Morgunblaðið - Sunnudagur - 02.02.2014, Blaðsíða 36

36 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 2.2. 2014
Græjur og tækni
F
yrsta Apple Macintosh-vélin
kom á markað árið 1984.
Hún var búin Motorola-
örgjörva og 128K-vinnslu-
minni. Skjárinn var 9 tommur með
512x342 punkta upplausn. 3,5
tomma diskettur þóttu eftirtekt-
arverð nýjung, en það sem vakti
mesta athygli var þó fram-
úrstefnulegt stýrikerfi sem byggð-
ist á myndrænni framsetningu þar
sem ýmis tákn komu í stað texta-
skipana. Þá var ekki minni áhugi á
stjórntækinu, litlum handhægum
kubb með hnappi sem kallaður var
mús. Þessi blanda af stjórnborði og
stjórntæki átti eftir að verða alls-
ráðandi í tölvuheiminum innan
fárra ára. Vélin var þó ekki ódýr,
kostaði þá um 2.500 dollara, sem
eru nær 6.000 dollarar framreikn-
aðir til dagsins í dag. Það er nálægt
700.000 íslenskum krónum, sem
flestum þætti tölva í dýrara lagi.
Ögrandi auglýsingar
Almennt voru gagnrýnendur mjög
hrifnir af vélinni þegar hún var
fyrst kynnt, en fræg eru þó um-
mæli tækniblaðamannsins Johns C.
Dvoraks þar sem hann sagði að
músin væri ástæðan fyrir því að
tölvan myndi ekki njóta vinsælda:
enginn gæti hugsað sér að nota
slíkt skrípi. Hann reyndist ekki
sannspár. Vélin seldist ágætlega,
ekki síst í krafti ögrandi auglýs-
inga. Og fram á þennan dag þykir
okkur sjálfsagt að nota tækni sem
var fyrst kynnt sem hluti af þessari
sögufrægu vél.
Superbowl til bjargar
Apple Macintosh fór í sölu 24. febr-
úar 1984. Tveimur dögum áður
frumsýndi Apple-fyrirtækið fræga
auglýsingu í úrslitaleik ameríska
fótboltans þar sem tölvan var fyrst
kynnt til sögunnar. Hugmyndin að
auglýsingunni var sótt í bók Orson
Welles, 1984. Hún sýnir hjörð karl-
manna sem allir líta svipað út,
krúnurakaðir og gráklæddir. Þeir
þramma hugsunarlaust í takt, setj-
ast niður og horfa á risa sjónvarps-
skjá þar sem „Stóri bróðir“ flytur
þeim ræðu um gildi hjarðhegðunar.
Þess á milli má sjá unga ljóshærða
stúlku í rauðum stuttbuxum og
hvítum stuttermabol með mynd af
Apple Macintosh. Hún hleypur um
með sleggju, elt af einhvers konar
varðmönnum. Hún nær að sjón-
varpsskjánum og tekst að henda
sleggjunni í skjáinn sem springur.
Myndmálið gæti ekki verið skýrara.
En til að koma skilaboðunum
örugglega til skila má heyra þul
segja að 24. febrúar muni Apple
kynna Macintosh-vélina, sem muni
tryggja það að árið 1984 verði ekk-
ert í líkingu við „1984“.
Vildu borga sjálfir
Það var leikstjórinn Ridley Scott
(Alien, Blade Runner, Prometheus)
sem gerði auglýsinguna í samvinnu
við auglýsingastofuna Chiat\Day.
Kostnaðurinn við gerð auglýsing-
arinnar nam um 900.000 dollurum.
Ætlunin var að hún yrði sýnd tvisv-
ar á meðan á Superbowl-leiknum
stóð, annars vegar í einnar mínútu
útgáfu, og hins vegar í styttri 30
sekúndna útgáfu, en samanlagður
kostnaður við þessar birtingar var
yfir 1 milljón dollara á verði þess
árs. Þrátt fyrir að stofnendur
Apple, þeir Steve Jobs og Steve
Wozniak, ásamt markaðsteymi fyr-
irtækisins væru mjög ánægð með
auglýsinguna var stjórn Apple ekki
jafn hrifin og minnstu munaði að
hún færi aldrei í loftið. Steve
Wozniak bauðst til að greiða helm-
ing birtingarkostnaðarins úr eigin
vasa ef Jobs gerði slíkt hið sama.
Stjórnin afþakkaði það ágæta boð,
en skipaði auglýsingastofunni að
reyna að selja auglýsingaplássin tvö
sem bókuð höfðu verið í Superbowl-
leiknum. Stjórnendur Chiat\Day
voru þó ekki á þeim buxunum, enda
höfðu þeir mikla trú á verkinu. Þeir
seldu styttra hléið en sögðu stjórn-
inni að það væri of seint að selja
það langa. Með kostnaðinn við aug-
lýsingagerðina þegar bókfærðan,
þótti stjórninni sárt að hugsa til
þess að eiga auglýsingatímann en
ekkert til að sýna, svo auglýsingin
var að lokum sýnd.
Sármóðgað skrifstofufólk
Auglýsingin reyndist mjög árang-
ursrík, og Apple seldi 72.000 Mac-
intosh-vélar næstu 100 daga á eftir,
sem var rúmlega 50% yfir áætlun.
Enn þann dag í dag er þetta aug-
lýsingin sem aðrar Superbowl-
auglýsingar eru bornar saman við.
