Læknablaðið - 15.12.2001, Blaðsíða 40
UMRÆÐA & FRÉTTIR / „SAMNINGANEFNDARFRUMVARPIÐ
Læknafélögín mótmæla frumvarpí
heilbrigðisráðherra
- ítarleg umsögn læknafélaganna um „samninganefndarfrumvarpið"
Heilbrigðisráðherra hefur lagt fram frum-
varp til breytinga á lögum um heilbrigðisþjónustu og
lögum um almannatryggingar sem hefur verið all-
nokkuð til umræðu að undanförnu. Á aðalfundi LÍ
kynnti ráðherra þetta frumvarp sem „samninga-
nefndarfrumvarpið" og starfsmenn ráðuneytisins
greindu frá meginefni þess á málþingi á aðalfundin-
um. Heilbrigðis- og trygginganefnd Alþingis óskaði
eftir umsögn LI um frumvarpið og fékk hana um
miðjan nóvember. Gera læknafélögin ýmsar athuga-
semdir við frumvarpið og vara við því að það verði
samþykkt óbreytt.
Meginefni frumvarpsins felst í því að inn í 42.
grein laga um heilbrigðisþjónustu nr. 97/1990 er bætt
þremur málsgreinum. Sú fyrsta er svohljóðandi:
„42.3. Ráðherra markar stefnu um forgangsröðun
verkefna í heilbrigðisþjónustu. Ráðherra er heimilt
að grípa til nauðsynlegra ráðstafana til að framfylgja
stefnu um forgangsröðun, stuðla að aukinni hag-
kvæmni og tryggja gæði heilbrigðisþjónustu."
I næstu málsgrein eru kveðið á um að ráðherra
skipi eina samninganefnd sem semji við „sjálfstætt
starfandi heilbrigðisstarfsmenn um greiðsluþátttöku
almannatrygginga vegna heilbrigðisþjónustu og við
fyrirtæki og stofnanir vegna sambærilegrar þjónustu
sem þar er veitl. ... Samningar nefndarinnar skulu
gerðir í samræmi við skilgreind markmið, sbr. 3. mgr.
42. gr., og með tilliti til hagkvæmni og gæða þjón-
ustunnar. Samningarnir skulu m.a. kveða á um magn
og tegund þjónuslu og hvar hún skuli veitt.“. í þriðju
málsgreininni er ráðherra heimilað að gera verk-
samninga og samninga um rekstrarverkefni sam-
kvæmt ákvæðum laga um fjárreiður ríkisins.
„Dreifð og ósamhæfð" þjónusta
Um markmiðin með þessu frumvarpi sagði ráðherra
meðal annars á aðalfundi LI: „Eins og áður greindi
hefur mikil vinna verið lögð í stefnumörkun og áætl-
anagerð á síðustu árum og ýmislegt hefur breyst
varðandi stjórn málaflokksins, svo sem flutningur
sjúkrahúsa og heilsugæslu til ríkisins. Pegar kemur að
sérfræðilæknisþjónustu, sem ýmist er veitt af læknum
á eigin stofu, eða á göngudeild sjúkrahúss, er stjórn
hennar hins vegar enn „dreifð og ósamhæfð"....
Fyrirkomulag sérfræðiþjónustu utan stofnana
hefur þannig að talsverðu leyti ráðist af fjölda sér-
frœðinga á viðkomandi sviðum og því hvort þeir
sjálfir kjósa að veita þjónustuna innan eða utan stofn-
ana. Erfitt hefur því reynst að framfylgja markmiðum
heilbrigðisyfirvalda varðandi forgangsröðun."
Eftir að hafa talið upp samninganefndirnar þrjár
sem eru nú við lýði sagði ráðherra: „Þið vitið það og
ég veit það að ekki hefur verið nægilegt samræmi í
þessum samningum. Læknar hafa getað ílutt sig á
milli samninga eftir því hvar þeir fá best greitt fyrir
vinnu sína. Þetta hefur m.a. leitt til þess að erfitt hef-
ur reynst að halda utan um útgjöld vegna samninga
við lækna."
Lakari þjónusta, lengri biðlistar
Stjórnir Læknafélags íslands, Læknafélags Reykja-
víkur, Sérfræðingafélags íslenskra lækna og Félags
íslenskra heimilislækna fjölluðu um frumvarpið og
sendu heilbrigðis- og trygginganefnd Alþingis ítar-
legar athugasemdir sem fylla 16 blaðsíður. Þar segir í
inngangi:
„Hér er um tillöguflutning að ræða um veigamikið
málefni, sem þarfnast ítarlegrar meðferðar Alþingis.
Gefur hann tilefni til að ætla að ráðherra skuli falið
víðtækara og nánast ótakmarkað vald til að ákvarða
magn heilbrigðisþjónustu og stýra því, hvar hún sé
veitt. í frumvarpinu er fjallað um umfangsmikla sjálf-
stæða starfsemi lækna í heilbrigðisþjónustunni, sem
er hágæðaþjónusta í nútíma læknisfræði, að fullu
kostnaðargreind og skýr, - sem stjórnlitla og ósam-
hæfða afgangsstærð í aukahlutverki."
Félögin vekja athygli á því að þrátt fyrir að kostn-
aður ríkisins af sjálfstæðri starfsemi lækna sé veruleg-
ur, um 10% af fjárveitingum til Landspítala háskóla-
sjúkrahúss, sé lagalegt umhverfi þessarar starfsemi
afar fábrotið. Fyrir henni sé þó löng hefð og hún njóti
stuðnings almennings í landinu. Nú sé hins vegar
ætlunin að færa læknisverk með beinni stýringu frá
einu rekstrarformi til annars.
„Læknafélögin vara við því. að ráðstafanir sem
orðaðar eru í greinargerð með frumvarpinu vegna
þjónustu við sjúklinga utan sjúkrahúsa munu leiða til
lengri biðlista, en áður hafa þekkst hér á landi.
Ekkert bendir til, að þær leiðir, sem notaðar eru til að
fjármagna sjúkrahúsin, að göngudeildarþjónusta
þeirra eða núverandi fyrirkomulag umbunar starfs-
manna ráði við þær lækningar, sem hugur stendur til
að flytja inn á sjúkrahúsin og þar með leggja af á
stofum lækna.
M
1000 Læknablaðið 2001/87