Frjáls verslun - 01.04.2011, Blaðsíða 66

66 FRJÁLS VERSLUN 4.tbl.2011
kvótakerfið – bitbein þjóðarinnar
Þegar nýliðunin var betri, s.s. á árunum
1980 til 1985, þá voru 15­20% af stofninum
fiskar eldri en tíu ára. Upp úr aldamótun­
um var þetta hlutfall komið niður í 2­4%.
Markmiðið með okkar aðgerðaráætlun er
því að ná fram auknu hlutfalli af stórum
hrygnum í stofninum og takist það eru
tölfræðilegar líkur á því að nýliðun batni.
Við þurfum nokkra meðalsterka árganga
næstu árin til þess að hægt sé að auka
þorskkvótann verulega og vonandi gengur
það eftir.“
Í máli Jóhanns kemur fram að ein af
ástæð unum fyrir ofmati Hafrannsóknastofn­
unarinnar á stærð þorskstofnsins um
síð ustu aldamót hafi verið sú að menn hafi
ekki tekið með í reikninginn að stórtækar
breytingar á möskvastærð þorskaneta og
stærri riðill hafi einfaldlega leitt til þess
að miklu meira var veitt af stórum fiski
en ráðlegt gat talist. Í framhaldinu hafi
stórriðnustu möskvarnir verið bannaðir
á þorskveiðum. „Auðvitað eigum við að
veiða stóran fisk. Það er sjálfsagt og það
ligg ur í stöðunni ef stofninn er sterkur,
en við megum hins vegar ekki ganga of
hart fram í sókninni í stærsta fiskinn. Það
er auðvelt að velja fisk eftir stærð með
möskvastærð í netum og vonandi leiðir
bannið við stórriðnustu netunum ásamt og
ekki síst með sóknarsamdrætti til þess að
við endurheimtum fyrra hlutfall af stórfiski
í þorskstofninum. Það gæti skilað okkur
miklum árangri í framtíðinni.“
Samkvæmt samstarfsyfirlýsingu Sam fylkingar og Vinstri grænna var afar mikilvægt að skapa grein­inni bestu rekstrarskilyrði sem völ
er á og treysta þannig rekstrargrundvöllinn
til langs tíma en jafnframt yrði leitað sátta
um stjórn fiskveiða. Það verður að segjast
að þessi tvö frumvörp eru ekki í anda
þessarar yfirlýsingar, heldur þvert á móti,“
segir Adolf Guðmundsson, formaður LÍÚ
og framkvæmdastjóri útgerðarfélagsins
Gullbergs ehf. á Seyðisfirði.
Adolf segir að frumvörpin veki margar
áleitnar spurningar.
„Það er ámælisvert að frumvörpin séu
lögð fram án þess að búið sé að leggja mat
á áhrif þeirra á þjóðarhag og sjávarútveg­
inn. Þá eru lögfræðileg álitaefni fjölmörg,
t.d. skerðing atvinnuréttinda, sem varin eru
af eignarréttarákvæði stjórnarskrárinnar.
Ekki er um það deilt að útgerðarmenn hafa
keypt stóran hluta aflaheimildanna á frjáls­
um markaði og í samræmi við gildandi lög
og leikreglur. Þá hafa áhrif frumvarpanna
á efnahag fyrirtækjanna ekki verið metin.
Hugsanlega er það brot á jafnræðisreglu
stjórnarskrárinnar hvernig fyrirhugað er að
deila út tekjum af veiðigjaldi,“ segir Adolf
en að hans sögn er LÍÚ nú að láta sérfræð­
inga skoða lagaleg áhrif frumvarpanna
hvað varðar stöðu útgerðarfyrirtækja. Einn­
ig sé verið að vinna að hagfræðilegri úttekt
á boðuðum breytingum og sömuleiðis hafi
endurskoðendur verið fengnir til þess að
meta áhrifin á efnahag fyrirtækjanna.
ekkert tillit tekið til tillagna
Sáttanefndarinnar
Að sögn Adolfs er í frumvörpunum farið
algjörlega á svig við það sem sáttanefndin
lagði til varðandi nýtingarrétt útgerðarfél aga
á veiðiréttinum.
„Það er algjör óvissa um framtíðarskip­
an þessara mála. Nýtingarsamningarnir
eiga aðeins að vera til 15 ára með óljósum
fyrir heitum um að hægt sé að fá átta ára
framlengingu eftir þann tíma. Það er
ekkert fast í hendi í þeim efnum og ekkert
er kveðið á um það hvaða skilyrði menn
þurfa að uppfylla til þess að komast að
samningaborðinu að níu árum liðnum til
þess að semja um framhaldið. Lögin eru
tímabundin og þrátt fyrir að nýtingarréttur
fengist til 23 ára veit enginn hvað þá tekur
við. Ætlar ríkið þá að taka til sínar allar
veiðiheimildirnar? Framsal aflahlutdeildar
verður bannað eftir 15 ár en það þýðir
að engin hagkvæmni eða þróun verður í
greininni. Ef menn ætla að selja fyrirtækin
þá á ráðherra að ákveða verðið á aflaheim­
ildunum í stað þess að markaðsverð ráði.
Með þessu er verið að taka samningsfrels ið
frá mönnum. Á e.t.v. að skilja skip, fast­
eignir og aðrar eignir fyrirtækjanna frá
afla heimildunum? Allt þetta mun stuðla
að stöðvun fjárfestinga og framþróunar í
sjávarútvegi og að mínu mati er þetta eins
og að hverfa 30 til 40 ár aftur í tímann.
skemmdarverk á
íslenskum sjávarútvegi
Allt þetta mun stuðla að stöðvun fjárfestinga og framþróunar í sjávarútvegi
og að mínu mati er þetta eins og að hverfa 30 til 40 ár aftur í tímann. Verði
frumvörpin óbreytt að lögum mun það leiða til lakari lífskjara á Íslandi.
Adolf Guðmundsson, formaður
Landssambands íslenskra
útvegsmanna:
Adolf Guðmundsson, formaður Landssambands íslenskra útvegsmanna.