Morgunblaðið - Sunnudagur - 02.02.2014, Blaðsíða 50
H
ögni Egilsson heilsar mér
gegnum eldhúsgluggann.
Rammast vel inn. Ég hef
greinilega veðjað á réttar
tröppur. Til dyra kemur
systir hans, Arndís Hrönn. Ég á erindi við
þau bæði og það af skemmtilegu tilefni.
Systkinin, sem lengi hafa fengist við list-
sköpun, vinna nú í fyrsta skipti saman – ef
undan er skilið lag sem þau sungu saman í
brúðkaupi bróður þeirra. Vettvangurinn er
Borgarleikhúsið og verkefnið nýtt leikrit
eftir hússkáldið sjálft, Tyrfing Tyrfingsson.
Bláskjár nefnist verkið og er íslenskt
gamandrama, með súrum keim. Fjallar um
einlæga löngun tveggja systkina í Kópavogi
(skammt frá Hamraborg) til að endurnýta
sig og byrja lífið upp á nýtt. Reyndar
fjallar það um sitthvað fleira, til dæmis
feðraveldið, grimmdina, ofbeldið og veik-
burða getu okkar til þess að segja hvert
öðru satt – og svo auðvitað Bláskjá og sí-
gaunana.
„Þetta hefur verið bráðskemmtilegt. Við
systkinin erum mjög náin og umgöngumst
mikið en það er svolítið öðruvísi að skapa
eitthvað saman,“ segir Arndís þegar við höf-
um komið okkur fyrir í betri stofunni.
Högni tekur undir það. „Ég held að öll
systkini hafi gott af því að gera svona lag-
að, kynnast á faglegum nótum.“
Hann kveðst hafa droppað inn hér og þar
í ferlinu og lagt inn efni. Nú sé allt að
smella saman og eftirvæntingin mikil. „Það
getur margt gerst síðustu tvær vikurnar
fyrir frumsýningu,“ segir hann en Bláskjár
verður frumsýndur á Litla sviðinu á laug-
ardaginn eftir viku.
Úr kjólfötum í Havaískyrtu
Högni og Tyrfingur eru gamlir vinir úr
Menntaskólanum við Hamrahlíð. „Við vorum
saman í kórnum og ég samdi tónlistina við
fyrsta leikritið hans sem sýnt var úti á
Granda fyrir nokkrum árum, Mamma, af
hverju heiti ég Pavel?“ segir Högni. „Það
var í fyrsta skipti sem ég samdi fyrir leik-
hús. Raunar í fyrsta skipti sem ég samdi
eitthvað yfirhöfuð. Það er alltaf áhugavert
að vinna með hugmyndaríku fólki eins og
Tyrfingi og fyrir vikið þurfti ég ekki að
hugsa mig um tvisvar áður en ég hoppaði á
lestina.“
Tyrfingur vakti snemma athygli í MH
fyrir frumlega framkomu. „Hann og vinur
hans gengu á tímabili um í kjólfötum með
pípuhatta í skólanum. Skiptu síðan yfir í
Havaískyrtur,“ rifjar Högni upp brosandi.
„Þeir voru líka með skemmtilega bloggsíðu
á þessum tíma. Sniðugir strákar. Strax
þarna setti Tyrfingur ákveðið viðmið fyrir
aðra í kringum sig.“
Hann segir Tyrfing eiga erindi sem leik-
skáld. „Hann vinnur í svörtum absúrdisma
sem í eðli sínu er ögrandi. Fantasían er
sterk í honum.“
Arndís kveðst strax hafa veitt Tyrfingi
athygli. „Ég sá Mamma, af hverju heiti ég
Pavel? og hreifst af sýningunni. Maður sér
það í augunum á Tyrfingi að hann er mikill
leikhúsmaður. Þess vegna er skemmtilegt
að fá tækifæri til að leika í verki eftir hann
núna. Þótt Tyrfingur sé ungur að árum hef-
ur hann góða tilfinningu fyrir leikhúsinu,
ekki síst aðstæðum leikarans. Hann hefur
líka mjög næma tilfinningu fyrir tungumál-
inu. Hvert orð hefur tilgang. Tyrfingur er
fyndinn að upplagi og mikill sögumaður sem
hikar ekki við að fara út á ystu nöf. Hann
er djarft leikskáld.“
Sextán ára aldursmunur er á Arndísi og
Högna. Hún er fædd 1969 en hann 1985.
Þau hafa að vonum fylgst vel með list-
sköpun hvort annars gegnum tíðina.
„Ég er ofboðslega stolt af Högna,“ segir
Arndís. „Það er svona blanda af systur- og
móðurtilfinningu út af aldursmuninum. Ég
sá snemma að hann myndi verða listamað-
ur. Hann var svo opinn og móttækilegur
fyrir list og sköpun. Hann teiknaði mikið
sem barn og fékk þannig útrás fyrir sköp-
unarþörf sína. Mér datt líka í hug að hann
yrði sálfræðingur. Jafnvel heimspekingur.“
Högni kinkar kolli. „Ég var mikið að
velta fyrir mér lífinu og tilverunni. En sem
betur fer endaði ég ekki sem sálfræðingur.“
Þau hlæja.
Ofboðslega leiðinleg í hálft ár
Högni teygir sig nú í sígarettupakka og
spyr hvort okkur sér sama þótt hann reyki.
Okkur er það.
„Ég er nefnilega hætt að reykja. Fyrir
fimm árum,“ upplýsir Arndís.
