Frjáls verslun - 01.04.2011, Blaðsíða 26

26 FRJÁLS VERSLUN 4.tbl.2011
orsteinn Már Bald vins­
son er einn þekkt asti
at hafnamaður lands ins
og hefur verið það í
meira en aldar fjórð ­
ung. Samherji er ekki
bara stór, hann er
sterk ur. Saga þessa
fyrir tækis byrjaði
sem draumur þriggja
dug legra frænda sem
keyptu gamlan ryð ­
kláf í Hafnarfjarðarhöfn en núna spanna
umsvifin alla Evrópu; ekki síst Þýska ­
land. Þorsteinn Már hefur orð á sér fyrir
að vera með stjórnunarstíl ákafa, elju og
eldmóðs. Allt er mögulegt og það sýndu
þeir frændur, hann og Kristján, við björgun
togarans Baldvins Þorsteinssonar út af
Skarðs fjöruvita fyrir nokkrum árum. Sam ­
herji keypti á dögunum fyrirtækið Brim hf.
á Akureyri, gamla ÚA, fyrir 14,5 milljarða án
þess að hafa nokkuð í höndunum um fram­
tíðarfyrirkomulagið í íslenskum sjávar útvegi.
KAUPIN Á BRIMI
Það liggur beinast við að spyrja þig um kaupin
á Brimi; hefði ekki verið skynsamlegra að bíða
eftir að ríkisstjórnin afgreiddi kvótafrumvarpið
og framtíðarfyrirkomulagið í sjávarútvegi?
Var Samherji ekki að taka of mikla áhættu?
„Það hefur verið mjög mikill samdráttur
í sjávarútvegi við Eyjafjörð mörg undan­
far in ár – að hluta til vegna minnkandi
afla heimilda en ekki síður vegna til færslu
aflaheimilda frá stærri bátum til hraðfiski­
báta. Þegar við gengum frá kaup unum á
Brimi var vissulega ákveðin óvissa uppi
um stjórn fiskveiða. Dagana á undan höfðu
bæði forsætisráðherra og fjármálaráðherra
á hinn bóginn lýst því afdráttarlaust yfir
vegna umræðu um sjávarútvegsmál að þau
hygðust skapa sjávarútveginum traust­
an rekstrargrundvöll og öryggi til fram ­
tíðar. Það er engin leið að lesa öruggan
rekstrargrundvöll út úr nýframkomnum
frumvörpum og í því ljósi má vissulega
segja að við höfum tekið of mikla áhættu
með kaupunum og við hefðum átt að bíða.“
Eru kaupin á eignum Brims, gamla ÚA, gamall
draumur úr æsku sem er að rætast?
„Við frændur höfum alltaf borið sterkar
taugar til Útgerðarfélags Akureyringa
enda starfaði Vilhelm Þorsteinsson alla
sína starfsævi hjá félaginu, sem háseti,
stýri maður, skipstjóri og fram kvæmda ­
stjóri. Afi okkar, Þorsteinn, starfaði líka
hjá ÚA. Ástæðan fyrir kaupunum var þó
einfaldlega sú að þegar þetta tækifæri kom
upp hér á heimaslóð fannst okkur rétt að
stíga fram og leggja okkar af mörkum til
að ekki yrði frekari röskun á atvinnu og
lífskjörum hér á svæðinu en þegar var
orðin. Samherji hafði lítið sem ekkert fjár ­
fest í sjávarútvegi á Íslandi síðustu árin
en þeim mun meira erlendis. Afkoman af
starfsemi okkar erlendis hefur verið ágæt
að undanförnu og þess vegna ákváðum
við að selja eignir þar og færa umtalsverða
fjármuni, 3,6 milljarða króna, inn í íslensk an
sjávarútveg með þessum hætti. Við höfum
ávallt haft trú á íslenskum sjávar útvegi.“
Hverjir eru helstu styrkleikar ÚA og hvernig
styrkir félagið Samherja á annan hátt en með
auknum aflaheimildum?
„ÚA er og hefur verið vel rekið fyrirtæki.
