Frjáls verslun - 01.02.2011, Blaðsíða 20

20 FRJÁLS VERSLUN 1.tbl.2011
Hin indverska Indra K. Nooyi hefur ekki setið auðum höndum hjá PepsiCo frá því að hún hóf störf hjá fyr ir tækinu fyrir rúmum 15 árum. Hún hefur nánast frá
upphafi verið í fararbroddi í mótun og útfærslu stefnu fyrir ­
tæk isins og leitt sókn þess á alþjóðamörkuðum. Indra tók við
fyrir liðabandinu hjá PepsiCo árið 2006 og undir stjórn hennar
hefur verið blásið til sóknar undir merkinu „Árangur með til ­
gangi“. Hugsunin sem býr að baki þessari yfirlýsingu er að
rekstrarárangur fyrirtækisins og siðferðilegar pælingar þurfi
að eiga samleið. Markmið sem fyrirtækið hefur sett um að
auka hollustu vara sinna má skoða í þessu ljósi. Indra telur
að stjórnendur fyrirtækja standi að mörgu leyti á tímamótum.
Í því sambandi nefnir hún nokkur atriði. Mikilvægast er að
hennar mati að þeir hugsi til langs tíma í stað þess að vera
fangar skammtímahugsunar og aðgerða. Þeir þurfa að skilja
hvernig heimar einka­ og opinbera geirans mætast og leggja
sitt af mörkum á uppbyggilegan hátt í því sambandi. Indra er
jafn framt þeirrar skoðunar að stjórnendur þurfi í framtíðinni að
hafa ríka tilfinningagreind. Og síðast en ekki síst þurfa þeir
að hafa þá afstöðu til starfsins að menn verða seint fullnuma
stjórn endur og lærir svo lengi sem lifir.“
ERLENDI FORSTJÓRINN
Loftur Ólafsson,
sérfræðingur hjá Íslandssjóðum:
Samkvæmt nýjasta mati Hagstofu Íslands minnkaði verg landsframleiðsla á árinu 2010 um 3,5%. Þetta sýnir að á því ári, u.þ.b. tveimur árum eftir hrun að jafnaði, dýpkaði
kreppan enn frekar. Þessi niðurstaða er í algjöru ósamræmi við
yfirlýsingar forsætis­ og fjármálaráðherra frá því fyrir tæpu ári er
þeir lýstu því yfir að það væri að rofa til í efnahagslífinu. Þessi
glámskyggni helstu efnahagsyfirvalda þjóðarinnar er mikið
áhyggju efni. Hún sýnir að ekki aðeins kunna þau lítt að sigla
þjóðarskútunni heldur er sýnin fram á veginn, spár og horfur
um landsframleiðslu líka í ólagi.
Á árinu 2010 var umtalsverður hagvöxtur í nánast öllum ná­
granna löndum Íslands. Ísland er því enn að dragast aftur úr
þessum löndum. Því miður er afskaplega fátt sem bendir til
þess að efnahagsþróunin árið 2011 verði umtalsvert hagstæð.
Hagspár ríkisstjórnar og Seðlabanka sem gera ráð fyrir hófleg­
um hagvexti 2011 hafa til þessa reynst óhóflega bjartsýnar.
Tónninn hjá heimilum og fyrirtækjum er ekki uppörvandi. Að
vísu er kreppan nú þegar orðin það djúp að erfitt er að dýpka
hana frekar. Því er líklegt að á árinu 2011 verði einhver hagvöxt­
ur. Flest bendir hins vegar til þess að hann verði ekki verulegur
og miklu minni en við þurfum á að halda til þess að dragi úr
at vinnuleysi og eiga sæmilega möguleika á því að bæta lífskjör
þjóð arinnar á komandi árum.“
EFNAHAGSMÁL
Ragnar Árnason, prófessor í hagfræði
við Háskóla Íslands:
Frjáls verslun hefur fengið þekkta ein stakl inga til liðs
við sig til að segja í mjög stuttu máli álit sitt á ýmsu
tengdu við skiptum og efnahagslífi í hverju tölu blaði.
uMsJón: svava JónsdóTTir
Þóranna Jónsdóttir segir að áhugi á stjórnarháttum hafi aukist mikið á síðustu árum og segja megi að til hafi orðið nýtt fag í viðskiptaheiminum og innan háskólaumhverfisins þar sem
rannsóknum á þessu sviði hafi fjölgað.
„Það er talsvert meira vitað um stjórnun og starfsemi þeirra en fyrir
nokkrum árum. Það ber þó nokkuð á skorti á skilningi á því hvaða
hlutverki stjórnir gegna og þá er allur gangur á því hvað þær gera
eða hvar áherslur þeirra liggja.
Lykilatriðið er að stjórnir verða að gæta jafnvægis á milli þess að
vera með eftirlit með rekstrinum og sinna mótun framtíðar fyrirtækis­
ins. Þær þurfa bæði að passa upp á það að starfsemin og rekst ur inn
sé jafnan í góðu horfi og líka að búa þannig um hnútana að fyrir tækið
geti tekist á við áskoranir sem eru framundan og grípa inn í ef
þörf er á.“
STJÓRNARHÆTTIR
Dr. Þóranna Jónsdótir, framkvæmdastjóri
samskipta og viðskiptaþróunar hjá Auði Capital:
Gæta jafnvægis
Lítil bót í vændum
Hin nýja
áskorun Pepsi
Hjól atvinnulífsins snúast hægt og margir telja að IceSave­mál ið sé orsökin og þau muni fara á fleygiferð við samþykki samn ingsins. En tengist þetta eða er um óskhyggju að ræða?
Svar ið er: Samþykkt samningsins mun engu breyta.“
Jón Snorri segir að ástæða kyrrstöðunnar liggi fyrst og fremst í stefnu
ríkisstjórnarinnar m.a. með auknum beinum og óbeinum skatta álögum
á fyrirtæki og einstaklinga. „Einstaklingar hafa ekki ráð stöf unartekjur
nema til lágmarksinnkaupa á vörum og þjónustu en þessi útgjöld eru
forsenda til að fyrirtæki auki umsvif sín og ráði til sín starfsfólk. Margir
segja að afstaða erlendra fjárfesta muni breytast í áhuga við samþykki
IceSave og Ísland öðlist aftur traust þeirra. En mun andstaða VG
við að fá hingað erlenda fjárfesta breytast með samþykki IceSave?
Eða mun skattaumhverfi breytast og auka ráðstöf unartekjur fólksins í
landinu við samþykkið?“
Beðið eftir IceSave?
FYRIRTÆKIÐ OG ÞJÓÐFÉLAGIÐ
Jón Snorri Snorrason, lektor við
viðskiptafræð ideild Háskóla Íslands:
Álitsgjafar
frjÁlsrar verslunar