Hún vann til nær allra þeirra au-
lýsingaverðlauna sem hún var til-
nefnd til það árið. Stjórn Apple
boðaði framkvæmdastjórnina og
markaðsteymið til næsta stjórn-
arfundar þar sem þeim mætti dynj-
andi lófatak.
30 ÁR LIÐIN FRÁ ÞVÍ APPLE MACINTOSH
OG AUGLÝSINGIN 1984 LITU DAGSINS LJÓS
Saga af tölvu
og tveimur
auglýsingum
Í SÍÐASTLIÐINNI VIKU VORU 30 ÁR LIÐIN FRÁ ÞVÍ
AÐ FYRSTA APPLE MACINTOSH-TÖLVAN LEIT DAGSINS
LJÓS. ÞAÐ REYNDIST VERA UPPHAFIÐ AÐ ÓTRÚLEGA
VIÐBURÐARÍKU SKEIÐI Í SÖGU FYRIRTÆKIS
SEM ER Í DAG VERÐMÆTASTA FYRIRTÆKI HEIMS.
Sveinn Birkir Björnsson sveinnbirkir@gmail.com
Ein af skemmtilegustu fartölvum síðustu ára er Yoga-lína Lenovo,en tölvur i henni eru þeirrar náttúru að leggja má skjáinn 360gráður afturábak og þar með er búið að breyta fartölvu í spjald-
tölvu. Fyrsta Yoga-tölvan, IdeaPad Yoga 13, kom á markað í október
2012 og síðan hafa fylgt fleiri afbrigði af vél-
inni.
Hingað til hafa Yoga-tölvur aðallega verið
ætlaðar fyrir einstaklinga, en nú er komin á
markað fyrirtækjaútgáfa af Yoga sem meira
er í lagt, því fyrsta Thinkpad Yoga
tölvan kom á markað í september sl.
ThinkPad er vöru-
merki sem Lenono fékk
þegar það keypti far-
tölvuhluta IBM á sínum
tíma. Nokkrum árum eftir þau
kaup kynnti Lenonovo IdeaPad-fartölvulínu, sem voru
léttar og meðfærilegar vélar fyrir almenning, en
ThinkPad-tölvurnar voru þá frekar ætlaðar fyr-
irtækjum, enda meira í þær lagt, vélbúnaður öfl-
ugri og umbúnaður allur.
Svo er og háttað með þessa nýju Yoga-útgáfu af
ThinkPad, meira er lagt í boddíið og vélbúnað og hún skákar IdeaPad
Yoga eðlilega að mörgu leyti, en þær eiga þó sameiginlega grunn-
hugmyndina, sem er frábær.
Lyklaborðið hefur verið einn helsti kostur ThinkPad-línunnar og er
enn, það er frábært. Þegar skjárinn er sveigður aftur til að breyta vél-
inni í spjaldtölvu lyftist platan undir lyklaborðinu upp þannig að neðri
hlið spjaldtölvunnar verður nánast slétt, sem er mjög snjöll lausn, og
lyklaborðið læs- ist svo ekki er hætta á að maður reki sig í eitt eða
neitt. Þá ganga líka litlir nabbar niður og verða
einskonar fætur fyrir vélina og hlífa þannig lykla-
borðinu ef maður leggur tölvuna frá sér.
Þegar lokið er niðri er vélin ekki nema
tæpir tveir sentimetrar að þykkt, 19,3 mm,
en annars 31,6 x 22 sm að stærð.
Boddíið er svart, úr magnesíumblöndu og
mjög traustvekjandi. Áferðin er mött og
þægilegt að halda á henni, en hún er óneit-
anlega nokkuð þung sem spjaldtölva, hálft
annað kíló, sem telst annars traustvekjandi
þyngd á fartölvu.
ThinkPad Yoga kostar 369.900 kr. í net-
verslun Nýherja.
FRUMLEGUR GÆÐAGRIPUR
YOGA-TÖLVURNAR FRÁ LENOVO HAFA VAKIÐ ATHYGLI FYRIR FRUMLEGA HÖNNUM. HINGAÐ TIL HAFA ÞÆR
AÐALLEGA VERIÐ ÆTLAÐAR EINSTAKLINGUM, EN NÚ ER KOMIN Á MARKAÐ THINKPAD YOGA.
* Lenovo hefur stöðugt sótt ísig veðrið á síðustu árum og þar
hafa menn stundum tekið býsna
djarfar ákvarðanir eins og Yoga-
línan sannar. Fyrir vikið hefur fyr-
irtækið nú náð þeirri stöðu að
vera með um 40% markaðs-
hlutdeild í meðaldýrum og ódýrum
Windows 8 fartölvum vestan hafs.
* Vélinni fylgir skjápenni, semfellur er inn í eitt hornið á vélinni.
Hann má nota til að skrifa á skjá-
inn, smella á það sem erfitt er að
smella með fingrum, en svo líka til
að teikna eða rissa með góðum
árangri. Mér þótti hann einkar
næmur fyrir þrýstingi, þ.e. hversu
fast maður beitir honum, sem er
eðlilega mikill kostur.
* Vélin sem ég skoðaði er meðIntel Haswell örgjörva, i7 2,4
GHz. Minni er 8 GB og í henni
180 GB SSD Pro diskur. Skjárinn
er líka fínn, 12,5" með upplausnina
1920 x 1080 dílar, FHD Gorilla
Glass, 10 punkta snertiskjár. Þeir
sem vilja meiri upplausn geta feng-
ið sér IdeaPad Yoga 2 Pro, sem er
með 3200 x 1800 díla upplausn.
ÁRNI
MATTHÍASSON
Græja
vikunnar