Læknablaðið - 15.04.2005, Blaðsíða 48

UMRÆÐA & FRÉTTIR / NORRÆNT SAMSTARF / SAMKEPPNISMÁL
I Noregi er kveðið á um vaktafyrirkomulag í
kjarasamningum og þeir hafa lagt töluverða vinnu
í að gera vaktakerfið sveigjanlegt, meðal annars
með því að veita mönnum svigrúm til að túlka
kjarasamninga staðbundið. Petta hefur kostað
mikla vinnu en útkoman er aukin hagkvæmni og
rýmri möguleikar lækna til að leysa málin hver á
sínum stað.“
Læknanemar í félögunum
Sigurður segir að launa- og samningamál sænskra
lækna séu talsvert frábrugðin því sem gerist í Noregi
og hér á landi. „Kjarasamningarnir eru í mörgum
lögum. Einn er fyrir alla opinbera starfsmenn og
líkist mest lögum um réttindi og skyldur opinberra
starfsmanna. Svo eru sérsamningar fyrir ýmsa
hópa lækna, sjúkrahúslækna, heilsugæslulækna,
lækna sem starfa eingöngu við háskóla og lækna
í einkarekstri, svo dæmi séu nefnd. Launaupplýs-
ingar virðast líka vera lalsvert gegnsærri en við
eigum að venjast. Það er auðvelt að verða sér út
um upplýsingar um laun lækna eftir stofnunum,
deildum og svæðum. Þeir gæta að sjálfsögðu fullr-
ar persónuverndar en ef ég væri að sækja um
stöðu á tiltekinni sjúkrahúsdeild gæti ég hringt í
stéttarfélagið á staðnum og fengið upplýsingar um
hvað fimm síðustu læknar sem ráðnir voru á deild-
Úrskurður samkeppnisráðs
ina hafi fengið í laun. Þetta gengi aldrei í Noregi
eða hér á landi.
Eg vil líka nefna það að í báðum löndunum
er læknanemum boðin aðild að læknafélögunum
strax á fyrsta ári. Þátttaka þeirra er ekki mikil
fyrstu árin en eftir að þeir hefja starfsnám fer þeim
ört fjölgandi því læknafélögin semja um launin
þeirra meðan á námi stendur. Þetta finnst mér
athugandi fyrir okkur því læknanemar eru afar
virkur og öflugur hópur.“
Sigurður var ánægður með ferðina sem hann
sagði hina gagnlegustu enda væri nú stefnt að því
að taka upp reglulegt samstarf við norrænu samn-
inganefndirnar.
„Samninganefndir norrænu læknafélaganna
hafa um langan aldur hist einu sinni á ári og borið
saman bækur sínar. Þetta þykir sjálfsagt mál þegar
vinnumarkaðurinn er orðinn einn og réttindi í einu
landi veita réttindi í öllum hinum. Af einhverjum
ástæðum hafa íslenskir læknar ekki tekið þátt í
þessu samstarfi í fjölda ára en í ljósi þess hversu
miklar upplýsingar við fengum í þessari ferð höf-
um við ákveðið að taka þátt í norrænu samstarfi
hér eftir. Fyrsti fundurinn verður í Svíþjóð í haust
og þangað mun félagið senda fulltrúa," sagði Sig-
urður E. Sigurðsson formaður samninganefndar
sjúkrahússlækna.
Rannsóknarþjónusta „ekkí í frjálsri samkeppni"
Eins og fram hefur komið hér í blaðinu kærði
Rannsóknastofan íMjódd til Samkeppnisstofnunar
þá ákvörðun heilbrigðisyfirvalda að endurnýja
ekki samning um rannsóknir í blóð- og meinefna-
fræði sem stofan hafði um árabil annast fyrir
heilsugæslustöðvarnar í Mjódd og Grafarvogi.
Þess í stað gerði Heilsugæslan í Reykjavík samning
við Rannsóknarstofnun Landspítala um að vinna
þessar rannsóknir. 18. febrúar síðastliðinn felldi
Samkeppnisráð þann úrskurð að ekki sé „ástæða
til að aðhafast frekar vegna máls þessa“ eins og
þar segir.
Niðurstaða Samkeppnisráðs er sú að ekki hafi
verið brotin samkeppnislög með samningi Heilsu-
gæslunnar og Landspítalans þótt ekki hafi farið
fram neitt útboð eða Rannsóknastofunni í Mjódd
á annan hátt gefinn kostur á að bjóða í verkið.
Álit sitt byggir ráðið á því að báðar stofnanirnar -
Heilsugæslan í Reykjavík og Landspítalinn - séu í
eigu ríkisins og að samkvæmt lögum um heilbrigð-
isþjónustu sé það á valdi og ábyrgð ráðherra að
„grípa til nauðsynlegra ráðstafana til að framfylgja
stefnu um forgangsröðun, stuðla að aukinni hag-
kvæmni og tryggja gæði heilbrigðisþjónustu“ eins
og segir í 42. gr. Iaganna. Þessi lög ganga að mati
ráðsins framar ákvæðum samkeppnislaga og því
sé það „á valdsviði heilbrigðisyfirvalda að ákveða
hvort eða í hve miklum mæli þau kaupa tiltekna
rannsóknarþjónustu af einkaaðilum'*.
Lokaorð úrskurðarins eru þau að samkeppnis-
ráð meti það svo að starfsemi Rannsóknarstofnunar
Landspítalans „er lýtur að rannsóknum fyrir heilbrigð-
isyfirvöld í landinu, teljist ekki í frjálsri samkeppni við
aðrar rannsóknarstofur. Skorti því lagaheimild til að
mæla fyrir um fjárhagslegan aðskilnað.“
Þessi niðurstaða samkeppnisráðs kom til um-
ræðu á almennum fundi í LR í byrjun mars og voru
menn á því að þessu máli væri alls ekki lokið. Nú
verður úrskurði ráðsins skotið til áfrýjunarnefndar
samkeppnismála og því rétt að bíða með allar yfir-
lýsingar þar til niðurstaða hennar liggur fyrir.
-ÞH
364 Læknablaðið 2005/91