Morgunblaðið - Sunnudagur - 02.02.2014, Blaðsíða 51
inni fylgdi reiði – út í Guð og alla. Hvers
vegna var bróðirinn minn tekinn frá mér?
Svo varð mamma aftur ólétt, að tvíburum.
Mögulega hefur tengingin við þá orðið
sterkari fyrir vikið. Þeir urðu strax svo dýr-
mætir vegna þess að við vissum að það
væri ekki sjálfsagt að þeir væru til. Hvort
það er út af þessu eða einhverju öðru þá
hefur mér alltaf fundist ég bera ábyrgð á
Andra og Högna.“
Hugmyndir um dauðann
Högni segir bróðurmissinn líka hafa fylgt
sér alla tíð. „Meðan ég var barn sat alltaf í
mér einhver hugmynd um þennan horfna
bróður minn. Og gerir enn. Það voru mynd-
ir af honum á heimilinu og um hann var
talað. Svo ber ég nafn hans. Þetta fékk mig
til að velta fyrir mér úr hverju ég væri
gerður. Sögur eins og Bróðir minn ljóns-
hjarta snertu mig djúpt og eflaust hef ég
snemma þróað með mér hugmyndir um
dauðann. Börn dreymir almennt mjög mikið
og lifa innra lífi, það er að segja lífi sem
ekki er í tengslum við veruleikann. Þetta
var vatn á þá myllu. Ævintýrið innra með
mér varð ljóslifandi og dró fram sköpunina
sem mér þykir svo afskaplega vænt um. Og
mín sköpun snýst um að tjá fegurðina í líf-
inu.“
Fyrir rúmu ári steig Högni fram svo eftir
var tekið og ræddi opinskátt um veikindi sín
en hann hefur glímt við geðhvörf.
Arndís segir bróður sinn hafa sýnt mikið
hugrekki. „Þetta var glæsilegt hjá þér,“ seg-
ir hún og ávarpar hann beint. „Það hefur
verið tabú að ræða um geðsjúkdóma en sem
betur fer er það að breytast. Þú átt þinn
þátt í því. Þú ert áberandi persóna í sam-
félaginu og fyrir vikið vekja orð þín mikla
athygli. Geðsjúkdómar geta verið upp á líf
og dauða og því meira sem við afdramat-
íserum þá þeim mun betra. Umræðan hlýtur
að vera af hinu góða. Við vissum að þér leið
illa og vorum hrædd um þig. Einmitt þess
vegna var mikilvægt að tala um það en ekki
breiða yfir. Það er enginn sem lifir bara eft-
ir beinni braut og stígur aldrei út af spor-
inu. Ég er rosalega stolt af þér, Högni
minn!“
Hann drúpir höfði.
„Það var í sjálfu sér ekki erfitt að stíga
þetta skref. Opna sig,“ segir hann eftir
stutta þögn. „Mér hafa alltaf þótt leynd-
armál leiðinleg. Skítug og leiðinleg. Það er
ekkert í þessum heimi svo ómerkilegt að
ekki megi tala um það. Þess vegna fannst
mér þetta alls ekki óþægilegt. Þvert á móti
hjálpaði það mér að tala um þetta. Koma
mínum raunum í orð. Viðbrögðin létu heldur
ekki á sér standa.“
Að hans dómi er mikilvægt að skapa sam-
eiginlega vitund um geðsjúkdóma. „Allir
sem eiga í átökum við eigin huga kannast
við ýkta drauma, ofsjónir og vitranir. Allt er
þetta nátengt sköpuninni og mörkin oft og
tíðum óljós. Einmitt þess vegna er gott að
skapa umræðu um þessa hluti. Kjarni máls-
ins er sá að bati er til. Það er svo mik-
ilvægt. Það er enginn dauðadómur að grein-
ast með geðsjúkdóm.“
Skildi ekki áhyggjurnar
Í því felst mikill lærdómur fyrir ungan
mann að missa fótanna um stund og lenda
inni á geðdeild. „Hugmyndir mínar voru há-
leitar og um margt fallegar. Ég sveif. Í
maníunni upplifði ég mig ekki sem veikan
og skildi ekki hvers vegna mínir nánustu
höfðu áhyggjur af mér. Ég skil það nú. Það
var mikil lífsreynsla að vera inni á geðdeild.
Þar var klárasta fólk sem ég hef hitt á æv-
inni. Mennskt inn að kjarna.“
Hann þagnar.
„Þarna má segja að Högni hafi verið kom-
inn að endamörkum innsæisins. Við áttum
mörg töfrandi samtöl á þessum tíma. Inni-
haldsrík samtöl sem hjálpuðu mér ekki síður
en honum,“ segir Arndís.
Högni kinkar kolli.
„Það er yndislegt að hafa fengið hann til
baka. Með alla þessa reynslu.“
Uppgjör Högna við veikindin blasti ein-
mitt við á plötu hljómsveitar hans, Hjaltalín,
árið 2012, Enter 4. Það var nauðsynleg veg-
ferð. „Sennilega er engin leið betri og heið-
arlegri til að gera upp en listin. Hún leysir
hnúta og verður manni heilun. Súmmerar
upp á heildrænan hátt. Það getur auðvitað
verið hættulegt að velta sér um of upp úr
einhverri sjálfsdramatík en á þessum tíma í
mínu lífi hafði ég geysilega gott af því. Það
var mikilvægt skref á leið minni til heilsu.
Þar með gat ég lagt þetta að baki og haldið
áfram. Í stað þess að týnast í átt að sólinni.“
Og hvernig líður þér í dag?
„Mér líður bara vel. Þakka þér fyrir að
spyrja.“
* Sennilega er enginleið betri og heiðar-legri til að gera upp en
listin. Hún leysir hnúta
og verður manni heilun.
Súmmerar upp
á heildrænan hátt.
Systkinin Arndís
Hrönn Egilsdóttir
og Högni Egilsson.
2.2. 2014 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 51