Það rekur tæknivædda fiskvinnslu með
mjög hátt vinnslustig hráefnisins og dýr­
ar afurðir, sambærilegt við það sem við
gerum á Dalvík. Þessi kaup styrkja sam band
okkar við erlenda kaupendur slíkra afurða
og auðveldar okkur að þróa virðisaukandi
hluti enn frekar með viðskipta vinum okkar.
Það er mikilvægt að fram komi að sú
ákvörðun okkar að breyta nafni félagsins í
Útgerðarfélag Akureyringa að nýju hefur
mælst mjög vel fyrir á Eyjafjarðarsvæðinu.
Mjög margir bæjarbúar hafa lýst yfir
ánægju sinni með nafnið og aðkomu okkar
að málinu. Þá lýsti bæjarstjórn Akureyrar
ein róma yfir mikilli ánægju með þróun
mála. Við erum mjög þakklátir fyrir þenn­
an stuðning. Styrkleikar þessa félags eru
vissulega margir. Starfsfólkið er mjög hæft
og býr að áratuga reynslu í faginu auk þess
sem rætur ÚA í atvinnulífinu og sam fél ag­
inu eru traustar.“
HELSTI STYRKUR SAMHERJA
Hver er helsti styrkur Samherja og hvað var
það sem gerði fyrirtækið svona sterkt?
„Á þessari stundu get ég hiklaust sagt að
helsti styrkur Samherja er sá að einungis
um þriðjungur af starfsemi félagsins er á
Íslandi! Við fáum tekjur okkar frá veiðum,
vinnslu og markaðssetningu af mörgum
tegundum sem koma frá mismunandi haf­
svæðum og úr fiskeldi. Markaðsþekking
okkar í mismunandi löndum er nýtt þvert
á fyrirtækið og það er mikill styrkur. Þessi
fjölbreytni eykur stöðugleikann í rekstr in­
um í heild.
Samherji hefur á að skipa góðu starfs­fólki sem hefur áhuga á sjávarútvegi og býr yfir mikilli þekkingu til að
takast á við fjölbreytt verkefni á alþjóð­
leg um vettvangi. Við höfum ávallt talið
það styrk okkar að hafa alla þætti starf­
seminnar undir sömu stjórn, þ.e. veiðar,
vinnslu og sölu afurða. Við megum aldrei
gleyma því að mikil verðmæti verða til
í markaðsstarfinu. Við höfum starfað er­
l end is í 17 ár af þeim 28 árum sem saga
Sam herja spannar til þessa. Starfsemin
nær til tíu þjóðlanda og hinn erlendi hluti
starfseminnar hefur gengið vel, ekki síst á
seinustu árum.“
Ef þú ættir að nefna fimm bestu ákvarðanir þínar
við stjórnun Samherja, hverjar væru þær?
„Það er af ýmsu að taka. Ég vil þó nefna
Jón G. Hauksson, ritstjóri Frjálsrar verslunar, og Þorsteinn Már Baldvinsson, for ­
stjóri Samherja, um kaupin á Brimi, kvótafrumvarp ríkisstjórnarinnar, framfarir í sjávar ­
útvegi, tækni framtíðarinnar í sjávarútvegi, fiskifræðina, LÍÚ sem þrýstihóp, gjald ­
eyrishöftin, helstu styrkleika Samherja, stjórnunarstílinn, heilræði hans í stjórn un, hvers
vegna Samherji sé eitt stærsta sjávarútvegsfyrirtæki Evrópu, ESB, evruna, fjár festingar
útlendinga í íslenskum sjávarútvegi, föðurinn Baldvin Þorsteinsson, sam vinnuna við
Kristján Vilhelmsson, Glitni, áhuga á fjárfestingum í bönkum, útgáfu Morg unblaðsins og
Davíð Oddsson, uppáhaldsíþróttafélagið KA og gömlu hjátrúna að losa festar þegar
Akureyrin lét úr höfn.
Viðtal: Jón G. Hauksson Myndir: Geir ólafsson
Þ