Læknablaðið - 15.03.2000, Síða 37
UMRÆÐA & FRÉTTIR / TRYGGINGAMÁL
Codex og tryggingar
Ég þakka framkvæmdastjóra LÍ fyrir svör við
fyrirspurnum mínum um hóptryggingu lækna sem
birtust í janúarhefti Læknablaðsins. Framkvæmda-
stjórinn bendir þar meðal annars á, „að LÍ hafi í
fjölda ára greitt félagsmönnum leið að góðum trygg-
ingum á hagstæðari kjörum en almennt bjóðast á al-
mennum markaði.“ Þetta er rétt svo langt sem það
nær. Það gildir sem sagt ekki um alla lækna. Sumir
njóta ekki þessarar umhyggju samtakanna, og á það
fyrst og fremst við um þá sem þurfa mest á henni að
halda, það er þeir sem eru í mestri áhættu heilsufars-
lega og koma að lokuðum dyrum á tryggingamark-
aðnum nema þeir séu í hópi með öðrum.
Um fjölda þeirra sem neitað var um tryggingu
segir, að þeir „verði taldir á fingrum annarrar hand-
ar“. Það er ekki tekið fram, hvort til þurfi alla fing-
urna. Þá segir, að „jafnfáir“ hafi fengið frestun.
Þessar upplýsingar hefðu að skaðlausu mátt vera ögn
gleggri. Að vísu skiptir fjöldinn ekki höfuðmáli í
þessu sambandi. Ranglæti gagnvart einum er nóg. En
það hefði verið hreinlegra að gefa þetta upp í tölum
en vísa á puttana á manni. Það er eins og menn
kveinki sér við að nefna tölumar fullum hálsi. En til
að milda þetta enn frekar er bent á, að bresk
tryggingafélög neiti 2% umsækjenda um tryggingu
og 5-7% verði að sæta álagi á iðgjöld. Þetta er ekki
svo slæmt, eða hvað?
Það sem skín út úr svarinu er að þeir, sem verða
þarna útundan, séu svo fáir að það borgi sig ekki að
æsa sig upp út af þeim. Með þessu er verið að segja,
að hóptryggingin komi siðareglum lækna ekkert við,
þessi mál eigi að afgreiða sem hrein og köld fjármál
meirihlutans. Hér þarf að gera greinarmun á því,
hvort um er að ræða heildarsamtök lækna eða hóp
einstakra lækna. Ef einstakir læknar hefðu tekið sig
saman og samið við tryggingafélag sem hópur, án
þess að læknasamtökin hefðu komið þar við sögu, þá
gegnir það öðru máli en ef samið er í nafni heildar-
samtakanna.
Framkvæmdastjórinn lýkur máli sínu með því að
varpa fram þeirri hugmynd, að skipuð verði nefnd á
vegum LÍ sem hafi það hlutverk að fjalla um trygg-
ingamál lækna. Að sjálfsögðu hlýt ég að fagna þeirri
hugmynd. Þar með ætti að skapast vettvangur fyrir
umfjöllun um þessi mál. Eins og fram hefur komið er
mikil þörf á að íhuga tryggingamál lækna meðal ann-
ars með hliðsjón af Codex Ethicus. Það þarf til dæmis
að íhuga hvað felst í eftirfarandi ákvæði í Genfarheiti
lækna: „Ég heitiþvíað rœkja stéttarbrœður m'ma sem
brœður mína“. Þarf ekki að hafa það í huga, þegar
læknasamtökin semja um hóptryggingu fyrir stéttina?
Ég hygg að oft hafi verið þörf á að leggja áherslu á
þetta ákvæði en aldrei eins og nú. Veður eru válynd
um þessar mundir og engin vanþörf á að dusta rykið
af sígildum siðfræðilegum verðmætum.
Guðmundur Helgi Þórðarson
fyrrverandi heilsugœslidœknir
Svar við grein
Ásdísar Rafnar
framkvæmda-
stjóra Lækna-
félags íslands
Sjá Læknablaðið
7./8. tbl. og 11.
tbl. 1999 og 1. tbl.
2000
Finna verður jafnvægi milli ríkis- og einkarekinnar
heilbrigðisþjónustu, þannig að þjónusta, gæði þjón-
ustu og hagkvæmni verði sem best og vísindastarf-
semi sem öflugust.
Virkt eftirlit verður að vera með gæðum og fram-
kvæmd heilbrigðisþjónustu óháð rekstrarformi. Það
er ekki nóg að kaupendur og veitandi þjónustunnar
komi að þessu eftirliti, heldur verða samtök lækna að
vera virkari eftirlitsaðilar í þessu máli og í samráði við
landlæknisembættið.
Það er ekki spurning í mínum huga að Læknafélag
íslands á að hafa forgöngu í stefnumótun um einka-
væðingu heilbrigðisþjónustu á íslandi, þannig að
læknar geti frá upphafi haft bein áhrif á stefnumótun
og þróun heilbrigðisþjónustunnar á faglegum for-
sendum.
Læknablaðið 2000/86 187