Læknablaðið - 15.11.2003, Blaðsíða 44
UMRÆÐA & FRÉTTIR / AF SJÓNARHÓLI STJÓRNAR LÍ
Erlend samskipti
Jón Snædal
Höfundur er varaformaður
Læknafélags íslands.
Sjónarmið þau er fram koma í
pistlunum Af sjónarhóli
stjórnar eru höfundar hverju
sinni og ber ekki að taka sem
samþykktir stjórnar LÍ.
Það parf ekki að skýra út fyrir læknum mikilvægi
erlendrar samvinnu þegar höfð er í huga sú staðreynd
að meginþorri þeirra sem útskrifast úr læknadeild fer
utan til framhaldsþjálfunar og náms. Læknafélag ís-
lands hefur margvísleg tengsl við erlend samtök
lækna og þau tengsl þarf sífellt að endurskoða. A
hvaða fundi á að senda fuiltrúa? Er hægt að fá lækna
sem eru búsettir erlendis til að fara á fundi fyrir fé-
lagið? Er hægt að nota netið í staðinn? Mikilvægt er
að vakandi umfjöllun sé um samskiptin, hvernig þau
eru útfærð og hvernig þau koma félagsmönnum til
góða.
Læknafélag íslands hefur regluleg og formleg
samskipti við læknafélög annarra Norðurlanda (Nor-
ræna læknaráðið), er aðili að sambandi Evrópskra
læknafélaga (CPME) og aðili að alþjóðafélagi lækna
(WMA). Auk þess skipar stjórn LÍ fulltrúa félagsins
á fundi Evrópusambands sérfræðifélaga (UEMS),
heimilislækna (UEMO) og unglækna (PGW) sam-
kvæmt tilnefningum frá viðkomandi félögum hér á
landi. Þessi listi er alls ekki tæmandi því einstaka
nefndir félagsins eða félög lækna geta verið í erlendri
samvinnu, svo sem Siðfræðinefnd og Læknablaðið,
að ógleymdum fjölmörgum sérgreinafélögum. Er-
lend samskipti LÍ eru því víðtæk og í seinni tíð hefur
þeim verið vel sinnt með þátttöku í flestum fundurn
þessara samtaka. Það hefur einnig orðið sú breyting
að í stað þess að nýta sér lækna búsetta erlendis til
fundarsetu í sparnaðarskyni hefur verið skipaður full-
trúi frá íslandi sem sinnir hverju sambandi fyrir sig.
Kostnaðurinn er þá eitthvað hærri, en á móti kemur
að tengslin hérna heima eru nánari. Reynslan af ís-
lenskum læknum erlendis hefur þó verið góð að því
leyti að undantekningarlítið berast vandaðar skýrslur
eftir fundi en þeir hafa eðlilega ekki þau tengsl heima
sem þarf. Sérstök utanríkisnefnd hefur verið skipuð
þar sem fulltrúar LÍ hjá erlendum samtökum hittast
og ræða sameiginleg mál. Hugmyndin er einnig að
nefndin skoði að hvaða leyti sömu mál eru til umfjöll-
unar í mismunandi erlendum samböndum og hvernig
þeim er best skilað lil íslenskra lækna. Það skilur þó
okkur frá öðrum félögum að í flestum erlendum
læknafélögum sinna læknar sem starfa á skrifstofum
félaganna samskiptunum en hér er þessu skipt á
sjálfboðaliða sem eru jafnan í fullu starfi sem læknar.
Það verður seint metið í krónum og aurum hverju
þetta skilar en óbeinn ávinningur er ótvíræður. Nefna
má tvennt. Annað er það sem íslenskir fulltrúar fá
áorkað erlendis og hitt er hvernig málefnin sem rædd
eru skila sér til lækna á íslandi. Sem dæmi um verk-
efni íslenskra lækna, fulltrúa Lí erlendis, má nefna að
Katrín Fjeldsted er endurskoðandi (internal revisor)
sambands evrópskra læknafélaganna, CPME, og hef-
ur stjórnað verkefni innan nefndar sem skoðar ýmsar
hliðar forvarna. Steinunn Jónsdóttir hefur verið for-
maður nefndar innan heimilislæknasamtakanna,
UEMO, sem sinnir forvörnum og undirritaður sem
situr í stjórn WMA sem fulltrúi LÍ og norrænu lækna-
félaganna er formaður siðfræðinefndar samtakanna.
Meðal málefna sem eru „innflutt" í gegnum þessi
samskipti má nefna þrjú sem hafa verið til umræðu
innan erlendra læknasamtaka. Eitt er símenntun
lækna sem nú er til sérstakrar úrvinnslu innan LÍ
undir stjórn Arnórs Víkingssonar, fulltrúa okkar hjá
UEMS, en innan þeirra samtaka er einmitt mikil um-
ræða um þetta mál. Fyrir fáeinum misserunt lagði
Norræna læknaráðið vinnu í sameiginlega ítarlega
yfirlýsingu um símenntun og verður hana að finna á
heimasíðu LÍ nú í haust. Annað málefni er öryggi
sjúklinga sem formaður danska læknafélagsins flutti
erindi um á síðasta aðalfundi okkar og síðar í haust á
aðalfundi WMA og eru öryggismálin nú til sérstakrar
skoðunar af hálfu stjórnar LÍ. Þriðja málefnið sem
nefna má eru rafræn samskipti lækna og sjúklinga.
CPME hefur verið unnið vandað álit á þessum nú-
tímasamskiptaháttum og hefur Siðfræðiráði verið
fengið það verkefni að skoða þetta mál í íslenskum
veruleika.
Það gerist sjaldnar að mál eigi upphaf sitt hér á
landi og fái síðan umfjöllun erlendis en þar má helst
nefna gagnagrunnsmálið. LÍ kynnti það á sínum tíma
innan stjórnar Norræna læknaráðsins og síðar innan
WMA. Samtökin unnu í þrjú ár að yfirlýsingu um sið-
fræðileg álitamál við gerð og úrvinnslu gagnagrunna
með heilbrigðisupplýsingum og var hún að lokum
samþykkt á síðasta ári. Yfirlýsingin hefur miklu víð-
ari skírskotun en grunnurinn sem rætt var um hér á
landi en málefnið átti ótvírætt uppruna sinn á Islandi.
Á næsta ári verða tveir fundir þessara erlendu
læknasamtaka hér á landi. í maí ráðgerir UEMO að
hafa vorfund sinn í Reykjavík en þegar þetta er skrif-
að hefur það ekki verið staðfest. í júní verður Nor-
ræna læknaráðið með fund á Akureyri sem stjórnir
norrænu félaganna fimm sækja, eða alls um 70 manns.
Erlend samskipti Læknafélags íslands og aðildar-
félaga þess eru þannig blómleg og það er mat undir-
ritaðs (sem ekki er alveg hlutlaus í málinu) að félagið
sé bæði gefandi og þiggjandi í þeim samskiptum eins
og vera ber.
868 Læknablaðið 2003/89