Hvernig ætli það hafi gengið?
„Bara vel. Ég var að vísu ofboðslega leið-
inleg í hálft ár en góð eftir það.“
Högni heldur út í heim. „Meðan ég var
að alast upp bjó Arndís í útlöndum. Fyrst í
París og síðan Vínarborg. Það var alltaf
jafngaman að koma til hennar. Maður fékk
innsýn í hið bóhemíska listalíf. Arndís
reykti, það voru tómar rauðvínsflöskur á
eldhúsborðinu heima hjá henni, bækur út
um allt, málverk og þröngir gangar. Svo
var farið á söfn. Ég er ekki í vafa um að
allt hefur þetta haft áhrif á mig. Ég tengdi
strax við þetta líf.“
Honum eru heimsóknirnar til Vínarborgar
sérstaklega minnisstæðar. „Sambýlismaður
Arndísar á þessum tíma var myndlistar-
maður og það voru stór svört málverk upp
um alla veggi. Hann hlæjandi og bullandi.
Furðulegur maður en afskaplega heillandi.
Allt fléttaðist þetta saman við stóíska hug-
leiðingu mína um heiminn. Af hverju þetta
og af hverju hitt?“
Sjálfur bjó Högni í Brussel um fjögurra
ára skeið, frá tólf til sextán ára aldurs,
ásamt foreldrum sínum og bræðrum, Andra
og Hrafnkeli Orra.
Arndís flutti um tvítugt til Parísar. „Það
eina sem ég vissi fyrir víst á þeim tíma var
að ég ætlaði að búa í París,“ segir hún.
Um aldur og ævi?
„Já, örugglega. Ég byrjaði á því að fara í
frönsku og leikhúsfræði en uppgötvaði síðan
að ég vildi verða leikkona. Eftir leiklist-
arnám starfaði ég með tilraunaleikhópi í
Vínarborg. Var mjög heppin. Síðan slitnaði
upp úr sambandinu sem ég var í og þá
flutti ég heim. Síðan eru liðin fimmtán ár.“
Fær stundum panikköst
Arndís hefur komið víða við í íslensku lista-
lífi. Leikið á sviði hér syðra og á Akureyri
og í sjónvarpi. Margir muna eflaust eftir
henni úr spennuþáttaröðinni Pressu á Stöð
2. Þá hefur hún unnið töluvert við dag-
skrárgerð á Ríkisútvarpinu og sem leið-
sögumaður. „Ég hef vafrað út og inn, eins
og gengur. Yfirleitt kann ég því vel að vera
sjálfstætt starfandi enda þótt það geti á
köflum verið erfitt, eiga þarf fyrir salti í
grautinn. Maður fær stundum panikköst.“
Hún hlær.
Maður Arndísar er Eiríkur Stephensen og
eiga þau eina dóttur, Úlfhildi Júlíu, fjögurra
ára. Fyrir átti Eiríkur son og dóttur, Ólaf
og Þórhildi. „Ég var svolítið seinþroska
hvað þetta varðar en gæti ekki verið ham-
ingjusamari en ég er núna. Það er besta til-
finning í heimi að eiga barn. Hún er algjör
guðsgjöf, hún Úlfhildur mín. Það er fyndið
hvað hlutirnir breytast. Hér áður þurfti ég
að vera alls staðar, annars hélt ég að ég
væri að missa af einhverju, en núna vil ég
helst hvergi vera nema heima með mann-
inum mínum og dóttur. Heitir það ekki að
þroskast?“
Hún brosir.
Högni var um nokkurra ára skeið í sam-
bandi en býr nú einn. Hann á stjúpdóttur
úr því sambandi, Emblu, níu ára, sem hann
hefur haldið góðum tengslum við. „Embla er
partur af fjölskyldunni,“ segir Arndís.
Þrátt fyrir áratug í útlöndum segir Arndís
foreldra sína og bræður alltaf hafa verið ná-
læga. „Þegar ég hugsa til baka var engin
fjarlægð á milli okkar. Við nálguðumst líka
hratt eftir að ég flutti heim. Í dag er ég
steinhætt að finna fyrir aldursmuninum,
finnst Hrafnkell Orri, Högni og Andri tví-
burabróðir hans ekkert yngri en ég.“
Fjórði bróðirinn, Egill Högni, lést eftir
stutt veikindi tæplega fimm ára gamall.
Fráfall hans hafði að vonum djúpstæð áhrif
á fjölskylduna. „Lítil börn eiga ekki að
deyja,“ segir Arndís. „Ég var fimmtán ára
þegar þetta gerðist, á miðri gelgjunni. Sorg-
Að enda-
mörkum
innsæisins
SYSTKININ ARNDÍS HRÖNN OG HÖGNI EGILSBÖRN VORU UNG GEFIN
LISTINNI. EIGI AÐ SÍÐUR HAFA ÞAU EKKI UNNIÐ SAMAN FYRR EN NÚ.
ARNDÍS LEIKUR Í LEIKRITI TYRFINGS TYRFINGSSONAR, BLÁSKJÁ, Í BORG-
ARLEIKHÚSINU OG HÖGNI SÉR UM TÓNLISTINA. ÞAU RÆÐA HÉR UM LÍF-
IÐ, LISTINA, SAMBAND SITT, VEIKINDI HÖGNA OG SÁRAN BRÓÐURMISSI.
Texti: Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Mynd: Kristinn Ingvarsson kring@mbl.is
Viðtal
50 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 2.2. 2014