Læknablaðið - 15.05.2002, Síða 50

S M A S J A I N
Gallup-könnun á afstöðu
lækna til frum- og hermilyfja
Frá trygginga-
yfirlækni
Á síðasta ári voru ákveðnar vinnu-
reglur hjá Tryggingastofnun ríkisins
fyrir mígrenilyf til að nota við af-
greiðslu umsókna um lyfjaskírteini.
Þessar vinnureglur eiga ekki við
venjulegt mígreni heldur eingöngu
mígreni af erfiðustu gerð þar sem
köst eru að minnsta kosti fjögur í
mánuði og hvers konar önnur með-
ferð hefur verið reynd lil þrautar.
Forsaga málsins er sú að þegar sum-
atriptan (Imigran) kom á markað hér
á landi var ákveðið að Trygginga-
stofnun væri einungis heimilt að taka
þátt í að greiða sex töflur af lyfinu í
senn. Þar sem lyfið er dýrt hefur þetta
komið sér illa fyrir þá sem þurfa að
nota óvenju mikið af því. Var því
gripið til þess að heimila útgáfu lyfja-
skírteina til þeirra sem þurfa að nota
óvenju mikið af lyfinu, það er til mjög
afmarkaðs hóps l'ólks með mígreni.
Eins og vinnureglurnar bera með sér
eru þetta ekki úrræði fyrir þorra
þeirra einstaklinga sem þurfa á lyfinu
að halda, enda hafa lyfjaskírteini sem
gefin hafa verið út vegna þessa ekki
verið mörg. Að gefnu tilefni hafa
þessar vinnureglur verið endurskoð-
aðar og eru nú þannig:
Lyf: sérhæfð serótónínvirk lyf
ATC: N02CC
Dagsetning: 27. febrúar 2002
Skiiyrði:
• liggja skal fyrir ótvíræð grein-
ing á mígreni
• hvers konar önnur meðferð sé
fullreynd (fyrirbyggjandi og önn-
ur lyf)
• mígreniköst séu að minnsta
kosti fjögur í mánuði
Afgreiðsluheimild: e-merkt 100 daga
skammtur
Gildistími: 1 ár
í kjölfar umræðu um notkun hermilyfja
fór Frumlyfjahópur Félags íslenskra stór-
kaupmanna þess á leit við Gallup að könn-
uð yrði afstaða lækna til hermi- og frum-
lyfja. I desember 2001 var hringt í 787 lækna
og fengust svör frá 500 þeirra (svarhlutfall
69,3%).
Þegar læknar voru spurðir um hversu
mikinn mun þeir teldu vera á virkni frum-
og hermilyfja, sögðu 83% að sá munur væri
lítill og aðeins 6% að munurinn væri mikill.
Þetta viðhorf er athyglisvert sé miðað við
svör læknanna við þeim spurningum sem á
eftir fylgdu.
I könnuninni kemur í Ijós að rúmlega
35% lækna hafa stundum lent í því að sjúk-
lingum finnist hermilyf ekki virka jafnvel og
frumlyf og 7% lækna verða oft fyrir þessari
reynslu með sína sjúklinga. Aðeins 23%
lækna segjast aldrei hafa meðhöndlað sjúk-
ling sem finnst frumlyf virka betur en
hermilyf.
Þegar læknar eru spurðir hvort þeir hafi
breytt lyfjagjöf eftir að sjúklingi finnst hermi-
lyf ekki virka eins vel og frumlyf, svara 83%
því játandi. Séu svörin flokkuð eftir sérgrein-
um kemur í ljós að 94% heimilislækna, 87%
geðlækna, 77% lyflækna, 69% barnalækna,
65% skurðlækna og 80% annarra lækna
hafa breytt lyfjagjöf vegna þessa.
Læknarnir voru einnig spurðir um hvort
þeir R-merktu einhvern tíma lyfseðla. í ljós
kom að 69% þeirra lækna sem skrifa lyf-
seðla R-merkja einhverja þeirra. 95% geð-
lækna og 78% bæði heimilis- og lyflækna R-
merkja lyfseðil stundum.
Þegar þau 31% lækna sem ekki R-
merkja voru spurð um ástæður þess komu
fram ýmis svör. Sem dæmi má nefna að
nokkur hópur lækna taldi ranglega ekki
möguleika á R-merkingum.
Að lokum var hópurinn spurður hvort
sjúklingar þeirra hefðu tekið inn tvö lyf
með sama innihaldsefninu (þ.e. frumlyf og
hermilyf). I ljós koma að fjórðungur lækna
hafði einhvern tíma lent í því. Séu svörin
flokkuð eftir sérgreinum kemur í ljós að
34% heimilislækna, 18% skurðlækna, 20%
geðlækna, 41% lyflækna, 10% barnalækna
og 19% annarra hafa séð dæmi um slíkt.
Af þessari rannsókn má draga þá álykt-
un að þrátt fyrir að flestir íslenskir læknar
hafi lent í vandræðum með sjúklinga á
hermilyfjum, þá eru þeir samt trúir þeirri
túlkun yfirvalda að enginn munur sé á þess-
um lyfjum.
F.h. Frumlyfjahóps
Ársæll Arnarsson
Hadda Björk Gísladóttir
Sigrún Elsa Smáradóttir
Spurning: Hversu mikill munur er á virkni frum- og hermilyfja?
Svör: Lítill 83% Mikill 6%
Spurning: Hafa sjúklingar rætt um aö þeim finnist hermiiyf ekki virka eins vel og frumlyf?
Svör: Stundum 35% Oft 7% Aldrei 23%
Spurning: Hefur þú breytt iyfjagjöf vegna þess aö sjúklingi fannst hermilyf ekki virka eins vel
og frumlyf?
Jákvætt svar: Allir læknar 83%
Heimilislæknar 94% Geðlæknar 87% Lyflæknar 77%
Barnalæknar 69% Skurðlæknar 65% Aðrir læknar 80%
426 Læknablaðið 2002/88