvarsla, sem þyrfti að skipuleggja og
taldi Steingrímur að Iæknar ættu að skiptast á um
að hafa næturvörslu. Einnig kvað ræðumaður það
vaka fyrir sér, að læknar flyttu öðru hvoru á fund-
um félagsins erindi um læknisfræðileg efni og
miðluðu þannig hverjir öðrum af reynslu sinni og
þekkingu. Að öllu samanlögðu myndi þessi fé-
lagsskapur, ef vel væri haldið á honum, leiða til
aukinnar læknisfræðilegrar fræðslu, innbyrðis
viðkynningar og starfsbræðratengsla meðal lækna
og vinna gegn þeirri einangrun, sem ætíð væri
hætta á hjá þeim læknum sem störfuðu í fámenni.
Minna má á, að þá átti enginn læknir í bænum bíl.
Á eftir ræðu Steingríms var leitað til allra við-
staddra um viðhorf þeirra til stofnunar félagsins
og voru allir því meðmæltir. Þessu næst fór fram
stjórnarkjör. Formaður var kjörinn Steingrímur
Matthíasson, ritari Helgi Skúlason og gjaldkeri
Jón Steffensen. Aðrir félagsmenn voru Árni
Guðmundsson, Jón Geirsson, Pétur Jónsson og
Valdemar Steffensen. Með því að um stofnfélaga
er að ræða þykir ástæða til að greina lítillega frá
hverjum og einum þeirra út af fyrir sig, en enginn
þeirra er nú á lífi og síðastur þeirra sem lést var
Jón Steffensen. Hann dó 21. júlí 1991, 86 ára að
aldri.
Steingrímur Matthíasson var ötull og fær skurð-