Morgunblaðið - Sunnudagur - 19.01.2014, Blaðsíða 46

Þ
ú ert alltaf að leika?“ spyr fólk
Eddu Björgu Eyjólfsdóttur
gjarnan þegar það rekst á hana
á förnum vegi. Já, svarar hún.
„Ertu þá í Þjóðleikhúsinu?“
Nei. „Nú, Borgarleikhúsinu?“ Nei, ekki
heldur, svarar hún. Þá koma vöflur á fólk.
Hvar í ósköpunum er hún þá? Það er
nefnilega það, hér á landi er blómlegt starf
í grasrótinni og fjölmörg sjálfstæð leikfélög
starfandi. Þeirra á meðal leikfélag Eddu
Bjargar og Mörtu Nördal, þetta með und-
arlega nafnið, Aldrei óstelandi.
Það er létt yfir leikkonunni þegar hún
snarar sér inn á kaffihús í miðborginni á
þessum blíða janúarmorgni. Við dettum
raunar saman inn úr dyrunum, svo ná-
kvæm er tímasetningin. Kemur svo sem
ekki á óvart, tímasetningar eru óvíða mik-
ilvægari en í leikhúsinu. Nú er Edda Björg
í hlutverki viðmælandans en hugmyndin er
að rekja úr henni garnirnar varðandi lífið
utan veggja stofnanaleikhúsanna. Og litla
leikfélagið með dularfulla nafnið.
Sú saga er svona:
Í byrjun árs 2010 stóð Edda Björg á
tímamótum. Hún var ekki lengur á samn-
ingi við atvinnuleikhús og vantaði verkefni.
„Ég hafði ekkert að gera og langaði að
skapa eitthvað ódauðlegt,“ segir hún og
hlær dillandi hlátri.
Það er nauðsynlegt að hafa alvörumark-
mið í þessu lífi.
Gefandi að finna partner
Edda Björg hafði unnið talsvert með Mörtu
Nordal leikkonu og leikstjóra í Borgarleik-
húsinu og ræddu þær um að setja saman
upp sýningu. Marta var þá í fæðingarorlofi.
„Mig langaði að gera eitthvað nýtt og
dramatískara og Mörtu langaði að leikstýra
Fjalla-Eyvindi. Það var því upplagt að efna
til samstarfs. Við Marta smullum strax
saman, það er svo gefandi að finna partner
í listinni. Við höfum sama smekk á leikhúsi,
bætum hvor aðra upp og börnum hug-
myndir hvor annarrar. Samtalið milli okkar
Mörtu er mjög dýrmætt. Það er stærsta
gjöfin.“
Tilvísun í Fjalla-Eyvind
Edda Björg og Marta söfnuðu í kringum
sig hópi fólks til að setja upp Fjalla-Eyvind
Jóhanns Sigurjónssonar í leikhúsinu Norð-
urpólnum. Marta leikstýrði og Edda Björg
fór með hlutverk Höllu. Þær bjuggu ekki
að neinum styrkjum en ákveðið var að láta
skeika að sköpuðu. Það borgaði sig. Sýn-
ingin féll í frjóa jörð og fékk tvær tilnefn-
ingar til Grímunnar, íslensku leiklistarverð-
launanna, meðal annars sem besta sýningin.
Eftir Fjalla-Eyvind kom til tals að stofna
leikfélag. Það var gert en var þó alls ekki
sjálfgefið. „Blessaður vertu, ég velti því al-
varlega fyrir mér hvort ég ætti að gera
eitthvað allt annað. Fara í nám eða leita
mér að annars konar vinnu,“ viðurkennir
Edda Björg. „Líf leikarans er hark á Ís-
landi og auðvitað kemur fyrir að maður
spyr sig: Er þetta þess virði? Svar mitt
hefur alltaf verið já – og er enn. Þess
vegna ákvað ég að taka slaginn. Ég veit að
ég er góð í þessu og setti mér það mark-
mið að verða ennþá betri. Leiklist er þann-
ig fag að maður kemst aldrei á endastöð.
Maður getur aldrei leyft sér að hugsa:
Jæja, nú er ég komin með’etta!“
Nafn leikfélagsins, Aldrei óstelandi, er
tilvísun í Fjalla-Eyvind en hugmyndina að
nafninu á Kristján Garðarsson arkitekt, eig-
inmaður Mörtu. „Þetta var gjarnan sagt
um Fjalla-Eyvind en gæti alveg eins átt
við um annan mann sem er í miklu uppá-
haldi hjá okkur báðum, Woody Allen. Hann
lætur alveg eftir sér að „stela“ frá þeim
bestu. Það er að segja fá hugmyndir lán-
aðar hjá öðrum og setja sinn svip á þær.
Það erum við líka að gera,“ segir Edda
Björg.
Hún segir Fjalla-Eyvind hafa opnað ýms-
ar dyr fyrir leikfélagið og umfram allt sýnt
þeim Mörtu að hægt er að spjara sig á
eigin forsendum í íslensku leiklistarlífi.
„Það var afskaplega góð tilfinning. Það er
svo gott að standa á eigin fótum.“
Önnur sýning Aldrei óstelandi var Sjö-
undá sem Marta og Edda Björg skrifuðu
sjálfar. Byggðist hún að hluta á skáldsögu
Gunnars Gunnarssonar, Svartfugli, en einn-
ig málsskjölum um atburðina á Sjöundá á
Rauðasandi í upphafi nítjándu aldar sem
Gunnar sótti innblástur í, þar sem þau
voru ráðin af dögum, Bjarni Bjarnason og
Steinunn Sveinsdóttir. Sýnt var í Kúlunni í
Þjóðleikhúsinu.
Líst vel á Tjarnarbíó
Fyrr í vetur var svo þriðja sýningin frum-
sýnd, Lúkas eftir Guðmund Steinsson, eitt
af okkar ástsælustu leikskáldum gegnum
tíðina. Fyrst var Lúkas í Kassanum í Þjóð-
leikhúsinu en hefur nú flutt sig yfir í
Tjarnarbíó og verða næstu sýningar í
kvöld, laugardagskvöld, og svo á föstudag
og laugardag eftir viku. Ekki er búið að
ákveða fleiri sýningar en Edda Björg segir
allt opið í þeim efnum.
Gamall bekkjarbróðir hennar úr Leiklist-
arskólanum, Guðmundur Ingi Þorvaldsson,
tók nýlega við sem framkvæmdastjóri
Tjarnarbíós og Eddu Björgu líst vel á þær
hugmyndir sem hann hefur um starfsemi í
húsinu en Guðmundur leggur mikla áherslu
á að hlúa að grasrótinni og bræða saman
Viðtal
46 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19.1. 2014