Læknablaðið - 15.03.2000, Qupperneq 59

S M A S J A I N
minnkar þörfin fyrir legurými lítið, sjúk-
lingarnir sem þurfa á því að halda eru bara
eldri og hrumari og þurfa því meiri umönn-
un en ekki minni.
Þegar rætt er um hátækniháskólasjúkra-
hús, (hvflíkt orð!) og það gerðu allir lækna-
kennararnir sem birt var viðtal við í Morg-
unblaðinu 5.-6. febrúar síðastliðinn, virtust
þeir telja sjálfsagt að það yrði til fyrir sam-
runa stóru sjúkrahúsanna í Reykjavík, en af
hverju ekki að stofna Háskólasjúkrahús Is-
lands úr öllum sjúkrahúsum á landinu? Nú-
tíma fjarskiptatækni gerir það mögulegt að
nýta sjúklinga, hvar sem þeir eru staðsettir
á landinu sem kennsluefni. Þaö mundi ekki
aðeins stuðla að betri læknakennslu heldur
auka einnig öryggi sjúklinga, einkum þeirra
sem haldnir eru sjaldgæfum eða torráðnum
sjúkdómum. Þannig gætu öll sjúkrahús á
landinu orðið ein stór kennslustofnun, án
þess að þau væru gerð að einni rekstrarein-
ingu. Stærð og mönnun einstakra sjúkra-
stofnana, svo og rekstrarform færi síðan
eftir hlutverki þeirra, en ég er viss um það
að fyrir sjúklingana eru fremur smáar ein-
ingar meira aðlaðandi en stórar og eining-
arnar eiga að vera sjálfstæðar undir stjóm
lækna og hjúkrunarfræðinga. Þær eiga svo
að tengjast fullkomnu sjúkrahúsi þar sem
hægt er að fást við erfiðustu og flóknustu
sjúkdóma og aðgerðir, til dæmis líffæra-
flutninga. Rannsóknaraðstaða við slíkt
sjúkrahús yrði að sjálfsögðu að vera í sam-
ræmi við hlutverk þess og vera miðstæð
fyrir lækningarannsóknir í landinu öllu.
Það á ekki að leggja litlu sjúkrahúsin á
landsbyggðinni niður, heldur endurskipu-
leggja og styrkja stöðu þeirra, meðal annars
með nánari tengslum við Háskólasjúkrahús
Islands. Það er ekki farsæl byggðastefna að
veikja heilibrigðisþjónustuna. Ef stjórn-
málamenn hugsuðu rökrétt ættu þeir að sjá
að fjölbreyttari atvinnutækifæri á lands-
byggðinni, þar á meðal stóriðja krefjast
betri læknisþjónustu, sem þarf að vera til-
tæk á nótt sem degi, vetur, sumar, vor og
haust.
Einhvern veginn ná heilasímarnir í mér
ekki alveg utanum rökfræðina bakvið
samasemmerkið milli frjálsrar samkeppni
og samruna fyrirtækja, þar á meðal sjúkra-
húsa, en þeir símar hafa heldur aldrei verið
söluvara. Ástæðurnar til þess að innan-
hringsmaðurinn sem nú er orðinn utan-
hringsmaður hefur breytt um skoðun hvað
varðar sameiningu sjúkrahúsa eru þær að
hann hefur elst og skilur því betur þarfir
vaxandi fjölda aldraðra sem lagðir eru inn á
sjúkrahúsin vegna sjúkdóma sem tengjast
öldruninni og þessir sjúkdómar eru oftar en
ekki fleiri en einn hjá sama manni. Aldraðir
þurfa því flóknari sjúkdómsgreiningu, sem
kallar á lengri vistun. Líkamlegt ástand
aldraðra er oft svo bágborið að læknisað-
gerð sem telst minniháttar getur gert það að
verkum að þeir verða ósjálfbjarga um lengri
eða skemmri tíma. Þannig þjónar sú stefna
að stytta legu á sjúkrahúsum ekki endilega
hagsmunum þeirra.
Sameining er ekkert lausnarorð í heil-
brigðisþjónustunni. Þar á orðið samhæfing
betur við. Læknisþjónustu á að staðsetja
þar sem hennar er þörf og þá verður að taka
tillit til félagslegra aðstæðna, svo sem at-
vinnuhátta og aldursskiptingar, á hverjum
stað. Vegna þess hve fámenn þjóðin er, er
óraunhæft að reka hér nema eitt „hátækni-
sjúkrahús" en það þarf að standa undir
nafni um allan búnað, hvort sem er til rann-
sókna eða lækninga, vera flaggskip íslenskr-
ar læknisþjónustu og tengiliður milli allra
heilbrigðisstofnana á landinu gegnum „Há-
skólaspítala íslands“.
Geðlæknafélag íslands
mótmælir niðurskurði á
Sjúkrahúsi Reykjavíkur
■ Eftirfarandi ályktun var sam-
þykkt samhljóða á almennum félags-
fundi Geðlæknafélags Islands mánu-
daginn 7. febrúar 2000:
„Almennur félagsfundur Geð-
læknafélag íslands haldinn 7. febr-
úar 2000 mótmælir harðlega fyrir-
huguðum niðurskurði á þjónustu
við geðsjúka á geðdeild Sjúkrahúss
Reykjavíkur. Verði þessar tillögur
samþykktar af heilbrigðisráðherra
eru líkur á að fjórðungs fækkun
verði á bráðarýmum fyrir geðsjúka
á íslandi auk skerðingar á annarri
þjónustu í samræmi við það. Kemur
sú skerðing verst niður á þeim sem
haldnir eru alvarlegustu geðsjúk-
dómunum, þeim sem búa við erfið-
ar félagsaðstæður og einstaklingum
sem þurfa á bráðainnlögn að halda
vegna sjálfsvígshættu. Geðsjúk-
dómar eru oftar en ekki sjúkdómar
ungs fólks. Ónóg meðferð á byrj-
unarstigum geðsjúkdóma getur
stofnað lífi ungra einstaklinga í
hættu og stuðlað að varanlegri ör-
orku.“
Geðlæknafélag íslands
vill samþykki sjúklinga
fyrir afhendingu
sjúkragagna
■ Eftirfarandi ályktun var sam-
þykkt á almennum félagsfundi Geð-
læknafélags Islands mánudaginn 7.
febrúar 2000:
„Almennur félagsfundur Geð-
læknafélags Islands, haldinn 7.
febrúar 2000, krefst þess að engin
sjúkragögn verði látin af hendi í
miðlæga gagnagrunna á heilbrigð-
issviði, nema að fengnu samþykki
viðkomandi sjúklinga.“
Læknablaðið 2000/86 205