Frjáls verslun - 01.02.2010, Síða 54

54 F R J Á L S V E R S L U N • 2 . T B L . 2 0 1 0
p e n i n g a m e n n á n o r ð u r l ö n d u m
Norski fjármálaráðherrann telst með mikilvægustu við-
skiptajöfrum lands síns því hann er stærri en allir aðrir
í Kauphöllinni til samans. Nú er nýr maður tekinn til við
að telja alla peningana í kassanum. talning um áramót
sýnir að kassinn er svo fullur að það verður að spara.
Sigbjørn Johnsen, nýr fjármálaráðherra Noregs, óttast
hollensku veikina. Það er alvarlegur sjúkdómur, sem
getur lagst á hagkerfi þar sem of mikið er til af pen-
ingum. Sýkin sú veldur ójafnvægi og veldur því að ríkið
þenst út. Gengi gjaldmiðils hækkar og samkeppni um
vinnuaflið veldur launaskriði.
Afleiðingin er að framleiðslugreinar landsins geta
ekki keppt við fyrirtæki í nágrannalöndunum og leggja
upp laupana. Hækkun vaxta til að kæla hagkerfið gerir
bara illt verra. Á endanum eru allir komnir í vinnu hjá rík-
inu – en hvaðan á ríkið að fá tekjur ef ekkert er framleitt
en auðlind eins og olía gengur til þurrðar?
Það er þetta sem heldur vöku fyrir Sigbirni Johnsen.
Hann verður að spara og skera niður; lengja biðraðir á
sjúkrahúsunum, loka skólum, stöðva vegagerð og
skerða tryggingabætur. Niðurskurður á fjárlögum er eina
kunna bólusetningin gegn hollensku veikinni, og hníf-
urinn er kominn á loft.
Kjell Inge Røkke er af einhverjum
ástæðum alltaf þar sem báran
brýtur í sjósókn sinni. Og þó flýtur
alltaf. Í ár ákvað einn norskur
ráðherra að setjast í helgan
stein eftir sjóróður með Røkke
og sjálfur var hann nærri því að
missa réttinn til að sækja sjó.
Skömmu fyrir jól tilkynnti
Norska fiskistofan kunnasta sjó-
manni landsins að hann væri
ekki lengur sjómaður. Hann væri
landkrabbi. Kjell Inge Røkke tók
þessum tíðindum ekki hljóðalaust
og er nú á ný orðinn sjómaður.
Málið er að til að mega stunda
sjó við Noreg verða menn að hafa
sjómennsku eða útgerð að aðal-
atvinnu – meira en 50 prósent
launa. Rökke hafði tekið við
daglegri stjórn í líftæknifyrirtæki
sínu og fékk þar meiri laun en
sem útgerðarmaður. Hann lækk-
aði strax laun sín í nýju vinnunni
niður í eina krónu og var aftur orð-
inn löggiltur sjómaður.
Annars afrekaði Røkke það á
árinu að selja ríkinu bunka af
rotnum hlutabréfum þannig að
miklar skuldir féllu á hinn nýja eig-
anda. Ráðherrann, sem samþykkti
þessi viðskipti, hætti þátttöku í
stjórnmálum. En Rökke rær sem
fyrr og aflar vel.
ofgnóttin
veldur vanda
Þar sem
báran brýtur
Sigbjørn Johnsen, fjármálaráðherra Noregs.
Norski peningamaðurinn
Endre Røsjø.