Helgafell - 01.06.1942, Blaðsíða 27

MAGNÚS STEFÁNSSON
161
hann lýst í eftirfarandi frásögn: „Þorvaldsstaðir voru efnaheimili. Flest var
þar með góðu og gömlu lagi. Þar var verkum skipt manna á milli með til-
liti til kunnáttu, þreks og þroska. Þar var maturinn skammtaður með hlið-
sjón af þörfum hvers heimamanns. Allir fengu nóg til líkamlegs viðhalds, en
enginn of mikið. Verkaskiptingin var byggð á reynslu kynslóðanna og
skömmtun matarins einnig, að við bættri þekking á þörfum og eðli hvers
einstaklings. Og þetta fór allt vel. En með guðsorðið var öðru máli að gegna.
Þar var ekki um þarfir spurt. og á engri reynslu byggt. Þar fengu allir sama
grautinn, í sömu skálinni, ómálga börn og ellisljó gamalmenni, fróðleiksfúsir
unglingar og sofandi sálir. Allir fengu Péturshugvekjur með langri bæn í
ofanálag, og sálmum undan og eftir, á hverju einasta kvöldi, sem guð gaf
yfir. Ég er svo sem ekki að lasta Péturshugvekjur, þar er sjálfsagt margt vel
mælt og viturlega, og á þá leið mælti Grímur Thomsen um höfundinn, að
ekki hefði hann skort nema herzlumuninn til að koma úlfaldanum gegnum
nálaraugað, og er þá mikið sagt. —
Mér var sagt að sitja hljóðum og hreyfingarlausum og taka nú vel eftir.
Vel hefði það getað orðið mér til sálartjóns, ef guð og náttúran hefði ekki
tekið í taumana og lokað eyrum mínum fyrir þessum endalausa orðastraum
um óskiljanleg efni. Meðan fullorðna fólkið sat hljótt og draup höfði — sumt
dottandi — hvarf ég inn í minn eiginn hugmyndaheim. Sá heimur var svo
fjarlægur eða vendilega einangraður, að þangað barst ekki ómur af einu ein-
asta orði hins blessaða Péturs biskups. . . Síðan kom sálmasöngurinn. Það
var auðveldara að hlusta á þá. Þar var lagið. Þó ég væri ekki söngvinn, hafði
ég þó eyra fyrir lögunum, og fann einhverja ánægju við að hlusta á þau og
raula undir í huganum, því upp hátt áttu ekki aðrir að syngja en söngfólkið.
Og svo var rímið. Það var alltaf þess vert að veita eftirtekt, enda ekki hægt
annað. En mest gaman var að fylgjast vel með og yrkja sálmana upp þann-
íg. að botna jafnóðum og sungið var, og reyna að komast sem næst því, sem
í sálmunum stóð. Stundum fór ég furðu nærri með hending og hending, og
þóttist ég þá maður að meiri. Stundum, og kannske eins oft, brá ég á leik og
botnaði með veraldlegu efni eða léttúðugum kveðskap, svo sem: Jósef af
Arimetá, ætlaði að fara út að slá, og Gyðinga svik við son guðs skeð, svo
tók hann líka hrífuna með. Það var vissara að láta ekki fullorðna fólkið sjá
framan í mig, þegar ég var í þeim hugleiðingum”.
Um tvítugs aldur fór Magnús af æskustöðvunum. /Etlaði hann sér í
Gagnfræðaskólann á Akureyri og hafði fengið loforð fyrir veturvist þar. En
þegar hann kom til Akureyrar og ætlaði að setjast í skólann, var hann svik-
inn um skólavistina. Frétti hann þá, að Magnús á Grund ætlaði að efna til
unglingaskóla að Grund þá um veturinn. Þangað fór hann og fékk þar skóla-
vist. Ingimar Eydal var þar kennari, þá nýkominn erlendis frá. Lét Magnús
vel af þeirri skólaveru.