Frjáls verslun - 01.04.2011, Blaðsíða 63

FRJÁLS VERSLUN 4.tbl.2011 63
kvótakerfið – bitbein þjóðarinnar
veiðiheimilda. Þar má, má ekki, má, bara
eftir því á hvaða málsgrein þú byrjar. Ég
get ekki ímyndað mér að bankarnir séu að
farast úr hrifningu yfir þessu öllu saman.“
Arthur segir að auking aflaheimilda í
strandveiðipottinum muni að sjálfsögðu
létta undir með einhverjum þessara aðila
og þeir, sem eru í hvorugu kvótakerfinu fá
auknar heimildir, séu þeir einu samkvæmt
frumvarpinu sem ekki lenda í neinum
niðurskurði.
„Við fögnum öllum viðbótum við afla
smá bátaflotans en mótmælum því að
þær þurfi að koma til með þessum hætti.
Handfæraveiðar eru það pasturslitlar að
af þeim stafar ekki nokkur hætta, hvorki
fyrir fisk né fólk. Landssambandið hefur
alla tíð talað fyrir því að handfæraveiðarn­
ar séu hafðar fyrir utan sviga í öllu þessu
fiskveiðistjórnunarati og ég sé ekki að neitt
hafi komið fram sem hrekur þá afstöðu.“
hátt í 30 Byggðarlög háð
veiðum SmáBáta
Heildarafli smábátaflotans árið 2010 var
um 75 þúsund tonn. Arthur segir að ekki
liggi fyrir nákvæmir útreikningar á útflutn­
ingsverðmætinu en það hljóti að vera talsvert
yfir 40 milljarðar króna. Prósentu hlutfallið,
miðað við heildarútflutningsverðmæti
sjávarafurða, er því væntanlega u.þ.b. 18­
20%. Samkvæmt þessu er útgerð smábáta
eng in smáútgerð, heldur miklu frekar risastór
og þýðingarmikil atvinnu grein. Smábátarnir
eru burðarásinn í atvinnu lífi fjölmargra
sjávarbyggða og að sögn Arthurs er talið að
vel á þriðja tug byggðarlaga séu að mestu
eða öllu leyti háð veiðum smábátaflotans.
„Síðan eru byggðarlögin fjölmörg þar sem
er myndarleg smábátaútgerð þótt hún spili
kannski ekki stórt hlutverk í heildarmynd­
inni,“ segir Arthur Bogason.
Stjórnarfundur í Farmanna­ og fiski­mannasambandi Íslands mót mælir harðlega framkomnum frum vörp­um sjávarútvegs­ og land búnaðar­
ráðherra sem geta ekki leitt til annars en
verri afkomu þeirra sem hafa fisk veiðar
að aðalstarfi. Það virðist vera markmið
sitj andi stjórnvalda að rýra kjör atvinnusjó­
manna og færa það sem af þeim er tekið til
tómstundafiskimanna. Efni frumvarpanna
er óravegu frá því samkomulagi sem varð
niður staða svokallaðrar sáttanefndar sl.
sumar.“
Svo segir í ályktun FFSÍ um kvótafrum­
vörp ríkisstjórnarinnar en formaður sam­
bandsins og Félags skipstjórnarmanna er
Árni Bjarnason. Hann segir að sér lítist illa
á framkomnar tillögur.
„Afnotaréttur í stað eignarréttar er sjálfagt
mál sem allir voru sammála um en að öðru
leyti er öll útfærsla mála í frumvörpunum í
framhaldinu í algjöru skötulíki. Það virðist
því miður eiga að kippa grundvellinum
und an arðsamri undirstöðuatvinnugrein.
Það mun ekki síst bitna á möguleikum
þjóðar búsins til uppbyggingar efnahagslífs­
ins eftir hrunið sem varð.“
– Er hætta á uppsögnum sjómanna, að
þínu mati, ef frumvörpin verða að lögum?
„Já. Það er enginn vafi á því. Uppsagnir
meðal atvinnusjómanna blasa við og það á
einnig við um mörg afleidd störf.“
tekjur hinS opinBera munu
SkerðaSt
Árni segir það sína skoðun að skatta­
um hverfi útgerðarfyrirtækja eigi að vera
afkomutengt. Boðaðar breytingar vinni
gegn því að hægt sé að reka fyrirtækin á
hagkvæman hátt og þar af leiði að tekjur
hins opinbera af sjávarútvegi muni án
nokk urs vafa skerðast í framtíðinni.
Í kvótafrumvörpunum er lagt til að
útgerðar félög, sem nú starfa, fái ekki til
baka nema hluta aflaheimilda, sem skertar
hafa verið verulega á undanförnum árum,
fari svo að kvótinn verði aukinn. Þá eru
settar verulegar skorður við framsali afla­
heimilda. Hver er skoðun Árna á þessu?
„Hvað sem um útgerðirnar má segja þá
eru útgerðarmenn, sem undanfarin ár hafa
fjárfest í veiðiheimildum með lántökum,
gríðarlegum órétti beittir. Það á að skilja þá
eftir með skuldirnar og svipta þá möguleik­
um á að greiða þær til baka. Leiguframsal
innan ársins er undirrót flestra misferlis mála
gagnvart sjómönnum og ætti að hverfa.
Varanlegt framsal milli óskyldra aðila verður
þó að vera til staðar. Það er hins vegar spurn­
ing hvernig standa á að útfærslunni.“
– Auka á aflamagn fyrir strandveiðar og
byggðakvóta. Munu ekki atvinnusjómenn
sem vinna innan aflamarkskerfisins líða fyrir
þetta?
„Jú, það blasir við að hefðbundnir
atvinnu sjómenn eru fórnarlömb í þessu
dæmi öllu,“ segir Árni Bjarnason.
Útgerðarmenn eru
gríðarlegum órétti beittir
Hvað sem um útgerðirnar má segja þá eru útgerðarmenn, sem undanfarin
ár hafa fjárfest í veiðiheimildum með lántökum, gríðarlegum órétti beittir.
Það á að skilja þá eftir með skuldirnar og svipta þá möguleikum á að
greiða þær til baka.
Árni Bjarnason, formaður
Félags skipstjórnarmanna
og FFSÍ:
Árni Bjarnason, formaður Félags skipstjórnarmanna og FFSÍ.