Læknablaðið - 15.03.2000, Síða 51
UMRÆÐA & FRÉTTIR / HEILBRIGÐISTÆKNI
Hér á landi er rúm fyrir í það
minnsta fjögur I fftækn ify ri rtæki
Rætt við Bernharð
Pálsson prófessor í
lífefnaverkfræði
um stofnun og
starfsemi fyrir-
tækisins Urðar,
Verðandi, Skuldar
sem ætlar að
einbeita sér að
krabbameinsrann-
sóknum
Bernharð Pálsson prófess-
or í lífefnaverkfrœði við
Kaliforníuháskóla í San
Diego í Bandaríkjunum.
Hér i' blaðinu höfum við að undanförnu fjallað um
fyrirtæki á sviði heilbrigðistækni, einkum þau sem
byggjast á þekkingu og störfum lækna. Mikill upp-
gangur hefur verið á þessu sviði undanfarin ár og þá
ekki síst í fyrirtækjum sem fást við erfðafræðirann-
sóknir. Islensk erfðagreining er dæmi um slíkt fyrir-
tæki en að undanförnu hefur athygli margra beinst að
fyrirtækinu Urður, Verðandi, Skuld sem er að hasla
sér völl á sviði krabbameinsrannsókna.
Pað er táknrænt fyrir vaxtarhraðann á þessu sviði
að fyrsti starfsmaðurinn var ráðinn til Urðar, Verð-
andi, Skuldar í fyrravor en í lok janúar voru starfs-
menn orðnir 12, auk þess sem fyrirtækið kostar átta
rannsóknarstöður í samstarfsverkefnum á vegum
Krabbameinsfélagsins og læknadeildar Háskóla Is-
lands. Eftir endurfjármögnun fyrirtækisins blasir við
að starfsmönnum muni fjölga upp í 35-40 í lok þessa
árs en í lok næsta árs gætu þeir verið orðnir á bilinu
120-150.
Framkvæmdastjóri Urðar, Verðandi, Skuldar er
læknirinn Reynir Arngrímsson en stjórnarformaður
og frumkvöðull að stofnun fyrirtækisins er lífefna-
verkfræðingur að nafni Bemharð Pálsson prófessor í
líftækni við Kaliforníuháskóla í San Diego þar sem
hann starfar meðal annars við klínískar krabbameins-
rannsóknir. Læknablaðið hitti Bernharð að máli á
dögunum og bað hann að segja frá tilurð fyrirtækisins
og framtíðarsýn.
Ekki í samkeppni við íslenska erfdagreiningu
„Þetta byrjaði sumarið 1998. Þá var ég hér í heim-
sókn og fylgdist með umræðunum um gagnagrunns-
málið. Þó ég sé prófessor í líftækni hef ég starfað mik-
ið að læknisfræðirannsóknum, einkum á sviði blóð-
meinafræði. Ég hafði meðal annars sett á laggirnar
fyrirtæki í Bandaríkjunum sem ræktaði beinmerg úr
mönnum fyrir utan líkamann til að fjölga stofnfrum-
um fyrir beinmergsflutninga. Annað fyrirtæki sem ég
átti þátt í að stofna hafði einbeitt sér að því að hreinsa
krabbameinsfrumur úr merg sem síðan var settur aft-
ur í sjúklinginn. Þessi tækni var þróuð vegna þess hve
mikill hörgull er á góðum beinmergsgjöfum. Ég hafði
því bæði reynslu sem frumkvöðull og fagmaður á
sviði krabbameinsrannsókna.
En þarna um sumarið 1998 talaði ég við marga og
fékk þau viðbrögð að fyrst ég hefði reynslu af rann-
sóknum og stofnun fyrirtækja þá væri gott ef reynsla
mín á þessu sviði gæti nýst á íslandi. Þá fór ég að
hugsa málið og sá fljótlega að hér á landi eru mörg
spennandi tækifæri fyrir líftæknifyrirtæki og að hægt
væri að auka breidd þeirrar starfsemi sem fyrir var í
landinu. Ég fékk í lið með þrjá góða menn, Snorra
Þorgeirsson lækni og tvo menn úr viðskiptalífinu,
Tryggva Pétursson og Gunnlaug Sævar Gunnlaugs-
son. Fyrirtækið var stofnað haustið 1998 og lenti strax
í því að vera stillt upp sem andstæðingi íslenskrar
erfðagreiningar sem var óþægilegt þar sem hug-
myndir okkar voru frekar að skapa breidd í líftækni-
starfsemi í stað þess að gera sömu hluti og ÍE eða fara
í samkeppni innanlands. Samkeppnin er fremur við
erlend fyrirtæki og um erlent fjármagn til rannsókna.
I janúar í fyrra lukum við frumfjármögnun fyrir-
tækisins með þátttöku fjárfestingarsjóðanna Nýsköp-
unarsjóðs, Uppsprettu, Burðaráss, Þróunarfélagsins
Læknablaðið 2000/86 199