Morgunblaðið - Sunnudagur - 19.01.2014, Blaðsíða 52

Á umliðnum árum hef ég valið aðsetja sýningar mínar ekki upp á þartil gerðum danssviðum í Kaup-
mannahöfn heldur frekar í leikhúsum og á
listasöfnum, því þá næ ég mun betur til
áhorfenda sem myndu annars ekki fara á
danssýningar. Mér finnst mikilvægt að ná
til nýrra áhorfenda á öllum aldri sem jafn-
vel eru ekki vanir að horfa á dans,“ segir
danski danshöfundurinn Lene Boel og held-
ur áfram: „Dansinn er alþjóðlegur tjáning-
armiðill sem getur talað til allra. Þegar
maður notar líkamann til að tjá tilfinningar
sínar getur það orkað mjög sterkt á áhorf-
endur og jafnvel breytt heimsmynd þeirra.“
Lene Boel semur eitt þriggja verka sem
Íslenski dansflokkurinn (Íd) frumsýnir á
stóra sviði Borgarleikhússins 1. febrúar nk.
undir yfirskriftinni Þríleikur. Verk Boel
nefnist Berserkir; Óðir sem úlfar, ljúfir sem
lömb og er lýst sem magnþrunginni blöndu
„break, nútímadans og balletts með akróbat-
ísku tvisti“, eins og segir á vef Íd. Önnur
verk kvöldsins eru F A R A N G U R sem
er nýtt íslenskt dansverk eftir Valgerði
Rúnarsdóttur þar sem innblástur að
sköpunarferlinu er sóttur í minnið og stöð-
uga mótun þess og Tilbrigði þar sem Bryn-
dís Halla Gylfadóttir leikur tónverkið Stef
og tilbrigði fyrir einleiksselló frá árinu 1887
eftir finnska tónskáldið Jean Sibelius meðan
Ellen Margrét Bæhrenz dansar eindans eft-
ir Láru Stefánsdóttur.
Vann danskvikmyndir hérlendis
Lene Boel hefur starfað sem danshöfundur,
dansari og danskvikmyndaleikstjóri á um-
liðnum árum. Hún er listrænn stjórnandi og
danshöfundur hjá Next Zone. Hún nam við
virta dansskóla og hjá danshópum í New
York, London og Hollandi, m.a. hjá Merce
Cunningham Studio, Trisha Brown Comp-
any, Susan Klein School, Movement Re-
search, London Contemporary Dance School
og European Dance Development Centre.
Boel hefur sem danshöfundur vakið athygli
fyrir að blanda saman ólíkum dansstílum,
allt frá nútímadansi til breakdans. Hún þyk-
ir í sýningum sínum ná að skapa fag-
urfræðilega heild þar sem lýsing, tónlist og
dansinn mætast sem jafningjar.
Aðspurð segir Boel það hafa verið mikið
tilhlökkunarefni að vinna með Íd. „Ég hef
allnokkrum sinnum komið hingað til lands
til að vinna að dansverkum en aldrei áður
unnið verk fyrir svið hérlendis,“ segir Boel
og rifjar upp að á árunum 1998 til 2006 hafi
hún komið hingað til að taka upp fjórar
danskvikmyndir á vegum danshópsins síns,
en þrjár myndanna sýndi hún sem innsetn-
ingu í galleríi hérlendis árið 2009.
Upptekin af hernaði
Spurð um verk sitt Berserki segist Boel
vera innblásin af norrænni goðafræði og
víkingum. „Þið eruð sennilega orðin mjög
þreytt á því efni hérlendis,“ segir Boel af-
sakandi. „En ég reyni að nálgast efnið á
nýjan hátt. Markmið mitt er að greina, með
aðstoð dansins, þá frumkrafta og tilfinn-
ingar sem birtast í manneskjunni,“ segir
Boel og tekur fram að hún nýti sér líka
rúnir og handverk sem innblástur að hreyf-
ingum dansara sinna. „Ég hef verið mjög
upptekin af hermönnum og stríði í seinustu
verkum mínum,“ segir Boel og nefnir í því
samhengi sýningu sína Hero – Antihero þar
sem hún var innblásin af samúræjum. „Stríð
og hernaður er hluti af eðli mannsins og því
finnst mér áhugavert að vinna með þennan
efnivið. Mér finnst spennandi að skapa and-
stæður þar sem ég stilli keppnisandanum og
baráttuþrekinu upp andspænis hinu ljóð-
ræna. Ég læt dansarana hins vegar ekki
hlaupa um sviðið með reidda öxi heldur læt
LENE BOEL SEMUR FYRIR ÍSLENSKA DANSFLOKKINN
„Mikilvægt að ná til
nýrra áhorfenda“
DANSKA DANSHÖFUNDINUM LENE BOEL FINNST SPENNANDI AÐ VINNA
MEÐ DÖNSURUM MEÐ ÓLÍKAN TÆKNILEGAN BAKGRUNN Í ÞEIM TIL-
GANGI AÐ SKAPA NÝTT TUNGUMÁL Á SVIÐINU. Í SEINUSTU VERKUM
HENNAR HEFUR BREAKDANSINN VERIÐ NOKKUÐ ÁBERANDI.
Silja Björk Huldudóttir silja@mbl.is
„Markmið mitt er að
greina, með aðstoð dans-
ins, þá frumkrafta og tilfinn-
ingar sem birtast í mann-
eskjunni,“ segir Lene Boel.
