Fréttatíminn - 05.12.2014, Blaðsíða 93
84 matur & vín Helgin 5.-7. desember 2014
Á vaxtabaka, eða svo-kölluð „mince pie“, á rætur sínar að rekja
allt aftur til Englands á mið-
öldum. Þegar evrópskir kross-
farar sneru til baka úr ferðum
sínum um Mið-Austurlönd
fylgdu þeim ýmis matvæli.
Bökur sem innihéldu kjöt,
ávexti og alls konar krydd
nutu til að mynda mikilla vin-
sælda. Í seinni tíð hefur kjötið
hins vegar horfið úr bökunni
og krydd sem minna á jólin
gegna lykilhlutverki, svo sem
kanill, engifer og negull. Hér
má finna uppskrift af nútíma-
legri ávaxtaböku að enskum
sið.
Deig:
240 gr hveiti
60 gr matarolía
60 gr kalt smjör, skorið í teninga
Safi úr einni appelsínu
Salt á hnífsoddi
Flórsykur, til skrauts
Ávaxtahakk:
60 ml púrtvín
75 gr púðursykur
300 gr trönuber
1 tsk kanill (malaður)
1 tsk engifer (malað)
½ tsk negull (malaður)
75 gr garðaber (e. Currant)
75 gr rúsínur
30 gr þurrkuð trönuber
Börkur og safi úr einni klementínu
25 ml brandí
3 dropar möndlu extrakt
½ tsk vanillu extrakt
2 msk hunang
Ávaxtabaka að enskum sið
Laufabrauðið
ómissandi
Ævar Þór Beneditsson, leikari og rithöfundur.
Sæt kartöflumús
Tilbreyting frá hefðbundinni kartöflumús.
Fyrir 4
Skrældu 2 stórar
sætar kartöflur og
skerðu í 2 til 3 cm
þykka bita. Settu þá í
pott með köldu vatni,
þannig að vatnið rétt
flæði yfir kartöflurn-
ar. Bættu 1 msk af
Maldon salti saman
við og láttu suðuna
koma upp. Dragðu
úr hitanum og leyfðu
þessu að sjóða í 15
mínútur.
Helltu vatninu og settu kartöflurnar aftur í pottinn
og stappaðu þær með ¼ bolla mjólk, 3 msk af ósöltuðu
smjöri og ½ tsk kanil. Kryddaðu með salti og möluðum
svörtum pipar.
Passar vel með kalkún, kryddaðri steik, steiktum
fiski og hamborgarhrygg.
ÍS
LE
N
SK
A/
SI
A.
IS
/N
AT
6
18
85
1
1/
12 ...kemur með góða bragðið!
Settu hátíðarkraft í
sós una með Knorr
– kraftinum sem þú
þekkir og treystir!
Hátíðarkrafturinn
kemur úr Knorr
Ávaxtahakk: Leysið upp
púðursykurinn í púrtvíninu
á stórri pönnu við vægan
hita. Bætið við kanil, engifer,
negul, garðaberjum, rúsínum,
trönuberjum ásamt berkinum
og safanum úr klementínunni.
Látið malla í 20 mínútur, eða
þar til ávextirnir hafa mauk ast.
Takið af hitanum og kælið ör-
lítið. Bætið við brandí, möndlu
extrakt og vanillu extrakt
ásamt hunangi og hrærið vel
með trésleif þar til blandan
verður að góðu mauki. Setjið
maukið í krukkur (sótthreins-
aðar) og leyfið því að kólna.
Maukið geymist í ísskáp í allt
að tvær vikur.
Deig: Best er að nota sér-
stök bökuform (4,5 x 5,5 cm),
auk þess sem gott er að nota
stjörnulaga piparkökumót til
að móta efsta lag deigsins.
Auðvitað er hægt að leika sér
með alls konar form til að móta
„lokið“ á bökuna.
Blandið saman í skál hveiti,
olíu og smjöri. Hristið saman
og geymið inni í frysti í 20 mín-
útur. Blandið saman í aðra skál
appelsínusafa og salti. Setjið
lok yfir og kælið í ísskáp.
Setjið deigið í matvinnuslu-
vél og hrærið þar til deigið
lítur út eins og klumpar af
hafragraut. Bætið þá safanum
saman við og hrærið þar til
deigið hefur blandast vel sam-
an. Ef þörf er á meiri vökva
skal nota kalt vatn.
Takið deigið úr matvinnslu-
vélinni og hnoðið vel saman
og skiptið því í nokkra hluta.
Betra er að vinna með lítinn
hluta af deiginu í einu. Fletjið
út deigið og setjið í bökunar-
formin. Ekki hafa deigið of
þykkt, en það þarf þó að vera
nógu sterkbyggt til að geta
haldið utan um ávaxtafyll-
inguna. U.þ.b. 1 matskeið af
ávaxtamauki fer í hverja böku.
Skerið svo út stjörnu í deigið
og tyllið ofan á bökuna.
Bakið við 220°C í 10-15
mínútur. Takið úr forminu og
kælið svo hægt sé að undirbúa
næsta skammt sem fyrst. End-
urtakið þar til allar bökurnar
eru tilbúnar. Sigtið flórsykur
yfir bökurnar.
Ertu jólabarn?
Þar sem ég á afmæli 9. desember
er ég afmælisbarn í byrjun des-
ember, en um miðjan mánuðinn fer
jólaskapið að taka yfir.
Hvað finnst þér ómissandi á jól-
unum?
Laufabrauð. Það verður að vera
laufabrauð. Og nóg af því.
Og fjölskyldan, auðvitað líka. En
samt líka laufabrauð.
Hvernig undirbýrðu jólin? Skreyt-
irðu, bakarðu, eldarðu, föndrarðu?
Ég baka lítið, en ég skreyti í hólf
og gólf. Seríur eru nauðsynlegar.
Viltu deila með okkur einhverri
góðri minningu frá jólunum?
Mamma og pabbi eru alltaf með
möndlugraut í hádeginu á aðfanga-
dag, sem er hefð sem hefur haldist
í mörg ár. Þá er keypt stórkostleg
möndlugjöf (sem enginn veit hver
er nema einn úr fjölskyldunni)
og svo er gúffað í sig eins og allir
geta látið í sig látið. Ég vinn nánast
aldrei – en grauturinn er góður,
þannig að allir græða.
Hvaða merkja jólin fyrir þig?
Jólin eru tími fjölskyldunnar.
Og laufabrauðsins, auðvitað.