Helgafell - 01.06.1942, Blaðsíða 89

BRÉF
219
Ég held, aS rétt sé að spyrna hér fast við fót-
um. Stjórnmál þjóðar vorrar eru í nógu mikilli
niðurlægingu og öngþveiti, þótt þessi múgvit-
firring bætist ekki ofan á allt annaS. Ég held
einnig, aS rétt sé aS vekja eftirtekt almennings
á þessum kommúnistaveiSum, því aS þaS er
undir honum komiS, hvort þetta ofstæki festir
rætur hjá þjóSinni í heild og verSur samboSiS
menningu hennar.
Símon Jóh. Agústsson.
Spámaðurinn snýr aftur
SigurSur Éinarsson dósent hefur um allmörg
ár gengt hinu erfiSasta embætti meS þjóS vorri.
ÞaS ber kannske vitni um íslenzkan frumleik,
aS embætti þetta hefur nú um langa hríS ver-
iS óskipaS meS öSrum þjóSum. En Hellenar og
GySingar hinir fornu höfSu sína dósenta mjög
í hávegum. Dósentar þeirra voru meyprestur-
inn í Delfí og guSinnblásnir spámenn. Svör
meyprestsins þóttu oft tvíræS og dul, eins og
títt er um svör kvenna. OrS spámannanna voru
,,klár“ og afdráttarlaus eins og boSorS guSs. Sig-
urSur Einarsson dósent varS samnefnari beggja
þessara ófresku fornu stéttarbræSra sinna. Éng-
inn má ætla, aS hér sé of fast aS orSi kveÖiÖ,
því aS þaS er ekki ólygnari maSur en dósent-
inn sjálfur, sem segir í aprílhefti Helgafells meS
kennimannlegu látleysi, aS hann hafi á sínum
tíma sagt ,,hinni lýÖræSiselskandi þjóÖ“ sinni
,,fyrir um þaS í útvarpserindum, áfanga fyrir
áfanga, hvernig verÖa mundi um aÖdraganda
þessarar styrjaldar og sigurför nazismans land
úr landi”.
En íslands óhamingju verSur allt aS vopni.
Véfréttinni viS Austurvöll var lokaÖ, prestur-
inn stóS upp af nornastóli sínum, kvaddi og
fór. Hann tók nú aS sinna ,,yfirskilvitlegum“
hlutum, á borS viÖ guÖsríki, gerSi snöggvast
„reikningsskil" viS guSfræöi 19. aldar og hleypti
byltingu af staS í messugjörÖ háskólakapell-
unnar.
Á meSan aö þessi tíSindi gerSust í uppheim-
um andlegs lífs á íslandi, sátu hinir göfugu
niSjar Egils og Snorra á jörSu niÖri, spámanns-
lausir og prestslausir, og áttu sér ekki annan
fulltrúa en brjóstvitiS, sem á svo tvísýnum tím-
um og válegum mun vera álíka rýr kostur og
munnvatniS og guÖsblessunin var Magnúsi sál-
arháska. í átta mánuSi barst íslenzkur almenn-
ingur um á öldum óvissunnar eins og stýrislaust
far, og hörmuSu nú margir missi SigurÖar. Hitl-
er var búinn aS grafa RauÖa herinn, aS því er
hann sjálfur sagÖi, hiS rússneska stórveldi var
ekki lengur til, en ekki virtist allt meS felldu í
þeim efnum, því aS erfisdrykkjunni seinkaÖi.
En hverju áttu menn aS trúa, hvar var svar aS
fá, hver gat veitt mönnum vissu í staS efa? Ut-
varpiS kannski? Nei, biddu fyrir þér, maSurl
Þeir eru ekki spámannlega vaxnir núna viS út-
varpiS. Jón Magnússon og Axel Thorsteinsson.
ÞaS er enginn spámaSur í sínu föÖurlandi, jafn-
vel þótt þaS heiti lsland. Hvernig fór ekki fyrir
SigurSi Einarssyni? AS vísu grýttum viS hann
ekki, en hann fór nú samt til annars og betra
heims.
En hvaS er sem mér sýnis? Er ekki þarna
kominn SigurSur Einarsson aftur á meÖal vor?
„HeyrSu! Hvernig lízt þér á stríSiS núna? HvaS
segir þú um horfurnar?“
Hinn cndurheimti spámaSur svarar: ,,Ég
er óbreyttur borgari úti á hjara veraldar, sem
horfi á hrikaleik styrjaldarinnar meS beizkum
og angurværum trega. Mér hefur aldrei litizt á
einn eSa annan veg um stríSiS, aSeins stundum
sagt þaS, sem ég veit —“.
Og spámaSurinn horfir skyggnum sjónum
framan í forvitinn múginn og mælir þessi myrku
orS: ,,Allt getur afeeS — nema eitt".
Tjaldinu er svipt frá leiksviSinu. Múgurinn
horfir skelfdum augum á hildarleik heimsins:
Ruhr er í rústum, Malta í tætlum, Atlantshafiö
ólgandi víti, japanskir hermenn æSa um Ind-
land og Ástralíu. — TjaldiS fellur. — Rödd
spámannsins: „Því aS þetta eina, sem ekki skeS-
ur, er þaö, aS Rússland verSi sigraS“.
Áhorfendur eru undrandi. Bolsarnir glotta í-
byggnir, eins og þeir vilji segja: Átti ég ekki
bankabygg? ASrir eru daufir í dálkinn og dá-
lítiS vonsviknir. SpámaSurinn sér svipbrigSi
hinna vonsviknu og segir mildur á svip, en meS
alvöruþunga:........á hitt þarf ekki aS minna,
ef svo fer fram, sem hér hefur veriS drepiS á,
aS þaS er annar og ster\ari en ég, sem ræSur
gangi sögunnar". — A3 svo mæltu hvarf hann
á braut.
Sælir eru hógværir, því aS þeir munu land-
ið erfa. Suerrir Kristjánsson.