52 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19.1. 2014
Leikritið Slysagildran eftir Steinunni Sigurð-
ardóttur verður flutt af Útvarpsleikhúsinu á
Rás 1 klukkan 13 á sunnudag. Leikstjóri er
Hlín Agnarsdóttir og Einar Sigurðsson ann-
ast hljóðvinnslu. Leikendur eru Steinunn Ól-
ína Þorsteinsdóttir og Sveinn Ólafur Gunn-
arsson. Þá kemur við sögu páfagaukur sem
leikstjórinn leikur.
Verkið var unnið í samstarfi við Listahátíð í
Reykjavík og leiklesið á hátíðinni í vor sem
leið.
Verkið fjallar um mann á besta aldri sem á í
stöðugum samningaviðræðum um fram-
haldslíf við konu sem kallar sig Petru. Hún
montar sig af lyklavöldum. Samt er það yfir-
stjórnin sem ber ábyrgð á ákvarðanatökunni,
og jafnvel páfagaukur hennar.
LEIKRIT STEINUNNAR
SLYSAGILDRAN
Steinunn Sigurðardóttir rithöfundur skrifaði
Slysagildruna fyrir Útvarpsleikhúsið.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Kristinn við verk á sýningunni. Haustblærinn í
sýningarheiti vísar í senn í litaflóruna og ævina.
„Angan úr haustmó“ kallar Kristinn G. Jó-
hannsson myndlistarmaður sýninguna sem
hann opnar í „Mjólkurbúðinni“ í Grófargili á
Akureyri í dag, laugardag, klukkan 15.
Í ár verða settíu ár liðin síðan Kristinn hélt
sína fyrstu sýningu í Varðborg á Akureyri, þá
sautján ára nemandi í 5. bekk MA. Kristinn
hóf myndlistarnám á Akureyri ungur en eftir
stúdentspróf lá leið hans fyrst til Reykjavíkur,
í Handíða- og myndlistaskólann og síðan til
Skotlands þar sem hann stundaði nám við
Edinburgh College of Art. Hann hefur haldið
fjölda sýninga, heima og erlendis.
KRISTINN G. SÝNIR
ÚR HAUSTMÓ
Einhverjar alræmdustu
listsýningar liðinnar aldar
voru þær sem nasistar
settu upp undir heitinu
„Úrkynjuð list“ – Ent-
artete Kunst. Á þeim voru
sýnd verk listamanna sem
Hitler fyrirleit, express-
jónista, fávista og annarra
framsækinna samtímalista-
manna þess tíma. Margir
hafa velt fyrir sér hvaða listamenn og verk
þetta voru og nú getur almenningur í fyrsta
skipti kynnt sér það með auðveldum hætti.
Victoria & Albert-safnið í Lundúnum hyggst á
næstunni setja út á netið lista yfir þau 16.558
verk sem nasistarnir flokkuðu sem „úrkynj-
uð“. Verkin voru skráð af starfsmönnum
áróðursmálaráðuneytis nasista árið 1941 í
tvær bækur og lengi vel var talið að önnur
þeirra hefði glatast, allt þar til afrit kom í leit-
irnar árið 1996.
LISTAR NASISTA Á NETIÐ
ÚRKYNJUÐ LIST
Verkin sýnd í
Hamborg 1938.
Tónleikar í röðinni „Tónsnillingar morgundagsins“ verða haldnir
í Kaldalóni í Hörpu á sunnudag og hefjast klukkan 20. Þá kem-
ur fram sópransöngkonan Þórunn Vala Valdimarsdóttir og flytur
ljóðasöngva og aríur.
Þórunn hóf tónlistarnám á unga aldri við Tónlistarskólann í
Kópavogi þar sem hún lærði á fiðlu og síðar á víólu. Árið 2001
hóf hún söngnám hjá Ólöfu Kolbrúnu Harðardóttur í Söngskól-
anum í Reykjavík og lauk þaðan burtfararprófi vorið 2006.
Haustið 2008 hóf Þórunn Vala nám við Tónlistarháskólann í
Utrecht í Hollandi hjá Charlotte Margiono og Jóni Þorsteins-
syni. Hún útskrifaðist þaðan vorið 2012 og hefur síðan starfað
hér á landi, bæði sem söngkona og tónlistarkennari.
Þórunn Vala hefur verið virk í kórastarfi og sungið m.a. með
Gradualekór Langholtskirkju, Graduale Nobili, Kór Langholts-
kirkju, Kammerkór Langholtskirkju, Schola Cantorum í Hall-
grímskirkju, kammerkórnum Carminu og Barbörukórnum í Hafn-
arfirði. Hún hefur bæði komið fram sem einsöngvari og
kórsöngvari.
Á efniskránni er ljóðaflokkur eftir Schumann og aríur eftir
Scarlatti, Caccini, Händel og Mozart. Með henni koma fram
strengjakvartett og Kristinn Örn Kristinsson píanisti.
TÓNSNILLINGAR MORGUNDAGSINS
Syngur ljóða-
flokk og aríur
Þórunn Vala Valdimarsdóttir hefur starfað með kórum og komið fram
sem einsöngvari. Á tónleikunum kemur strengjasveit fram með henni.
ÞÓRUNN VALA VALDIMARSDÓTTIR SYNGUR Í TÓN-
LEIKARÖÐINNI TÓNSNILLINGAR MORGUNDAGSINS.
Menning